Οι Γρηγόρης Χατζάκης και Χρήστος Καπενής ή αλλιώς Ginger Creepers, μιλάνε για το νέο τους έργο «Mr. Leonard» στο θέατρο Δεκατέσσερα
«Είναι τέσσερις το πρωί, τέλη Δεκέμβρη. Σου γράφω απλώς για να δω αν είσαι καλύτερα». Ένας θυρωρός, φτάνει σε μια σκηνή. Υπάρχουν μικρόφωνα, ηχεία, όργανα ακουμπισμένα, κόσμος που πηγαινοέρχεται και δοκιμάζει τις εντάσεις. Καταλαβαίνει πως ετοιμάζεται κάποια συναυλία. Η τελευταία συναυλία του Λέοναρντ Κόεν. Αλλά πώς φτάσαμε εκεί; Ο Λέοναρντ Κόεν, σε ένα διαμέρισμα της Νέας Υόρκης, γράφει ένα γράμμα. Το γράμμα έγινε γνωστό ως «Famous Blue Raincoat». Το απευθύνει σε έναν φίλο του. Ο παραλήπτης του απαντάει με ένα νέο γράμμα, το οποίο φτάνει στη Νέα Υόρκη, αλλά ο κ. Λέοναρντ έχει μετακομίσει. Ο νεαρός θυρωρός που το παραλαμβάνει, αποφασίζει να τον βρει και να του το παραδώσει. Κι έτσι ξεκινάει το ταξίδι...
Το δίδυμο των Ginger Creepers, δηλαδή ο Γρηγόρης Χατζάκης και ο Χρήστος Καπενής, δημιουργούν έναν δικό τους θεατρικό χώρο, μία εγκατάσταση εμπνευσμένη από το έργο και το σύμπαν του μεγάλου καναδού τραγουδοποιού, συνθέτη και συγγραφέα που αγάπησε τόσο την Ελλάδα και το νησί της Ύδρας. Κάθε Κυριακή μάλιστα, μετά το τέλος της παράστασης (21.15), ακολουθεί το «Mr. Leonard Live», ένα μουσικό tribute στον Λέοναρντ Κόεν, από τον Βασίλη Μπαμπούνη, σαν spin-off της παράστασης, με τα τραγούδια στα οποία έχει βασιστεί το «Mr. Leonard» και την ιστορία τους. Λίγο πριν την πρεμιέρα, οι Ginger Creepers μας μιλάνε για τον Λέοναρντ Κόεν, τα επόμενα σχέδια και τη δουλειά τους ως καλλιτεχνικοί διευθυντές ενός νέου θεατρικού χώρου.
Είναι το τραγούδι «Famous Blue Raincoat» η αφορμή για την παράσταση «Mr. Leonard» ή συνολικά το έργο και η πορεία του μεγάλου τραγουδοποιού;
Το τραγούδι, γραμμένο με τη μορφή γράμματος, είναι η αφετηρία της ιστορίας που αφηγούμαστε. Η παράσταση, όμως, στο σύνολό της βασίζεται στο συνολικό έργο του Κόεν. Αυτό που επιχειρούμε να πετύχουμε είναι η θεατροποίηση της αίσθησης που προκύπτει από τα τραγούδια του. Στον ρυθμό, στη διαλεκτική τους, στην απροσδιόριστη ατμόσφαιρά τους. Και ως αποτέλεσμα να τα ανασυνθέσουμε σε μια δική μας προσωπική συνδιαλλαγή που μοιραζόμαστε το απόσταγμά της με το κοινό. Σε κάθε μας δουλειά προσπαθούμε να φέρουμε έναν κόσμο, τον τελείως προσωπικό μας κόσμο, που έχουμε ως καλλιτέχνες και φίλοι, στη σκηνή. Αυτή τη φορά, ο κόσμος μας εμπνεύστηκε την αρχιτεκτονική του κόσμου του Κόεν.
Ο Χρήστος Καπενής στο «Mr. Leonard»
Ποιες οι προκλήσεις που είχατε να αντιμετωπίσετε στη δημιουργία της παράστασης;
Είναι πολύ μεγάλη η αγάπη που τρέφουμε για τον Κόεν και η ιδέα για μία παράσταση εμπνευσμένη από τον κόσμο του, υπάρχει σχεδόν από τη συγκρότηση της ομάδας μας. Αυτό που έκανε τελικά δύο χρόνια να μας εμφανιστεί, ήταν το κλειδί. Από κει και πέρα, τα πράγματα πήραν αβίαστα τον δρόμο τους. Το κλειδί για να δοθεί η ατμόσφαιρα, αποφεύγοντας βασικά εμπόδια που είχαμε θέσει: να μην είναι βιογραφία, να μην είναι μιούζικαλ ή μουσική παράσταση, να μην είναι ρέκβιεμ… Πιστεύουμε πως το πετύχαμε, και το κυριότερο, πετύχαμε να δημιουργήσουμε μία παράσταση –κι εδώ ερχόμαστε στη δεύτερη μεγάλη πρόκληση– που να αφορά τον κάθε θεατή όσο μυημένος ή μη, κι αν είναι με τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη. Αρκεί να είναι ανοιχτός να μπει μέσα σε αυτό που προτείνουμε. Από κει και πέρα, ο αμύητος θεατής θα παρακολουθήσει μία ιστορία τροφοδοτώντας τον με διάφορες σκέψεις, ενώ ο γνώστης, θα αναγνωρίσει ένα βάθος με πολλαπλά easter cookies.
Η Κλεοπάτρα Τολόγκου στο «Mr. Leonard»
Ποια περίοδος του Leonard Cohen είναι η αγαπημένη σας και ποια είναι τα αγαπημένα σας τραγούδια;
Δύσκολο να πούμε. Θα μπορούσαμε να ορίσουμε αδρά τρεις περιόδους. Την πρώτη 60s-70s που κυριαρχεί η ακουστική κιθάρα, τα 3/4 και η φωνή, τη δεύτερη 80s-90s που πρώτο μουσικό λόγο παίρνουν τα συνθεσάιζερ και αναπροσδιορίζεται ο ρυθμός και την τρίτη 00s που δίνεται χώρος σε ηχητικούς πειραματισμούς και διαφορετικούς παραγωγούς και συνθέτες. Κοινά αναλλοίωτα στοιχεία σε όλες τις περιόδους, τα γυναικεία φωνητικά και οι βαθιά υπαρξιακοί στίχοι, που έχουν προϋπάρξει ως ποιήματα. Κάθε περίοδος έχει μια διαφορετική γοητεία να την επισκέπτεσαι και όλες μαζί δημιουργούν μία πιο διακριτή εικόνα του καλλιτέχνη. Αγαπημένα τραγούδια είναι το «Famous Blue Raincoat» φυσικά, το «Suzanne», το «First We Take Manhattan», «Story of Isaac», «Dance Me», «Ballad of The Absent Mare»...
Πάμε λίγο πίσω. Πώς γεννήθηκαν oι Ginger Creepers και τι κάνατε πριν από αυτούς;
Οι Ginger Creepers γεννήθηκαν μέσα από την πρώτη μας συνεργασία, που ήταν το «Ρίτα & Ντύλαν & Φαίδρος & Φάμκε» του Αύγουστου Κορτώ στο Σύγχρονο Θέατρο, όπου ο ένας (Γρηγόρης) σκηνοθετούσε και ο άλλος (Χρήστος) πρωταγωνιστούσε. Άτυπα τη θεωρούμε την πρώτη παράσταση της ομάδας μας. Αμέσως κολλήσαμε, σαν φίλοι και σαν οπτική στο θέατρο και αρχίσαμε να αναπτύσσουμε τον προσωπικό μας κώδικα. Πριν, κάναμε παραστάσεις, ως σκηνοθέτης και ηθοποιός αντίστοιχα, όπως και συνεχίζουμε να κάνουμε και εκτός ομάδας, έχοντας όμως πλέον μία ουσιαστική βάση.
Θεατρική ομάδα, μουσική μπάντα ή δεν έχουν σημασία οι ταμπέλες;
Δεν έχουν σημασία οι ταμπέλες, ίσως και να βρωμίζουν αντί να ξεκαθαρίζουν τα πράγματα. Ορίσαμε την ομάδα μας ως «θεατρική μπάντα», όχι για να τη συνδέσουμε με τη μουσική, είμαστε άσχετοι και οι δύο από μουσικά όργανα, αλλά για να την αποσυνδέσουμε από τον όρο «θεατρική ομάδα». Θέλαμε να μας προσδώσουμε μία μεγαλύτερη ελευθερία σε όλα όσα θέλουμε να δοκιμάσουμε. Είχαμε την εικόνα των μουσικών παρεών που μαζεύονται σε ένα γκαράζ ή ένα στούντιο και παίζουν και πειραματίζονται με ό,τι όργανα ή πιθανούς ήχους. Αυτή την εικόνα φέρνουμε στη διαδικασία της δουλειάς μας. Κι αυτό που τελικά έχουμε πετύχει και είναι πραγματικά σπουδαίο είναι, έχοντας ένα βαθύ κοινό πυρήνα να καταλήγουμε σε ένα αποτέλεσμα όπου συνυπάρχουμε, όχι όμως με τον συνήθη τρόπο, όπου το μαύρο και το άσπρο γίνονται γκρι, αλλά παραμένουν ένα κοινό χρώμα που είναι και μαύρο και άσπρο μαζί.
Φέτος, σας βρίσκουμε στην καλλιτεχνική διεύθυνση του νέου Θεάτρου 14 στην οδό Καλλιρόης. Ποιες οι πρώτες εικόνες από το εγχείρημα;
Δύσκολο, δημιουργικό, είναι ένα σπίτι, μία βάση πλέον. Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε είναι να γίνει ένας χώρος που εστιάζει στο ερευνητικό θέατρο, κάτι που λείπει από τον θεατρικό χάρτη της Αθήνας. Αλλά θέλουμε να το κάνουμε με έναν τρόπο φιλόξενο και για τους δημιουργούς και για το κοινό. Θέλουμε το θέατρο, όπως και η Τέχνη εν γένει, να είναι μέρος της καθημερινότητας, να είναι κομμάτι της μέρας, όχι μια ξεχωριστή έξοδος. Η Τέχνη δεν έχει στόχο να μας βγάλει από την καθημερινότητά μας, όσο να μας οδηγήσει να τη διαβάσουμε διαφορετικά. Είναι δηλαδή κομμάτι της ή προσθήκη της, όχι το αντίθετό της.
Δύσκολος ο DIY δρόμος να τα «τρέχετε» σχεδόν όλα μόνοι σας, ακόμα και το κομμάτι της παραγωγής σε πολλές από τις παραστάσεις σας;
Δύσκολος σίγουρα, αλλά πολύ δημιουργικός. Οι δυσκολίες δημιουργούν έναν δρόμο, πιο καθαρό, πιο ουσιαστικό. Σε οδηγούν να καταλάβεις τις πραγματικές ανάγκες και τις πραγματικές προθέσεις κι έτσι μπορεί σε μεγάλο βαθμό να κατανοήσεις τους στόχους τους δικούς σου και τελικά το αποτέλεσμα να γίνεται πιο προσωπικό και διεισδυτικό.
Υπάρχει κάτι που πλέον χαρακτηρίζει τη δουλειά σας, που κάποιος θα πει «αυτό είναι Ginger Creepers»;
Στόχος μας είναι η συνεχής αναζήτηση και αναδιαμόρφωση της οπτικής μας. Θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε ως χαρακτηριστικά της δουλειάς μας την αναζήτηση νέων μορφών αφήγησης και την προ και μετά θεατρική σύνδεση. Το αποτέλεσμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη διαδικασία. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε «ζωή» στο κάθε πρότζεκτ πριν και μετά την ίδια την παράσταση. Στοιχεία, δηλαδή, που με διαφορετικούς τρόπους κάθε φορά, συμπληρώνουν το ίδιο το πρότζεκτ.
Δουλεύετε σε κάποιο άλλο έργο ή πρότζεκτ, παράλληλα με την πρεμιέρα του «Mr. Leonard»;
Με την έναρξη του «Mr. Leonard» κλείνει και ο κύκλος παραστάσεων που είχε ξεκινήσει πέρυσι στο Faust με την παράσταση «Έγκλημα και τιμωρία», ενώ παράλληλα ετοιμάζουμε για το τέλος της σεζόν το έργο «Ο τελευταίος λύκος» που βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του Λάσλο Κρασναχορκάι, βασικού συνεργάτη του Μπέλα Ταρ, που θα παρουσιαστεί σε τρεις τοποθεσίες που θα αλληλοσυνδέονται: στο Θέατρο Δεκατέσσερα, στο μπαρ Cantina Social και στο Βερολίνο.
Το «Mr. Leonard» κάνει πρεμιέρα το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου στο θέατρο Δεκατέσσερα (Καλλιρόης 10, Αθήνα), με παραστάσεις κάθε Σάββατο, Κυριακή και Δευτέρα,
Η Athens Voice είναι χορηγός επικοινωνίας της παράστασης «Mr. Leonard»
15°
