The Heritage Management Organization: Πόσο και πώς επηρεάζονται τα Ιδρύματα Πολιτιστικής Κληρονομιάς - Πέντε προσωπικότητες μιλούν για το μέλλον και το στοίχημα του ψηφιακού μετασχηματισμού
Ο κλάδος του Πολιτισμού σε όλο τον κόσμο έχει δεχθεί τεράστιο πλήγμα από την πανδημία. Μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία, ακόμη και μετά το άνοιγμά τους θα αργήσουν να επανέλθουν στην κανονικότητα προκαλώντας δυσκολίες και αβεβαιότητα στους Οργανισμούς που ασχολούνται με τη διαχείριση και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, ως προς τη λειτουργία και την απασχόληση των υπαλλήλων τους.
Τα ερείπεια της πόλης Bagamoyo, Τανζανία
Απευθυνθήκαμε στο The Heritage Management Organization, έναν ελληνικό Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό που από το 2008 δραστηριοποιείται στο χώρο της εκπαίδευσης, καλλιεργώντας δεξιότητες σε σημαντικούς διαχειριστές έργων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, που κατέχουν σημαντικές θέσεις στον τομέα του πολιτισμού (υπουργεία, μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι, ακαδημαϊκά ιδρύματα κ.λπ.) σε περισσότερες από 77 χώρες παγκοσμίως, ώστε να μάθουμε τι προβλέπουν σημαντικοί άνθρωποι του κλάδου για το μέλλον της πολιτιστικής κληρονομιάς.
«Τα Ιδρύματα Πολιτιστικής Κληρονομιάς έχουν παραμείνει για πολύ καιρό κλειστά για το κοινό και για όσο καιρό διαρκέσουν οι περιορισμοί στη μετακίνηση, θα πρέπει να βρουν νέους τρόπους να προσελκύσουν το κοινό και να παραμείνουν βιώσιμοι. Η στροφή προς τα ψηφιακά και εικονικά μέσα είναι σαφής» για την Carmen Granito, συντονίστρια της ερευνητικής ομάδας του Interpret Europe στην Ιταλία, όμως «πρέπει να σκεφτούμε πώς μπορούμε να συνδέσουμε την πολιτιστική κληρονομιά με τους ανθρώπους σε αυτό το νέο σκηνικό, ερμηνεύοντάς την και προσεγγίζοντάς την με νέες πρακτικές».
Ο Siddhant Shah, ιδρυτής του Οργανισμού Access for ALL στην Ινδία, συμφωνεί πως πρέπει να «εξερευνήσουμε την ψηφιακή προσβασιμότητα» με τη θετική σκέψη πως «γράφουμε ιστορία. Με κάποιο τρόπο θα γίνουμε μέρος μιας περιόδου από την οποία θα αντλήσουν στοιχεία και έμπνευση οι καλλιτέχνες και οι συγγραφείς για να διηγηθούν καθημερινές ιστορίες ενός κόσμου που άλλαξε απότομα».
Το στοίχημα του ψηφιακού μετασχηματισμού φαίνεται ότι κερδίζεται. Όπως τονίζει όμως ο Ευάγγελος Κυριακίδης, διευθυντής του The Heritage Management Organization, «πρέπει να προσέξουμε πώς αυτή θα γίνει πραγματικότητα καθώς υπάρχουν παντού παγίδες, σοβαρές αδυναμίες και πολλές προκλήσεις. Κάθε μια παγίδα ή αδυναμία θέλει σκληρή δουλειά για να αντιμετωπιστεί, καθώς η ψηφιακή εκπαίδευση δεν είναι απλή υπόθεση, ούτε υπάρχουν πάντα προφανείς ή δοκιμασμένες λύσεις». Και καταλήγει πως «η ψηφιακή επανάσταση που επιτελείται αυτή τη στιγμή είναι μοναδική ευκαιρία για όλους, και πρέπει οπωσδήποτε να δρέψουμε τα μήλα των καιρών».
Το κλείσιμο των Ιδρυμάτων Πολιτιστικής Κληρονομιάς, όπως μουσεία, γκαλερί, κέντρα χειροτεχνίας και αρχαιολογικοί χώροι, έχει οδηγήσει σε οικονομικές δυσκολίες και σε απώλεια θέσεων εργασίας, όπως αναφέρει η Helvi Elago, Υπεύθυνη Προγράμματος για τον Πολιτισμό στην UNESCO και αυτό που θα επηρεαστεί άμεσα θα είναι ο τουρισμός. Όπως αναφέρει η ίδια, υπάρχει ανάγκη για μαζική προώθηση του εσωτερικού τουρισμού, διότι ακόμη και αν τα σύνορα ανοίξουν, διεθνώς μπορεί να καθυστερήσει η τουριστική δραστηριότητα, αλλά σε εθνικό επίπεδο οι άνθρωποι μπορεί να θέλουν να φύγουν από το σπίτι τους και να αποδράσουν από τη νέα δύσκολη πραγματικότητα που βιώνουν.
Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί «άμεση βοήθεια από την κυβέρνηση και τους φίλους της Διατήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ώστε να μπορέσουν οι Πολιτιστικοί Φορείς να υποστηρίξουν, τις βασικές δραστηριότητες προστασίας και διατήρησης» όπως μας είπε ο Joshua Mwankunda, διευθυντής του Ngorongoro Conservation Area Authority στην Τανζανία, σε μια χώρα που υπολόγιζε φέτος σε έσοδα ύψους 70 εκατομμυρίων δολαρίων, μόνο από την τουριστική δραστηριότητα. Οι οργανισμοί στον χώρο υποφέρουν, όλος ο πολιτισμός γενικά υποφέρει και θα υποφέρει για καιρό. H παροχή προσαρμοσμένης στήριξης σε όσους εργάζονται στον τομέα μέχρι τα πράγματα να επανέλθουν στο φυσιολογικό, καθίσταται αναγκαία, είναι σημαντικό όμως και οι ίδιοι οι οργανισμοί να εργαστούν σκληρά και να εμπνευστούν δημιουργικούς και αποδοτικούς τρόπους για να προσαρμοστούν στη νέα κανονικότητα, καθώς όπως σημειώνει ο Ευάγγελος Κυριακίδης «όσοι επαναπαυθούν στην όποια επιδότηση, ή στο μαξιλάρι που είχαν δημιουργήσει, ή όσοι τα παρατήσουν, την επόμενη μέρα θα βρίσκονται εκτός πραγματικότητας».
