- CITY GUIDE
- PODCAST
-
23°
Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου
Όταν συνδέονται στο κεφάλι σου δύο φαινομενικά ασύμβατα πράγματα
![Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου](/images/1074x600/png/files/2024-02-28/giorgos-seferis-xristos-vakalopoulos.png)
Η γραφή του Γιώργου Σεφέρη και του Χρήστου Βακαλόπουλου, το βάθος της σκέψης τους και το σημείο συνάντησής τους
Η πιο δημιουργική στιγμή σου είναι όταν συνδέονται στο κεφάλι σου δύο φαινομενικά ασύμβατα πράγματα.
Ο Σεφέρης ήταν ένας καθωσπρέπει αστός. Ένας διπλωμάτης που κατέλαβε σοβαρές και υπεύθυνες θέσεις. Επιπλέον, ένας σεβαστός από όλους ποιητής, που έφτασε μέχρι το Νόμπελ. Ο Βακαλόπουλος από την άλλη, ήταν ένας μποέμ – ο άνθρωπος που θα συναντούσες σ’ ένα μπαρ να πίνει, να μιλάει και πάνω απ’ όλα να παρατηρεί.
Στον Σεφέρη με τραβούσε από παλιά, πέρα από την ίδια τη γραφή του, η σχέση του με τον Πόρο, η αγάπη του για την κλασική μουσική και η βαθύτητα των ημερολογίων του. Ίσως ακόμη κι αυτή η ίδια η κίνηση να κρατάει ημερολόγια. Ειδικά, αυτά τα ημερολόγια!
Στον Βακαλόπουλο είναι πολλά, ίσως επειδή είναι και πιο κοντά στη γενιά μου. Η παρατηρητικότητά του, σίγουρα. Η αγάπη του για το τραγούδι, που μοιάζει αντίστοιχη με αυτήν του Χατζιδάκι και την ίδια στιγμή, η αντιπάθειά του για την κλασική μουσική. Πάνω απ’ όλα όμως, εκείνη η παιδικότητα που ξεπροβάλλει από μερικά από τα κείμενά του. Αφορμή γι’ αυτές τις Σημειώσεις, είναι το «1965 μ.Χ.», το πρώτο από τα διηγήματα της δεύτερης πλευράς –όπως το θέτει ο Βακαλόπουλος– στις «Νέες αθηναϊκές ιστορίες».
Το 1965, ο Βακαλόπουλος ήταν 9 ετών. Και το διήγημα αυτό μοιάζει να γράφεται από ένα παιδί σ’ αυτή την ηλικία: «Εγώ ξέρω λίγη κιθάρα, ο Παπαδάκος τι ξέρει; Παίζει τερματοφύλακας και τις περισσότερες φορές χάνουμε, αλλά η Λένα και η Νανά δεν έχουν ιδέα από ποδόσφαιρο ώστε να καταλάβουν τι χωνί είναι ο Παπαδάκος. Εγώ του είπα του Άγγελου ότι πρέπει να αλλάξουμε τερματοφύλακα για να νικήσουμε κάποτε την έκτη, την προηγούμενη φορά χάσαμε γιατί ο Παπαδάκος έφαγε μια χλιαρή κεφαλιά κι έτσι έγινε το τρία-δύο, ήταν μεγάλη αδικία».
Θα σου πάρει πολλά χρόνια –αν είσαι ο Πικάσο– να μάθεις πάλι να ζωγραφίζεις σαν παιδί. Να ξαναβρείς αυτό που σου ξερίζωσαν στους παιδικούς σταθμούς. Να, αυτό είναι το κεντρικό θέμα που πραγματευόταν η «Μόμο», το ομώνυμο κείμενο του Μίκαελ Έντε. Αυτό και ο χρόνος. Οι αναμνήσεις, δηλαδή.
Ο Βακαλόπουλος θυμάται. Και μάλιστα με μια διαβολεμένη ακρίβεια, όχι μόνο ως προς τα γεγονότα αλλά και ως προς το συναίσθημα που αυτά άφηναν. «Έχω καταλάβει ότι η Νανά δεν ενδιαφέρεται για τα τραγούδια όπως εγώ με τον Άγγελο, δεν εξαρτά τη ζωή της από τα τραγούδια. Αυτό συμβαίνει μόνο στους μεγάλους που νομίζουν ότι η μουσική έγινε για να συνοδεύει το φαί, τους γάμους, όλα αυτά που μας πηγαίνουν και βαριόμαστε. Δεν καταλαβαίνουν ότι όλα τα άλλα έγιναν για να υπάρχει μουσική να την ακούμε και να βλέπουμε ταινίες. Να γιατί οι μουσικές ταινίες είναι οι καλύτερες, όταν τις δεις λένε ότι μπορείς να πεθάνεις. Αν δεν πεθάνεις, μπορείς να συνεχίσεις ν’ ακούς τραγούδια μέχρι να πεθάνεις, κάπως έτσι πρέπει να ζει κανείς».
Είναι η δεύτερη φορά στις Σημειώσεις (και μάλιστα συνεχόμενη) που τσιτάρω Βακαλόπουλο. Ίσως γιατί αυτό «το πρώτο διήγημα της δεύτερης πλευράς» με αφόπλισε. Για την αμεσότητα της γραφής, τη ζωντάνια της ανάμνησης και πιο πολύ για την απλότητα της σκέψης. Σ’ αυτή την απλότητα ακριβώς είναι που νιώθω ότι ο Βακαλόπουλος συναντά τον Σεφέρη: «Του κύκλου σου το ανέβασμα ζωντάνευε τη χτίση/ από τ’ αγκάθι σου έφευγε του δρόμου ο στοχασμός / η ορμή μας γλυκοχάραζε γυμνή να σ’ αποχτήσει / ο κόσμος ήταν εύκολος· ένας απλός παλμός».
«Ένας απλός παλμός» είναι ο κόσμος, τόσο για τον εννιάχρονο Βακαλόπουλο του «1965» όσο και για τον τριαντάχρονο Σεφέρη του «Ερωτικού λόγου» του 1930. Κι αν ο Βακαλόπουλος μοιάζει αισιόδοξος σε πρώτη ανάγνωση, δεν είναι ακριβώς: «Πέρασα από το θρανίο της Νανάς και της χάιδεψα τα μαλλιά. Δεν κουνήθηκε καθόλου, νομίζω ότι της άρεσε πολύ. Μετά πήγα και κάθισα δίπλα στον Άγγελο κι όταν χτύπησε το κουδούνι και σχολάσαμε του είπα ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην τα φτιάξω με τη Νανά κι ότι είμαστε πολύ τυχεροί γιατί από του χρόνου, όπως έγραφε η εφημερίδα, θα ερχόταν και στην Ελλάδα η τηλεόρασις». Κι ο Σεφέρης, λιγότερο ειρωνικός μα το ίδιο θλιμμένος στο βάθος του: «Ρόδο άλικο του ανέμου και της μοίρας / μόνο στη μνήμη απόμεινες, ένας βαρύς ρυθμός/ ρόδο της νύχτας πέρασες, τρικύμισμα πορφύρας / τρικύμισμα της θάλασσας… Ο κόσμος είναι απλός».
![Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς](/images/w734/jpg/files/2024-02-28/giorgos-sefers-nikos-vakalopoulos.jpg)
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ένα διήγημα για τα 100 χρόνια από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι το 1924
Ένα μυθιστόρημα φαντασίας για παιδιά, κόντρα στις προκαταλήψεις
Ένα μυθιστόρημα φτιαγμένο από εικόνες, φως, νερό, ειλικρίνεια, αγάπη — και καλοκαίρι
Μιλήσαμε με τον συγγραφέα για την πρώτη του συλλογή διηγημάτων
60 χρόνια από την κυκλοφορία ενός ιστορικού βιβλίου για τα ΜΜΕ
Μιλήσαμε μαζί της για το νέο της βιβλίο «In God we trust»
Για το βιβλιοφιλικό μυθιστόρημα του Χουάν Βιγιόρο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Carnívora (μετάφραση Χριστίνα Φιλήμονος)
Διαβάστε το ποίημα από τη συλλογή «Κλαγγή των όπλων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Μάθε απο το παρελθόν σου, αγάπησε τον εαυτό σου, ζήσε τη ζωή που σου αξίζει
Γράφοντας για αυτά που έχουν σημασία, με τον πιο συναρπαστικό τρόπο
Μιλήσαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η φωνή στα χέρια της» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Τι τη συγκινεί, τι τη θυμώνει, τι νοσταλγεί στην καθημερινή της ζωή και τι της λείπει από το παρελθόν; Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα
Πώς η επιμονή, η αφοσίωση στη δημιουργική σου φωνή και μια σειρά από ευφάνταστα σωματικά τελετουργικά μπορούν να δώσουν φτερά στην καλλιτεχνική δημιουργία
Διαβάστε δύο ποιήματα από τη νέα συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Η ψυχαναλύτρια Galit Atlas φωτίζει τη σκοτεινή επικράτεια του ασυνείδητου, αυτή που μας στοιχειώνει εν αγνοία μας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Tι μας ενδιαφέρει η πεισιθάνατη αναζήτηση ενός μετανάστη Ιρανού που μέσα σε όλα τα άλλα είναι και ορφανός από μητέρα, ενώ ο πατέρας του δουλεύει σε εκτροφείο ορνίθων;
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.