Ιωάννη Χουντής: Συνέντευξη με τον ιστορικό και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Ο ρομαντισμός στην εξουσία» (εκδ. Αρμός)
Με όσο μεγάλη ταχύτητα και αν εξελίσσεται ο κόσμος, οι ιστορικοί θα διαδραματίζουν πάντοτε σημαντικό ρόλο στις κοινωνίες με τη σύνθεση και την καταγραφή των γεγονότων του παρελθόντος. Η προσπάθειά τους δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο.
Ο Ιωάννης Χουντής είναι ένας νέος, φιλόδοξος, ιστορικός επιστήμονας, που μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας. Οι δύο κύριες ασχολίες του είναι το διδακτορικό του στην Ιστορία των Ιδεών στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen και ο ρόλος του ως συμβούλος στην Βουλή των Λόρδων στο Λονδίνο. Παράλληλα, δραστηριοποιείται στο πλαίσιο και άλλων εθελοντικών, non-profit οργανώσεων και συλλόγων. Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί στην διεθνή έκδοση των New York Times, στην αγγλική έκδοση της Καθημερινής, το «The Spectator», και σε διάφορα άλλα μέσα του διεθνούς και εγχώριου Τύπου. Πριν λίγο καιρό εξέδωσε το βιβλίο του «Ο ρομαντισμός στην εξουσία» από τις εκδόσεις Αρμός. Το βιβλίο αφορά στη ζωή και τη δράση του Λόρδου Βύρωνα και απευθύνεται σε όσους γνωρίζουν ήδη ορισμένα πράγματα για τον ποιητή και το έργο του και επιθυμούν να εντρυφήσουν περαιτέρω, αλλά και σε εκείνους που επιθυμούν να αποκτήσουν μια γενική γνώση για αυτόν. Αν και κανείς θα έλεγε ότι ο Ιωάννης Χουντής είναι εξαιρετικά πολυάσχολος, δηλώνει ήδη έτοιμος να προχωρήσει τα επόμενά του projects.
Στο άκουσμα όλων των δραστηριοτήτων σας, θα αναρωτιόταν κανείς πώς καταφέρνετε και τα συνδυάζετε όλα αυτά και με τόση επιτυχία; Η ακαδημαϊκή και η πολιτική μου πλευρά συνδυάζονται όμορφα μεταξύ τους. Τα πάντα για μένα είναι θέμα ισορροπίας. Η συγγραφή του βιβλίου μου υπήρξε ένας τρόπος απεξάρτησης από τις άλλες μου υποχρεώσεις, ενώ οι άλλες υποχρεώσεις με αποφόρτιζαν από την ενασχόλησή μου με τον Βύρωνα. Ήταν όλο πολύ διαλεκτικό. Ακόμη και ελεύθερος χρόνος υπήρχε!
Τι σημαίνει η έκδοση του βιβλίου για εσάς και πώς επιλέξατε αυτή τη θεματολογία; Ο Μπάιρον επί της ουσίας ήταν για μένα ένα «χόμπι». Τον «συνάντησα» για πρώτη φορά στα νανουρίσματα της γιαγιάς μου, όταν ήμουν παιδί. Η γιαγιά μου ήταν αγγλοτραφής, καθώς είχε κατά το ήμισυ καταγωγή από τη Βρετανία. Στο δικό μας σπίτι επικρατούσαν ποιητές, όπως ο Μπάιρον, ο Σέλλεϋ και η Βιρτζίνια Γουλφ. Έτσι και η ποίηση του Λόρδου Βύρωνα μού ήταν οικεία. Παρ' όλα αυτά, το ενδιαφέρον μου για αυτόν παρέμεινε αδρανές για πάρα πολλά χρόνια της ζωής μου. Ο Μπάιρον, άλλωστε, είναι μια γνώριμη φυσιογνωμία για πολλούς Έλληνες, απλώς δεν έχουμε όλοι το ίδιο βάθος αντίληψης για το τι ακριβώς έκανε αυτός ο άνθρωπος, ιδιαίτερα για την Ελλάδα. Μάλιστα, είμαστε ο μόνος λαός που δίνει το όνομα «Βύρων» στα παιδιά. Την περίοδο της καραντίνας, όταν όλοι ψάχναμε τρόπους να γεμίσουμε τον χρόνο μας, εγώ άρχισα να το ψάχνω λίγο παραπάνω. Διάβασα ένα τυχαίο άρθρο και έμαθα ότι ο βρετανός ποιητής έτρεφε κάποιες πολιτικές φιλοδοξίες για την Ελλάδα. Κάποιοι ανέφεραν ότι επιθυμούσε να γίνει μέχρι και βασιλιάς της χώρας μετά την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς. Η διπλή υπόσταση, ιστορική και πολιτική, του Λόρδου Μπάιρον άρχισε να ελκύει το ενδιαφέρον μου. Χρειάστηκε δύο χρόνια έρευνας σε αρχεία, παλιά περιοδικά, ακόμα και επισκέψεις σε οίκους δημοπρασιών σε Ελλάδα και Βρετανία, για να εκδοθεί το βιβλίο, ο καρπός του ενδιαφέροντος και της δουλειάς μου. Είναι, λοιπόν, πολύ χαρμόσυνο να βλέπεις όλη αυτή τη διανοητική προσπάθεια και το ταξίδι σου να αποκτά υλική μορφή.
Ήταν μια ευχάριστη διαδικασία η εμπειρία της έρευνας και της συγγραφής του πρώτου σας βιβλίου; Υπάρχει μια βασική πρόκληση: πρέπει να ισορροπήσεις μεταξύ της επιστημονικής έρευνας και μιας ρέουσας αφήγησης, επειδή το βιβλίο δεν απευθύνεται μόνο στο επιστημονικό κοινό, ούτε αποτελεί ακαδημαϊκό εγχειρίδιο. Θέλω το βιβλίο να μπορεί να διαβαστεί από οποιονδήποτε έχει ένα βασικό ενδιαφέρον για το θέμα, την εποχή, τα πρόσωπα και την ευρωπαϊκή ιστορία. Επομένως, ήταν ένα στοίχημα το οποίο οι αναγνώστες θα κρίνουν αν πήγε καλά. Αυτή ήταν μόνο μια δυσκολία. Υπήρχαν και άλλες πρακτικές δυσκολίες, όπως το ότι η έρευνα αφορούσε την περίοδο του 19ου αιώνα. Υπήρχε μια φάση στην οποία χρειάστηκε ένας ολόκληρος μήνας για να εντοπίσω ένα αντίγραφο ενός διάσημου φιλολογικού περιοδικού που συμπεριλάμβανε την αφήγηση ενός συνταξιδιώτη και αυτήκοου μάρτυρα του Βύρωνα στην Κεφαλονιά. Στο αντίγραφο αυτό, ο εν λόγω άνθρωπος δημοσίευσε τις εμπειρίες του μετά τον θάνατο του Βύρωνα, αναφέροντας τον περίφημο διάλογο του ποιητή με τους φίλους και την επιθυμία του να γίνει βασιλιάς της Ελλάδας. Ήθελα αυτή την πρωτογενή πηγή και τα κατάφερα τελικά. Την εντόπισα σε ένα παλιό βιβλιοπωλείο του Λονδίνου. Αυτή είναι η διαστροφή του ιστορικού. Σε γενικές γραμμές, όμως, ήταν μια ευχάριστη διαδικασία με τη συγγραφή να είναι το πιο εύκολο κομμάτι της. Διαδικασίες όπως η διόρθωση μού φάνηκαν πιο σύνθετες. Ένας συγγραφέας που ξεκινάει να γράφει ένα βιβλίο δεν έχει ιδέα πόσο χρονοβόρα είναι η επιμέλεια. Μάλιστα, εκείνη την περίοδο έκανα το δεύτερο και το τρίτο μεταπτυχιακό μου και όλα ήταν λίγο μπλεγμένα. Γι’ αυτό και χαρακτήρισα τον Βύρωνα χόμπι, διότι ήταν κάτι με το οποίο μπορούσα να ξεφεύγω εκτός του προγράμματος σπουδών μου.
Τι ονειρεύεστε για το μέλλον; Θα μπορούσατε να μας αποκαλύψετε το επόμενό σας βήμα; Σίγουρα έρχεται κάποιο ακόμα βιβλίο και ίσως κάποιο “follow up” της ιστορίας του Βύρωνα. Είμαι από τους ανθρώπους που τους αρέσει το γράψιμο. Ποτέ δεν σταματώ να γράφω, είτε αυτά είναι βιβλία, είτε γράμματα, είτε e-mails. Προφανώς το να ολοκληρώσω το διδακτορικό μου και να προχωρήσω σε μια ακαδημαϊκή καριέρα παράλληλα με τις άλλες μου ενασχολήσεις θα ήταν το “optimum”.
Σας αγχώνουν οι προσδοκίες που έχουν οι άλλοι για εσάς; Προσπαθώ να είμαι στρατηγικός. Πάντα έτσι θυμάμαι τον εαυτό μου. Έχω, βέβαια, ένα μακρόπνοο σχέδιο στο μυαλό μου, αλλά σε αδρές γραμμές και για να το πραγματοποιήσω θέτω μικρούς στόχους. Κάθε φορά περιμένει κάποιος να κάνεις κάτι παραπάνω από αυτό που έχεις ήδη κάνει, αλλά για μένα αυτό είναι περισσότερο μια διαλεκτική παρά αγχωτική διαδικασία. Τον καιρό που είχε πρώτοκυκλοφορήσει το βιβλίο, με είχαν πλησιάσει άνθρωποι που δεν τους γνώριζα και είχαν διάφορες σκέψεις πάνω σε αυτό. Για μένα αυτό είναι κολακευτικό και όμορφο. Η ανταπόκριση των αναγνωστών κινητροδοτεί το επόμενο βήμα. Συχνά, μάλιστα, αξιοποιώ όσα μου λένε. Δεν νιώθω, όμως, κάποια πίεση γιατί η θεματική του βιβλίου είναι μια προσωπική ενασχόληση και όχι το μέσο για την επίτευξη κάποιου σκοπού. Αν αυτό τύχει τελικά ευχάριστης ανταπόκρισης, αυτό είναι ακόμη πιο καλό. Δεν έχω το άγχος να επιβιώσω από τα βιβλία μου. Αντιθέτως, το πρώτο μου βιβλίο το ευχαριστήθηκα και εύχομαι να το ευχαριστηθούν και οι άλλοι.
Στο βιβλίο του κτηνιάτρου Κλοντ Μπεατά, που μπήκε στη λίστα των πλέον ευπώλητων βιβλίων της Γαλλίας, μαθαίνεις πολλά και άγνωστα μυστικά για τη γάτα σου
12°
