Λίγο πριν τις συναυλίες των Swans σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προσπαθούμε να κλέψουμε από τον τοτεμικό «μαύρο κύκνο» και band leader τους, Michael Gira, μερικά από τα μυστικά του.
Κάποτε σπουδάζατε καλές τέχνες. Πώς προέκυψε η μουσική καριέρα;
Δεν γνωρίζω πραγματικά. Είναι η ίδια έμπνευση που έχει κάποιος μια μέρα και αποφασίζει να γίνει χασάπης στη ζωή του.
Παρακολούθησα δύο συναυλίες σας: Απρίλιος 2011, Αθήνα, και Απρίλιος 2013, Στοκχόλμη. Οι παρόντες φτάσαμε σε μέθεξη. Πώς το καταφέρνει αυτό ένας καλλιτέχνης;
Αλήθεια δεν ξέρω, είμαι απλώς μια μαριονέτα. Μια μαριονέτα του Θεού. Αυτό με έχει βάλει να κάνω σε αυτή τη ζωή και πραγματικά προσπαθώ να το κάνω όσο καλύτερα γίνεται.
Ο τελευταίος σας δίσκος αποθεώθηκε από το σύνολο του μουσικού Τύπου. Πριν κυκλοφορήσει είχατε δηλώσει ότι συνιστά την κορυφή της δισκογραφίας των Swans.
Είμαι 30 χρόνια μουσικός, παραγωγός, τραγουδοποιός, ενορχηστρωτής, ό,τι είμαι τέλος πάντων. Στον συγκεκριμένο δίσκο ακο¬λούθησα απλώς το μονοπάτι που υπήρχε μπροστά μου, αρνούμενος να τον παρατήσω μέχρι να νιώσω ότι είναι το «απολύτως καλύτερο» για τις δυνατότητές μου. Πλέον δεν μπορώ να τον ακούσω, δεν ακούγεται σαν μουσική, αλλά σαν μια μύγα στο αφτί μου. Ενδιαφέρομαι περισσότερο για την καινούργια μουσική που θα γράψουμε. Με χαροποιεί ωστόσο το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι λένε ότι κέρδισαν κάτι από αυτόν. Είναι ενθαρρυντικό για μένα.
Στο παρελθόν είχατε σπάσει κάποιες φορές τα πλευρά σας επί σκηνής, μια φορά ένα δόντι σε ένα μικρόφωνο. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για «θρησκευτική έκσταση»;
Χαίρομαι όταν έχω, ας πούμε, «πνευματικές» εμπειρίες επί σκηνής, είναι για μένα η κοντινότερη προσέγγιση της θρη¬σκείας. Από την άλλη, η μουσική εκτελεσμένη επί σκηνής είναι ο διαλογισμός μου. Αυτή είναι η φόρμα της πνευματικής μου εξάσκησης.
Μέρος του καινούριου σας δίσκου πήρε την τελική του μορφή κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιοδείας σας, στην ουσία κάθε βράδυ επί σκηνής. Συμβαίνει αυτό και σε άλλες μπάντες;
Υπάρχει ένα σπουδαίο τζαζ γκρουπ, που ανεβαίνει στη σκηνή και, αντίθετα από τους Swans, οι μουσικοί του αυτοσχεδιάζουν. Αρχικά εκπέμπουν πολύ όμορφα κύματα ήχου που τα αναπτύσσουν διαρκώς. Κατά μια έννοια είναι παρόμοιοι με εμάς, χωρίς συγκεκριμένη φόρμα και με φόρμα ταυτόχρονα. N-E-C-K-S! Είναι από την Αυστραλία και λέγονται Necks.
Η διαδικασία, κατά μια έννοια, μου θυμίζει αυτό που είχε πει ο Τζον Ράσελ για τη ζωγραφική του Φράνσις Μπέικον: «Μοιάζει με τίγρη που πηγαινοέρχεται συνεχώς στο κλουβί της, κινούμενη ανάμεσα στο γνωστό και το άγνωστο, το σαφές και το ασαφές, το πραγματικό και το ονειρώδες». Συμβαίνει κάτι αντίστοιχο με εσάς;
Βεβαίως, είναι η χρήση του ενστίκτου, αυτό είναι ο οδηγός. Εμπιστέψου το ένστικτό σου, εμπιστέψου τη φαντασία σου.
Τι σας εμπνέει;
Η προσπάθεια να δημιουργήσω κάποτε έναν ήχο uplifting και όμορφο, αντάξιο των Righteous Brothers και του «You’ve Lost that Loving Feeling».
Είστε ο band leader των Swans. Ποιες είναι οι ιδιότητες ενός band leader;
Nα ξέρει να μαστιγώνει και να φιλάει.
Πόσο έχει αλλάξει το ίντερνετ τη ζωή σας;
Το ίντερνετ είναι μια χαρά, σαν ένα τεράστιο fanzine, ένας τρόπος προβολής όσων κάνεις. Αν είσαι τυχερός, οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται γι’ αυτό που κάνεις θα σε βρουν. Σαν «χειροποίητη» διαφήμιση.
Ύστερα από τόσο έντονα «ηχητικά» χρόνια, πώς κατάφεραν να επιζήσουν τα αφτιά σας;
Ακούω συνεχώς τον ωκεανό (γελάει δυνατά)…
Πόσο έχει επηρεάσει η τεχνολογία τον ήχο σας;
Φυσικά και τη χρησιμοποιώ, αν και δεν με ελκύουν ιδιαίτερα οι ήχοι της ψηφιακής γενιάς. Μπορεί να αρπάξω ήχους από διαφορετικές πηγές και με κάποιο τρόπο να τους αναδιατάξω, αλλά για μένα το πιο σημαντικό είναι η σάρκα και η ψυχή του ήχου.
Τι διαβάζει ο Michael Gira τώρα;
To εξαιρετικό βιβλίο του σπουδαίου αμερικάνου συγγραφέα Τζακ Λόντον «The Sea-Wolf». Τον γνωρίζεις;
Βεβαίως, παλαιότερα είχα διαβάσει τον «Αλκοολικό».
Τα απομνημονεύματα του John Barleycorn είναι επίσης σπουδαίο βιβλίο. Είναι σχεδόν ψυχεδελικό, όταν περιγράφει πόσο μεθυσμένος είναι και ταυτόχρονα νηφάλιος. Υπάρχουν δημιουργοί, όπως οι Τζακ Λόντον, Τόμας Ντε Κουίνσι, Σάμιουελ Μπέκετ, Φράνσις Μπέικον, Ουίλιαμ Σέξπιρ, που ήταν γεροί πότες και παρ’ όλα αυτά κατάφερναν να δημιουργούν σπουδαία έργα. Δεν είμαι σαν αυτούς, πίνω, αλλά δεν θα μπορούσα να πίνω σαν αυτούς. Ίσως υπάρχει κάποια γενετική εξήγηση.
Κάποτε είχατε δηλώσει: «Δεν έχω ιδέα πόσο ψηλά θα έφταναν οι Swans, αν είχα δημιουργήσει φίλους αντί για εχθρούς». Δηλαδή;
Ήμουν «εθισμένος» στη σύγκρουση. Όπου και να πήγαινα, οι διοργανωτές συναυλιών, οι τεχνικοί του ήχου, ο κόσμος που ερχόταν για μας, όλοι μου φαίνονταν εχθροί. Δεν λέω ότι αυτό είναι καλό, αλλά τότε ήμουν έτσι. Σκέφτομαι ότι τώρα με το ίντερνετ οι άνθρωποι δικτυώνονται και προσπαθούν να χτίσουν καριέρες. Εγώ λοιπόν έκανα το αντίθετο ακριβώς (γελάει): ήμουν αρνητικά δικτυωμένος, και αυτό ως ένα βαθμό κατέστρεψε τους Swans. Από την άλλη, η μουσική μας πότε δεν ήταν προσβάσιμη στα αφτιά του μέσου όρου, δεν ήταν «εύκολη». Παίζει και αυτό τον ρόλο του.
Τι περιλαμβάνει μια τυπική μέρα του Michael Gira;
Ξυπνάω και κάνω τη δουλειά μου, απαντώ στα μέιλ, όταν έχω λίγο παραπάνω χρόνο, γράφω τραγούδια. Έχω πραγματικά να κάνω πολλές δουλειές για τους Swans κάθε μέρα. Όταν μπορώ επίσης, βλέπω τα παιδιά μου.
info
Οι Swans εμφανίζονται στο Plissken Festival Athens & Thessaloniki Winter Edition, το οποίο θα διεξαχθεί στις 4 & 5 Δεκεμβρίου στην Ιερά Οδό (Ιερά Οδός 18 – 20) και στο Principal Club (Γεωργίου Ανδρέου 56, Θεσσαλονίκη).
11°
