Πολιτικη & Οικονομια

#cancel _ o,ti _ den _ goustaroume

Aυτό που ολοφάνερα είναι το ζητούμενο είναι η εκτόνωση και η επιβεβαίωση της ηθικής υπεροχής των εξοργισμένων

41586-784579.jpg
Μάνος Βουλαρίνος
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ηλεκτρονική πινακίδα στην οποία αναγράφεται η λέξη canceled
© Andrew Merry

Cancel Culture: Σχόλιο για την κουλτούρα της ακύρωσης, τον φανατισμό στα social media, τις επιθέσεις.

To cancel culture είναι μια μόδα της παλαβοliberal Αμερικής η οποία, όπως συνήθως συμβαίνει με τις μόδες της πολιτιστικής πρωτεύουσας του πλανήτη (είτε είναι μόδες παλαβοliberal είτε παλαβοright), ήρθε κάπως καθυστερημένα στην επαρχία μας. Και όπως επίσης συνήθως συμβαίνει με τις μόδες που έρχονται καθυστερημένα στην επαρχία, κάποιοι συμπολίτες έπεσαν με τα μούτρα και δεν προλαβαίνουν να «ακυρώνουν» πρόσωπα και εταιρείες που είπαν ή έκαναν κάτι που τους ενόχλησε και τους θύμωσε και τους εξόργισε(ή κάνουν ότι τους ενόχλησε, τους θύμωσε και τους εξόργισε). Το αποτέλεσμα είναι σχεδόν κάθε μέρα στο Twitter ένας μοντιπαϊθονικός όχλος να επιτίθεται σε κάτι ή κάποιον, την επόμενη να τον ξεχνάει γιατί βρήκε έναν άλλο στόχο και την μεθεπόμενη να βρίσκει έναν άλλο σε ένα ατελείωτο κυνήγι επί δικαίων και αδίκων, ευτυχώς χωρίς πυρσούς και δικράνες αλλά με φανατισμό που τα θυμίζουν.

Κάποιος μπορεί να πει ότι το δημόσιο κράξιμο είναι φυσικό επακόλουθο των δημόσιων τοποθετήσεων ή της αναγνωρισιμότητα μιας εταιρείας. Εγώ θα πω ότι τις περισσότερες φορές είναι και επιβεβλημενο. Μόνο που η cancel culture δεν έχει στόχο να κράξει, να κοροϊδεψει ή να φέρει στα ίσα του αυτόν που φαίνεται να ξεφεύγει (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό). Όπως δηλώνει και η λέξη cancel ο σκοπός είναι η ακύρωση. H εξαφάνιση. Οι αφιονισμένοι συμπολίτες που διακινούν τα #cancel_ο,ti_de_goustaroume δεν θέλουν να καταλάβει κάποιος ότι είπε μαλακία. Θέλουν να μην ξαναμιλήσει ποτέ. Δεν θέλουν μια εταιρεία να διορθώσει κάτι που τους φαίνεται λάθος. Θέλουν να κλείσει. Θέλουν οτιδήποτε τους ενοχλεί (ή κάνουν ότι τους ενοχλεί) να εξαφανιστεί από προσώπου Γης.  

Είναι τέτοιος δε ο φανατισμός τους που (όπως συνήθως κάνουν οι φανατικοί) αδιαφορούν ακόμα και για το αν αυτό το οποίο υποτίθεται ότι υπερασπίζονται τελικά βλάπτεται. Ποιος δεν θυμάται το #cancel_efood το οποίο τάχα είχε σκοπό να υπερασπιστεί τους εργαζόμενους της εταιρείας οι οποιοι, αν το αίτημα των εξοργισμένων συμπολιτών γινόταν πραγματικότητα, θα έχαναν τη δουλειά τους; (Eυτυχώς η πραγματική ζωή είναι μεγαλύτερη από το Twitter)

Φυσικά τέτοιου είδους αντιφάσεις είναι απολύτως φυσιολογικές, αν σκεφτούμε ότι η συντριπτική πλειονότητα των συμπολιτών που διακινούν τέτοια χασταγκ δεν έχει ιδέα ουτε για τα πραγματικά περιστατικά ούτε για τις κουβέντες που γίνονται η αφορμή του αιτήματος για ακύρωση. Και δεν τους νοιάζει κιόλας. Στο κάτω-κάτω αυτό που ολοφάνερα είναι το ζητούμενο είναι η εκτόνωση και η επιβεβαίωση της ηθικής υπεροχής των εξοργισμένων.

Ευτυχώς ακόμα η δύναμη του διαδυκτιακού όχλου δεν είναι τόσο μεγάλη, δεν ξέρω αν κάποιος έχει όντως ακυρωθεί και εξαφανιστεί όπως θα θέλανε οι οργισμένοι συμπολίτες. Δε νομίζω, ας πούμε, να έχει πρόβλημα η καριέρα του Σάκη του Ρουβά επειδή ο όχλος ζήτησε την ακύρωση-εξαφάνισή του μετά τις (ομολογουμένως άσ’ τα να πάνε και πανάξιες κριτικής) δηλώσεις του με αφορμή την υπόθεση Λιγνάδη. Ούτε έπαθε κάτι σοβαρό η e-food, παρότι οι εταιρείες μοιάζουν αρκετά πιο οχλοφοβικές, πράγμα μάλλον αναμενόμενο αν σκεφτούμε ότι η μόνη άποψη που στην πραγματικότητα έχουν είναι ότι θέλουν να πουλούν όσο το δυνατόν περισσότερο σε όσο το δυνατόν περισσότερους.

«Και τότε πού είναι το πρόβλημα; Και ο όχλος εκτονώνεται και η ζωή συνεχίζεται» θα πει κάποιος αλλά δεν θα έχει και τόσο δίκιο.   

Ένα πρόβλημα είναι πως, παρότι για τους περισσότερους δεν θα αλλαξει τίποτα, κάποιοι άνθρωποι μπορεί όντως να πάθουν ανεπανόρθωτη ζημιά. Και μάλιστα άνθρωποι που τους έχει ανάγκη η κοινωνία. Δείτε τι επάθε ο μεγαλύτερος εν ζωή σταντ απ κωμικός, ο Lewis CK, που κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση. Ουδέποτε δικάστηκε, αλλά για χρόνια δεν μπορεί να κάνει λάιβ όπου θέλει όχι επειδή δεν θα πουλήσει εισιτήρια (θα ξεπουλήσει) αλλά γιατί κάποιοι αιθουσάρχες φοβούνται βίαιες επιθέσεις (και κάπως έτσι είχαμε την τύχη να τον δούμε στην Ελλάδα). Σκεφτείτε τι θα πάθαινε αν το Netflix, αντί για σοβαρό ήταν οχλοφοβικό, ο δεύτερος καλύτερος εν ζωή σταντ-απ κωμικός, ο Dave Chapelle, επειδή κάποιοι θεώρησαν ένα κομμάτι της παράστασης του τρανσοφοβικό. Δείτε τι τραβάει η δημιουργός του Harry Potter (μιλάμε για τη συγγραφέα που έχει διαβαστεί όσο ελάχιστοι στον πλανήτη) επειδή πιστεύει ότι οι γεννημένες γυναίκες και οι άντρες που γίνονται γυναίκες δεν είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα. Δειτε τις επιθέσεις των ταγματων εφόδου που στη χώρα μας συχνά ακολουθούν τέτοιες «καμπάνιες».    

Ένα άλλο πρόβλημα είναι πως μέσα στον ωκεανό των διαδοχικών επιθέσεων για σαχλαμάρες (ή ακόμα και για ξεκάθαρα ψέματα) κρύβονται και οι περιπτώσεις που θα άξιζε κανείς να ασχοληθεί λίγο περισσότερο (όχι φυσικά για να εξαφανίσει, αλλά για να ζητήσει διόρθωση ή δικαιοσύνη ή ό,τι άλλο κάνουμε στον πολιτισμό). Μετά από 30 #cancel_ο,ti_de_goustaroume μέσα στον ίδιο μήνα κανείς δεν θα δώσει ιδιαίτερη σημασία στο 31o ζήτημα που ίσως και να είναι στ’ αλήθεια σημαντικό. 

Και το τελευταίο και μάλλον σοβαρότερο πρόβλημα ειναι ότι σταδιακά οι απόψεις που μπορεί να είναι αιρετικές, ασυνήθιστες, κόντρα στο ρεύμα ή απλώς ενοχλητικές για τα πιο νευρικά και φωνακλάδικα κομμάτια της κοινωνίας θα πάψουν να ακούγονται και να γράφονται. Ακόμα κι αν κάποιος ξέρει πως η στοχοποίηση θα κρατήσει μια-δυο μέρες και μετά θα βρεθεί καινούργια μάγισσα για το κυνήγι, είναι πολύ πιθανό να μη θέλει να περάσει ούτε δύο ημέρες κυνηγημένος από τους υπερηθικούς και υπερδίκαιους και πάντα εκ του ασφαλούς εξοργισμένους. Όταν θα του έρχεται να πει ή να γράψει κάτι αμφιλεγόμενο θα το αποφεύγει γιατί ξέρει ότι αυτό που θα αντιμετωπίσει δεν θα είναι μια δομημένη και με επιχειρήματα κριτική από ανθρωπους που κατάλαβαν τι άκουσαν ή τι διάβασαν, αλλά η ενστικτώδης αντίδραση του όχλου που θα απαιτεί εξαφάνιση. Κι αυτοί που δεν θα κωλώνουν να πουν και να γράψουν ό,τι θέλουν θα είναι μόνο αυτοί που δεν θίγουν κανέναν γιατί δεν λένε απολύτως τίποτα και οι εντελώς ακραίοι, αυτοί που, όπως και οι διώκτες τους, τρέφονται από τη σύγκρουση. Και μπράβο τους. 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ