Σκέψεις που κάνω όταν ακούω το «Πάμε βόλτα στο Μπαξέ Τσιφλίκι, κούκλα μου γλυκιά απ’ τη Θεσσαλονίκη»

Λένε πως το «Μπαξέ Τσιφλίκι» γράφτηκε το 1934, άσχετα αν ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1946. Και δυο τινά μπορεί να συμβαίνουν, σκέφτομαι κάθε φορά που ο δρόμος με βγάζει στα μέρη της Περαίας: ή του Νικάκη η βαρκούλα είναι το πλεούμενο που μεταφέρει τη γλυκιά Μαριγούλα στην περίφημη τσάρκα που της έταξε το αμόρε της στον Μπαξέ και ο Βασίλης Τσιτσάνης (τύπου «κοίτα σύμπτωση, κι εγώ για εκεί τραβάω») πιάνει να παίζει φίνο μπαγλαμά, ή η βαρκούλα αναφέρεται σε μια από τις πολλές ταβέρνες της περιοχής των Νέων Επιβατών και υπήρχε όντως μια που ονομαζόταν «Βαρκούλα του Νικάκη». Οπότε ορίστε πώς γράφονται οι επιτυχίες και μια ολόκληρη περιοχή, ο Μπαξές, περνάει στην αιωνιότητα. Είναι γνωστό άλλωστε πως ο μαέστρος σύχναζε στους Νέους Επιβάτες στα χρόνια της Κατοχής όταν ζούσε στη Θεσσαλονίκη του περίφημου Ουζερί και τους επισκεπτόταν τακτικά για να παίξει σε γάμους και βαφτίσια είτε για να πάρει τον αέρα του. 

Το πιο αναπάντητο μυστήριο του τραγουδιού «Μπαξέ Τσιφλίκι», όμως, παραμένει η Μαριγούλα. Ποια ήταν, πού έμενε στη Θεσσαλονίκη, πόσο γαλιάντρα, πλανεύτρα, μοιραία, τσαχπίνα και ξελογιάστρα ήταν, ώστε ζαλισμένος από αγάπη εκείνος, που λιγωνόταν με το φως της, έφτασε στο σημείο να ζητήσει από τον Τσιτσάνη να την κάνει κεντρική ηρωίδα, αφού κάποιοι Τσιτσανολόγοι διατείνονται ότι το τραγούδι είναι παραγγελιά; Εκτός κι αν δεν υπάρχει καμιά αληθινή Μαριγούλα και η ηρωίδα του «Μαριγώ, θα σε τρελάνει να ακούσεις τον Τσιτσάνη» είναι πλάσμα της φαντασίας του. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, όλες οι εικασίες παίζουν. 

© www.facebook.com/VisitPerea

Περί του Μπαξέ, που τον επισκέπτομαι τακτικά φέτος το καλοκαίρι λόγω της καταπληκτικής πισίνας του ξενοδοχείου Santa, αλλά και της καλής δουλειάς που κάνει το Visit Peraia και έτσι συνεχώς στο τάιμλάιν μου πέφτουν οι εικόνες με την μπλε σημαίας θάλασσα και το παράκτιο μέτωπο γεμάτο ψαροταβέρνες και τζελατερίες. Μέχρι και την απελευθέρωση του 1912, η περιοχή των Νέων Επιβατών ήταν τούρκικο φέουδο (εξού και του Τσιφλικά ο Μπαχτσές), όμως με την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκαν το 1923 στην περιοχή 159 προσφυγικές οικογένειες προερχόμενες από το Κωνσταντινουπολίτικο προάστιο Επιβάτες. 

Οι πρόσφυγες ήταν που έφτιαξαν τον ξύλινο λιμένα στην αρχή και έτσι δρομολογήθηκαν τα καραβάκια και η τακτική θαλάσσια συγκοινωνία, που μίκρυνε την απόσταση με τη Θεσσαλονίκη. Αποτέλεσμα ήταν ήδη από τον Μεσοπόλεμο, το μέρος να πάρει μπρος και σαν παραθεριστικός κόμβος. Διοικητικά επί Τσιτσάνη, το Μπαξέ Τσιφλίκ - Νέοι Επιβάτες υπαγόταν στην Επανομή. Και για να επιστρέψουμε στο μέγα μυστήριο Μαριγούλα, είναι γνωστή η αγάπη του Τσιτσάνη για την Επανομή, αφού, σύμφωνα με μαρτυρίες των ντόπιων, μετά την κατάρρευση του Μετώπου κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου, εδώ κατέφυγε ο στρατιώτης Τσιτσάνης, προκειμένου να μη συλληφθεί. Μπορεί, σκέφτομαι κάθε φορά που ο δρόμος με βγάζει στο Μπαχτσέ ή ακούω το τραγούδι στο ραδιόφωνο, η Μαριγούλα να έχει να κάνει και με ανταπόδοση φιλίας. Να είναι γραμμένη, δηλαδή, σαν ειλικρινή κατάθεση σεβασμού, για τη γυναίκα κάποιου Νεοεπιβατινού φίλου που του στάθηκε στα δύσκολα. Κανείς δεν ξέρει, η Μαριγούλα θα παραμείνει για πάντα ένα ανεξερεύνητο μυστήριο, σε αντίθεση με την πισίνα του ξενοδοχείου Santa, μισή ώρα απόσταση από τη Θεσσαλονίκη, που ευθαρσώς δηλώνω πως τη θεωρώ την καλύτερη των πέριξ.