Καρκίνος του προστάτη: Η νέα τεχνική για τη διάγνωσή του

Ο καρκίνος του προστάτη, αν και είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες στην Ευρώπη, αποτελεί μόλις την 5η αιτία θανάτου. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έγκαιρη διάγνωσή του: 1 στους 7 άνδρες θα διαγνωστεί με καρκίνο προστάτη, αλλά μόνο 1 στους 26 θα χάσει τη ζωή του από αυτόν, σημειώνουν ο Αριστείδης Καραγιάννης, διευθυντής ουρολόγος, Ευρωκλινική Αθηνών και ο Ανδρέας Καραγιάννης, διευθυντής ουρολόγος ρομποτικός χειρουργός, Ευρωκλινική Αθηνών.

Η αύξηση του PSA, η θετική δακτυλική εξέταση και η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία οδηγούν στη διερεύνηση του προστάτη και, εφόσον χρειάζεται, στη βιοψία που θέτει τη διάγνωση.

Πότε πρέπει να πραγματοποιείται η βιοψία προστάτη;

Η βιοψία προστάτη ενδείκνυται όταν υπάρχει αυξημένη υποψία καρκίνου προστάτη. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι εξής:

• Υψηλό PSA ή αύξησή του σε σχέση με προηγούμενη εξέταση
• Δακτυλική εξέταση με ύποπτα ευρήματα (σκληρία)
• Πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία με ύποπτες βλάβες PIRADS ≥3
• Ενεργό παρακολούθηση διαγνωσμένου καρκίνου προστάτη

Με ποια μέθοδο πραγματοποιείται η βιοψία προστάτη;

Η βιοψία προστάτη πραγματοποιείται, είτε με διορθική είτε με διαπερινεϊκή προσέγγιση. Παραδοσιακά, από τη δεκαετία του ’80, η βιοψία προστάτη γινόταν διορθικά καθοδηγουμένη από διορθικό υπέρηχο, περνώντας τη βελόνα βιοψίας μέσα από το ορθό. Αποτελεί ακόμα την πιο συχνή μέθοδο, γιατί είναι εύκολη, γρήγορη και μπορεί να πραγματοποιηθεί στα εξωτερικά ιατρεία με χαμηλό κόστος. Βασικός περιορισμός αυτής της τεχνικής είναι η δίοδος της βελόνας μέσα από το έντερο που έχει πολλά μικρόβια, με αποτέλεσμα να έχουμε αυξημένα ποσοστά ουρολοίμωξης, που οδηγούν σε νοσηλεία για σήψη αλλά και για αιμορραγία από το ορθό.

Ποια μέθοδο συστήνει η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία;

Για να αποφευχθούν αυτές οι επικίνδυνες επιπλοκές της διορθικής, συστήνεται πλέον από τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας η διαπερινεϊκή βιοψία προστάτη, όπου πραγματοποιείται με τη διέλευση της βελόνας βιοψίας μέσω του δέρματος μεταξύ του ορθού και του οσχέου. Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται κατά δέκα φορές ο κίνδυνος για ουρολοιμώξεις και σήψη, κι έτσι οι ασθενείς δεν χρειάζεται να λαμβάνουν αντιβιοτική προφύλαξη για τη βιοψία.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;
Η διαπερινεϊκή μέθοδος, αν και τεχνικά πιο δύσκολη, όταν συνδυαστεί με ειδικό ψηφιακό πρόγραμμα καθοδήγησης και εξοπλισμό που «παντρεύει» τις εικόνες της πολυπαραμετρικής μαγνητικής με τη «ζωντανή» εικόνα του υπερήχου, μπορεί να στοχεύσει με μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια τις ύποπτες βλάβες του προστάτη. Παράλληλα, υπερτερεί στη διάγνωση των καρκίνων της πρόσθιας ζώνης και της κορυφής του προστάτη, περιοχές μη προσπελάσιμες με την κλασική διορθική μέθοδο.

Η τεχνική της σύντηξης (Fusion) των εικόνων που προκύπτουν από την πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (η οποία έχει προηγηθεί της βιοψίας και του υπερηχογραφήματος), η οποία πραγματοποιείται κατά τη διαπερινεϊκή βιοψία σε τρισδιάστατα 3D μοντέλα, επιτρέπει: ακρίβεια στη στόχευση και υψηλά ποσοστά διάγνωσης >95%, ελαχιστοποίηση των επιπλοκών, ενώ μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των ασθενών που θα χρειαστούν επαναληπτικές βιοψίες. Επίσης, ενδείκνυται για ειδικές ομάδες ασθενών που αδυνατούσαν να κάνουν διορθική βιοψία, όπως: ασθενείς με προηγουμένη ουρολοίμωξη ή σήψη, αιμορραγία από το έντερο, φλεγμονώδης νόσο ή καρκίνο του εντέρου, παθήσεις ορθού ή ακτινοβολίες. Επιπρόσθετα, τo 3D μοντέλο του προστάτη με τις βλάβες και τη χαρτογράφηση με τις βιοψίες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενεργό παρακολούθηση ή για την εστιακή θεραπεία του καρκίνου του προστάτη (π.χ. με Nanoknife).

Πώς γίνεται η διαπερινεϊκή τρισδιάστατη 3D Fusion MRI βιοψία προστάτη;

Η διαπερινεϊκή τρισδιάστατη Fusion MRI βιοψία προστάτη είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική πράξη, η οποία γίνεται στο χειρουργείο, με τον ασθενή σε θέση λιθοτομής υπό αναισθησία. Ο τρισδιάστατος σχεδιασμός διαρκεί 10 λεπτά και άλλα 10 διαρκούν οι στοχεύσεις με την πολύ λεπτή βελόνα βιοψίας. Ο ασθενής, αφού επιστρέψει στον θάλαμο του, συνέλθει από την αναισθησία και ουρήσει, παίρνει εξιτήριο, χωρίς να χρειάζεται παυσίπονα ή αντιβίωση στο σπίτι.

Εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη σε κέντρο αριστείας

Στην Ευρωκλινική Αθηνών η διαπερινεϊκή βιοψία πραγματοποιείται με το τελευταίας γενιάς σύστημα ψηφιακής στόχευσης Fusion BiopSee, σε συνδυασμό με τον υπέρηχο Arietta 65 με τον πιο λεπτό διορθικό ηχοβολέα. Με αυτό, εξασφαλίζεται εξαιρετική ευκρίνεια, ενώ παράλληλα επιτρέπει τη δημιουργία –χωρίς παραμόρφωση– 3D εικόνων σύντηξης.

Η δυνατότητα να λαμβάνουμε στοχευμένες βιοψίες με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο και παράλληλα να δημιουργούμε εξατομικευμένα μοντέλα του προστάτη, έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για τους ασθενείς που θα διαγνωστούν με καρκίνο στον προστάτη και εν τέλει θα υποβληθούν σε ρομποτική ριζική προστατεκτομή με το σύστημα Da VinciXi.

Κατά τη διάρκεια της ρομποτικής επέμβασης, όταν έχει προηγηθεί διαπερινεϊκή Fusion τεχνική, δεν υπάρχουν φλεγμονή, αντίδραση και συμφύσεις από τις βιοψίες, και έτσι η αποκόλληση του προστάτη από το έντερο και η διατήρηση των αγγείων και νεύρων της στύσης είναι πολύ πιο εύκολη. Παράλληλα, επειδή γνωρίζουμε ακριβώς πού βρίσκεται η βλάβη, χειρουργούμε με τέτοιον τρόπο, εξατομικευμένα, έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουμε τη διατήρηση των αγγείων και των νεύρων ξεχωριστά για τον κάθε ασθενή.

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας, από το 2022 με ισχυρή σύσταση: «Οι διαπερινεϊκές βιοψίες πρέπει να προτιμώνται έναντι των διορθικών».