Η γεύση μας αλλάζει όπως αλλάζουμε κι εμείς. Κάτι που μας άρεσε παλιά σήμερα μπορεί και όχι αλλά και το αντίστροφο.
Σας αρέσουν τα ίδια φαγητά που σας άρεσαν και πριν δέκα, είκοσι, σαράντα χρόνια; Αν το «σαράντα χρόνια» δεν σας λέει τίποτα, ας μαζευτούμε, ας μείνουμε στα δέκα, που είναι ένα καλό διάστημα: θυμόσαστε τι σας άρεσε τότε, σαν γεύση; Και πώς άραγε σας φαίνεται το ίδιο πράγμα όταν το βάζετε στο στόμα σας τώρα;
Για τις γυναίκες είναι ξεκάθαρες οι διακυμάνσεις, και οι αλλαγές στα γούστα μας αν σκεφτούμε την περίοδο, τι βλακείες θέλουμε με μανία να φάμε πριν και στη διάρκειά της – τσιπς με τσίλι εναλλάξ με σοκολατάκια, παγωτό πολύ κρεμώδες σε συνδυασμό με κάτι πολύ τηγανητό… Τα ίδια παίζουν και στις εγκυμοσύνες, με επιπλέον κουλαμάρες, π.χ. καυτερές σαρδέλες κονσέρβα, ντολμαδάκια επίσης κονσέρβα με κάτι από πάνω, ίσως κέτσαπ, παγωτό σοκολάτα, καραμέλα και καραμελωμένους ξηρούς καρπούς, μελιτζάνες, μαγιονέζα, ξεροψημένα μπιφτέκια με πολύ κρεμμύδι ή χωρίς καθόλου κρεμμύδι, και πάει λέγοντας. Έφαγα τόσο παγωτό στις εγκυμοσύνες και τους θηλασμούς, που για κάμποσα χρόνια μετά δεν ήθελα να το δω ούτε ζωγραφιστό, και τώρα που έχουνε φύγει πολύ πίσω μου όλα αυτά, μαζί με την περίοδο και την εμμηνόπαυση, τα παγωτά που διαλέγω δεν έχουν καμία σχέση με εκείνα τα μπιρμπιλωτά που λαχταρούσα τότε. Το παρφέ κρέμα και σοκολάτα, π.χ., αγαπημένο μου όταν θήλαζα, τώρα μου φαίνεται πολύ παστένιο, σαν γαμήλια τούρτα, και δεν το τρώω ποτέ – όχι επειδή είναι βαρύ, απλά επειδή δεν μου αρέσει. Μου άρεσε κάποτε, πολύ, το αγόραζα με τα κιλά. Τώρα, προτιμώ άλλα παγωτά, πιο αφράτα, και λιγότερο γλυκά.
Οι γεύσεις που σε γυρνούν στην παιδική σου ηλικία
Υπάρχουν γεύσεις που με ξαφνιάζουν επειδή με πάνε πίσω στην παιδική ηλικία μου, ειδικά όταν έχω καιρό να τις επαναφέρω: δοκίμασα καρυδάκι γλυκό της Θάσου πριν λίγες μέρες, από ένα μικρό κουτάκι που αγόρασα το καλοκαίρι, με το σκεπτικό «Ποιος τρώει σήμερα γλυκά του κουταλιού; Κανένας, ας πάρω το μισόκιλο, έτσι, για το καλό». Η πρώτη κουταλιά, με το κατάμαυρο, γυαλιστερό καρύδι βουτηγμένο σε πευκόμελο (Θάσου, εννοείται), με έστειλε, κανονικά – σε κάτι ραχατλίδικα απογεύματα όσο οι γονείς μας είχανε εξοχικό στη Θάσο, μετά από θαλασσινό μπάνιο, άραγμα, και δροσιά κάτω από τα πεύκα. Η γεύση ήτανε τόσο ίδια, τόσο παιδική, τόσο φορτωμένη ασφάλεια μαζί με επαναστατικότητα, τόσο αγαπησιάρικη, που μου ήρθε να βάλω τα κλάματα, αλλά απλώς έφαγα όλο το κουτί και βογγούσα μετά, καλά να πάθω.
Οι γεύσεις που προσέχουμε ότι έχουν αλλάξει, ότι έχουν φύγει κάπως μακριά μας, είναι κυρίως οι γλυκές, επειδή είναι τόσο έντονες, και τόσο δεμένες με την παιδική ηλικία μας. Οι πρώτες γκοφρέτες, τα (στεγνά) λουκούμια σε οικογενειακές επισκέψεις σε ηλικιωμένους συγγενείς, τα γλυκά του κουταλιού φτιαγμένα από θείες, γιαγιάδες και άλλους συγγενείς, ζαχαρωμένα όταν πλησίαζε ο πάτος του βάζου. Τα παστάκια σε ασημόχαρτο. Το «κερασό», το θεό-γλυκο λικέρ από βύσσινα που μας έδιναν όταν πονούσε, και καλά, η κοιλιά μας (η θεία μας η Άννα το έφτιαχνε πιο τσαχπίνικο, με κράνα). Η μαμά μας έφτιαχνε μαρμελάδα βατόμουρο από βατόμουρα που μαζεύαμε στις εξοχές της Θάσου, και ήταν μια ιδιαίτερη γεύση, καμία σχέση με τις αντίστοιχες εγγλέζικες μαρμελάδες γιατί τα ελληνικά βατόμουρα είναι γεμάτα σποράκια, μικρούτσικα, σφιχτά, λίγο στυφά, και καθόλου νερουλά και παχουλά όπως τα Εγγλέζικα. Παρόλα αυτά, όταν τρώω μαρμελάδα βατόμουρο, οποιασδήποτε προέλευσης, η γεύση επίσης με πάει στην παιδική ηλικία…
Φωτογραφία: Yarden/ Unsplash
Αλλά ποιος ενήλικας λαχταράει μαλλί της γριάς; Μάλλον κανένας, το καταραμένο κολλάει παντού, και είναι σκέτη ζάχαρη με λίγο χρώμα, στην τελική. Τσίμπησα μια τσιμπιά από την ανιψιά μου το καλοκαίρι και είναι ολόιδια η γεύση, σαν αυτή που αγαπούσα κι εγώ μικρή, και τη λάτρευαν τα τρία παιδιά μου, σε διαφορετικές φάσεις – όταν προσπαθούσα να τα αποτρέψω, επειδή, ήμαρτον, το καταραμένο κολλάει παντού, και είναι σκέτη ζάχαρη με λίγο χρώμα, στην τελική… Απλώς είναι τόσο υπέροχο όταν είσαι παιδί. Ή, όταν θυμάσαι καλά πώς ήσουν, ως παιδί, και τι γούσταρες με τρέλα…
Μια φίλη μου περνάει δύσκολη αρρώστια, με δύσκολη θεραπεία, και διαμαρτύρεται ότι όλα τα τρόφιμα έχουν μεταλλική γεύση, φρικτή, που την κάνουν να μην θέλει να φάει τίποτα. Άλλος φίλος, που έκανε θεραπεία με φάρμακο για το διαβήτη για να χάσει (επικίνδυνο) βάρος, έλεγε τα ίδια, πώς ό,τι κι αν έτρωγε, ήτανε εντελώς άγευστο και με περίεργη υφή, σαν αλουμινόχαρτο. Η υφή και η γεύση των φαγητών χάνεται μέσα στη φαρμακίλα, εδώ αλλάζει με ένα συνάχι, και με μια απλή αντιβίωση, φανταστείτε τι γίνεται με φάρμακα-στούκας, από αυτά που σου σώζουν τη ζωή. Το περάσαμε όσοι αρπάξαμε κορονοϊό, τότε που ό,τι κι αν βάζαμε στο στόμα μας ήτανε χάρτινο, άγευστο εντελώς… και θυμάμαι τον πανικό μου, χωρίς όσφρηση καθόλου λόγω κόβιντ, να μην μπορώ να καταλάβω καμία γεύση, σε κανένα τρόφιμο, ούτε καν στο πιο σοκολατένιο, παιδικό παγωτό σοκολάτα…
Ο μεγάλος γιός μου δεν έτρωγε ποτέ μπάμιες όσο ήταν παιδί, τις έβρισκε αηδιαστικές, και μια μέρα, γύρω στα δέκα του χρόνια, μου ζήτησε να φτιάξω «Αυτά τα σιχαμένα τα πράσινα που είναι λιαλιαλιά» - κι από τότε ξεκίνησε να τρώει μπάμιες σα να μην τις είχε απορρίψει ποτέ. Μερικές φορές αγοράζω κάποιο σνακ, κυρίως με σοκολάτα, που τα παιδιά μου το κοιτάνε με μισό μάτι και μου λένε, «Αυτό είναι σκέτη ζάχαρη ρε μαμά, δε το τρώμε», παρόλο που τους θυμάμαι να το σκίζουνε, σε άλλες ηλικίες… Και μετά σκέφτομαι ότι ναι, η γεύση μας αλλάζει όπως αλλάζουμε κι εμείς, ίσως οι διατροφικές μας ανάγκες, ίσως τα κέφια μας, κι αρκετά πράγματα που μας άρεσαν όσο ήμασταν μικρά, δεν μας λένε τίποτα τώρα.
Αν και, αυτά που είναι σκέτη ζάχαρη εξακολουθούν να μας λένε κάτι. Απλώς δεν τα τρώμε πια, επειδή μεγαλώσαμε. Νισάφι.
Στο φυσικό κατάστημα στη Βίτωλη Φθιώτιδας έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε βραβευμένα μέλια, αλείμματα, γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη αλλά και παστέλι.
14°
