Η τελευταία έντυπη έκδοση της εφημερίδας "El Nacional" της Βενεζουέλας θα κυκλοφορήσει σήμερα: η έλλειψη χαρτιού, η βαθιά οικονομική κρίση και οι πολιτικές πιέσεις συνέτειναν στην απόφαση αυτού του βετεράνου του Τύπου της λατινοαμερικάνικης χώρας.
Έπειτα από δύο δεκαετίες σκληρών αντιπαραθέσεων με τις κυβερνήσεις του Ούγκο Τσάβες (1999-2013) και του Νικολάς Μαδούρο, κατά τη διάρκεια των οποίων δεκάδες μέσα ενημέρωσης εξαφανίστηκαν, τα πιεστήρια της "El Nacional", που ιδρύθηκε πριν από 75 χρόνια, θα σταματήσουν να γυρνούν.
"Κατάφεραν να σωπάσει το ραδιόφωνο και η τηλεόραση και να εξαφανιστεί ο ανεξάρτητος έντυπος Τύπος", δηλώνει ο Μιγκέλ Ενρίκε Οτέρο, ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας, αναφερόμενος στην κυβέρνηση του προέδρου της Βενεζουέλας τον οποίο δεν διστάζει να χαρακτηρίζει "δικτάτορα" στα άρθρά του.
Η εφημερίδα ανακοίνωσε, ωστόσο, ότι θα ενισχύσει την ηλεκτρονική της έκδοση. "Ήταν αδύνατο να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε την έντυπη έκδοση", εξηγεί ο Αρχένις Μαρτίνες, υπεύθυνος σύνταξης της εφημερίδας την ώρα που ετοιμάζεται το τελευταίο φύλλο της.
"Είναι ένα περίεργο συναίσθημα", παραδέχεται.
Τα προβλήματα άρχισαν το 2003, όταν η κυβέρνηση δημιούργησε μια εταιρία που είχε το μονοπώλιο της εισαγωγής και πώλησης δημοσιογραφικού χάρτου.
Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Espacio Publico, που υποστηρίζει την ελευθερία του Τύπου, οι μισές και πλέον από τις 134 εφημερίδες που κυκλοφορούσαν στη Βενεζουέλα σταμάτησαν να τυπώνονται.
Τα οπτικοακουστικά μέσα δεν γλίτωσαν από αυτό που το Εθνικό Συνδικάτο των εργαζομένων στον Τύπο (SNTP) χαρακτηρίζει "κλιμάκωση" εναντίον της ελευθερίας του Τύπου.
Το 2017, 52 ραδιοφωνικοί σταθμοί και 8 τηλεοπτικά δίκτυα, ανάμεσά τους η ισπανόφωνη υπηρεσία του CNN, σταμάτησαν να εκπέμπουν. Είναι μεγάλη η λύπη, αλλά είναι μια λύπη για την οποία είχαμε προετοιμαστεί. Αντέξαμε περισσότερο απ' όσο πιστεύαμε", δηλώνει η 'Ιλντα Λούγο, υπεύθυνη για τη στήλη της τέχνης και της ψυχαγωγίας.
Για να επιβιώσει, η "El Nacional" έλαβε δωρεές ακόμη και δάνεια δημοσιογραφικού χάρτου από τον όμιλο Τύπου "Grupo de Diarios de América", στον οποίο ανήκουν μεταξύ άλλων, La Nacion (Αργεντινή), O Globo (Βραζιλία) και El Mercurio (Χιλή), εξηγεί ο Αρχένις Μαρτίνες.
Όμως η εφημερίδα δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τη βαθιά οικονομική κρίση που πνίγει μια χώρα βυθισμένη σε πέντε χρόνια σοβαρής ύφεσης και έναν υπερπληθωρισμό που αναμένεται να ανέλθει στο 10.000.000% το 2019, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η "El Nacional", που είχε έως 72 σελίδες και διάφορα περιοδικά, μείωσε τα φύλλα της στις 16 σελίδες και περιόρισε την κυκλοφορία της σε πέντε ημέρες την εβδομάδα.
Τον Αύγουστο η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο διέταξε αύξηση 3.400% του ελάχιστου μισθού, κάτι που κλυδώνισε πολλές επιχειρήσεις.
Περίπου 20 εφημερίδες απέλυσαν το προσωπικό τους, περιόρισαν την προσφορά τους ή έκλεισαν. Τον Νοέμβριο, μια νέα αύξηση 150% αποφασίστηκε από τον σοσιαλιστή ηγέτη.
Το 2015 η εφημερίδα καταγγέλθηκε για δυσφήμιση από τον πρόεδρο της Συνταγματικής Συνέλευσης και δεύτερο στην ιεραρχία της προεδρίας Τσάβες, τον Ντιοντάντο Καμπέγιο, γιατί δημοσίευσε ρεπορτάζ που είχαν δημοσιευτεί στον ισπανικό Τύπο τα οποία ενέπλεκαν το όνομά του στη διακίνηση ναρκωτικών.
Παρόμοιες διώξεις που ασκήθηκαν σε βάρος του ABC στην Ισπανία και της The Wall Street Journal στις ΗΠΑ απορρίφθηκαν στις δύο χώρες. Αλλά στη Βενεζουέλα ο σοσιαλιστής ηγέτης δικαιώθηκε και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης καταδικάστηκαν να πληρώσουν πρόστιμα.
Οι δημοσιογράφοι καταγγέλλουν συνεχείς επιθέσεις και παράνομες συλλήψεις. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2018, το SNTP κατέγραψε 113 επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων.
Το συνδικάτο υπογραμμίζει μια άλλη απειλή: τον αποκλεισμό ιστοσελίδων από τον δημόσιο πάροχο CANTV, τον κύριο προμηθευτή τηλεφωνίας και ΙΝΤΕΡΝΕΤ στη χώρα.
8°
