Γνωστή παρουσιάστρια στα τέσσερα!

Στα sites τα νεαρά παιδιά δουλεύουν πολύ και πληρώνονται λίγο. Η ζωή είναι σκληρή, ο καπιταλισμός άδικος και η Ελλάδα συνιστά το δεύτερο κόσμο, εκείνον που βρίσκεται ανάμεσα στον τρίτο και στον πρώτο. Ένας πιτσιρικάς που πιάνει δουλειά σε site θα πρέπει να γνωρίζει καλά αγγλικά, να δακτυλογραφεί σαν καρδιά πάνω σε καλό σεξ (130 χτύπους το λεπτό και βάλε) και να μην έχει υπερβολικές απαιτήσεις για να δει το όνομά του πάνω ή κάτω από κομμάτι. Είναι δε εξαιρετικά πιθανό να περάσει καιρός μέχρι να γράψει το πρώτο του κομμάτι. Συνήθως η εργοδοτική απαίτηση δεν φτάνει μέχρι εκεί. Τα παιδιά πρέπει να είναι καλοί στη μετάφραση και χαμένα σε όλα τα άλλα. Για να σας το δώσω παραστατικά, φανταστείτε ότι στην Ελλάδα λειτουργούν πολλές μικρές βιοτεχνίες κειμένων που δουλεύουν φασόν πάνω στα ίδια κομμάτια. Οι πηγές δεν είναι και πολλές. Με 250 ευρώ αγοράζεις το ελληνικό δελτίο του ΑΠΕ, κάνεις rewriting και πουλάς στον πελάτη και στο διαφημιζόμενο πρωτογενή ενημέρωση.

Δεν θα συζητήσουμε εδώ αν υπάρχει περίπτωση να επισκεφθεί άνθρωπος το «Κράξιμο της κουκουβάγιας» (φανταστική ονομασία που τώρα λέω να κατοχυρώσω) προκειμένου να ενημερωθεί για τις δηλώσεις του Βενιζέλου. Θέλω, όμως, να δούμε όλα τα άλλα που δημοσιεύονται γύρω-γύρω από τον Βενιζέλο. Υποτίθεται ότι η φύση του internet απαιτεί από τα site να λειτουργούν σαν νοσοκομείο σε εφημερία. Βέβαια το ελληνικό internet πάει για ύπνο έξι-επτά ώρες το βράδυ. Τη νύχτα η κίνηση υποχωρεί, ενώ κανένας δεν θέλει να πληρώνει νυχτοκάματα χωρίς αντίκρισμα. Το πρωί, όμως, το site πρέπει να σπαρταράει.

Να δείχνει σαν μια τεράστια μηχανή του κιμά που αλέθει τα πάντα. Το πρωί το site πρέπει να γεμίζει με νέες ειδήσεις. Δεν θα γράψει, φυσικά, για την Αρβελέρ – αν και η έξοδός της στον Βοσκόπουλο ήταν σουρεαλιστικά υπέροχη ως είδηση. Θα γράψει για τη νύφη που ξέρασε βλέποντας έναν ιπτάμενο δίσκο. Και αυτό είναι πρόβλημα.

Παγκοσμίως το internet δημιούργησε έναν πληθωρισμό μέσων και άλλαξε τους κώδικες της δημοσιογραφίας. Παλαιότερα, αν δεν δούλευες στην τηλεόραση ή στο ραδιόφωνο, είχες την άνεση να ανάβεις τσιγάρο και να γράφεις με το πάσο σου. Τώρα καίγεσαι σαν το τσιγάρο. Τα μέσα είναι ασφυκτικά πολλά και τα περισσότερα προσελκύουν τους πελάτες από το Facebook ή το Twitter. Εκ των πραγμάτων, για να πάρεις πελάτη πρέπει να κάνεις ό,τι και τα κορίτσια στο πεζοδρόμιο. Να γίνεις πιο «σέξι», να ακουστείς πιο δυνατά και να σε δουν περισσότεροι. Αυτό έχει φτιάξει τίτλους του τύπου «κοίτα γνωστή τηλεπαρουσιάστρια στα τέσσερα» ακόμα και σε μέσα που τα λες σοβαρά. Το κυριότερο: νομιμοποίησε επαγγελματικά και δεοντολογικά τη χρήση της απόλυτης παπαριάς ως πρώτη ύλη ειδησεογραφικού περιεχομένου.

Συμβαίνει και έξω, αλλά επειδή εδώ η αγορά είναι μικρή, το βλέπεις να σκάει μπροστά σου. Μέσα συναγωνίζονται για τον πιο ηχηρό και προκλητικό τίτλο. Αντιγράφουν πρωτότυπες δουλειές χωρίς ενδοιασμούς, σερβίρουν κακότεχνες μεταφράσεις και, φυσικά, πολύ συχνά γράφουν ψέματα, διότι, απλώς, δεν γνωρίζουν ότι πρόκειται για ψέματα. Όμως όσο πιο φθηνό και όσο πιο «λαμέ» είναι αυτό που δημοσιεύεις, τόσο ισχυρότερος είναι ο θόρυβος που προκαλεί στα social media. Δεν ξέρω τι timeline έχετε, αλλά στη δική μου πατάω συχνά σε τεράστιες νησίδες βλακείας. Όχι, οι άνθρωποι δεν υιοθετούν αυτό που δημοσιεύουν. Θέλουν να το τρολάρουν. Το κάνω και εγώ συχνά. Δημοσιεύω trash ειδήσεις και απερίγραπτες βλακείες, μόνο και μόνο για να σαρκάσω αυτούς που τις καταναλώνουν. Και τις καταπίνω πρώτος. Αυτό που προσπαθώ να σας πω είναι ότι η στρεβλή επιχειρηματική οπτική, η κρίση και η υποβάθμιση της ποιότητας στα μέσα σηκώνουν ένα τεράστιο κύμα βλακείας, θεωριών συνωμοσίας, παραπληροφόρησης, δεισιδαιμονίας, ενίοτε και μίσους. Είναι ένα κύμα που λίγο ως πολύ μας λούζει όλους. Πάντα έτσι δεν ήταν; Στο συμβατικό Τύπο έχουμε αποδώσει τη χειραγώγηση της κοινωνίας υπέρ των συμφερόντων. Ο νέος, αποκεντρωμένος, ελεύθερος και δημοκρατικός Τύπος του δικτύου, τι ακριβώς κάνει;