Το «ντεζαβού» της αξιολόγησης

Μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση των 19 «προαπαιτουμένων» της τρόικας εν όψει της ολοκλήρωσης της τελευταίας μνημονιακής αξιολόγησης, αρκετές εφημερίδες κυκλοφόρησαν με πρωτοσέλιδη είδηση την άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει τα περισσότερα από αυτά. Κάθε που πλησιάζει αξιολόγηση του προγράμματος, η τρόικα θέτει θέματα, η κυβέρνηση κάνει ότι αντιστέκεται, στο τέλος νομοθετεί βεβιασμένα και συχνά ατελώς για μερικά από αυτά, η τρόικα προσποιείται ότι ικανοποιήθηκε, εκταμιεύεται η επίμαχη δόση, οι εφαρμοστικές εγκύκλιοι, οι υπουργικές αποφάσεις και τα προεδρικά διατάγματα καθυστερούν να βγουν, αν κάτι υλοποιηθεί παρεμβαίνει σωτήρια το ΣτΕ για να ανατραπεί η όποια αλλαγή, το πελατειακό κράτος διασώζεται και η Ελλάδα συνεχίζει όπως ξέρει.

Ενώ οδεύουμε πλέον ολοταχώς προς τη λήξη των μνημονιακών συμβάσεων, σαν να μην πέρασε μία μέρα από το Καστελλόριζο εξακολουθούμε να μιλάμε για:

• Περιορισμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Ακόμα βγαίνουν άνθρωποι στη σύνταξη στα 50 και στα 55. Κάθε εβδομάδα υπάρχουν ειδικά αφιερώματα στις εφημερίδες για την αναγνώριση πλασματικών ετών, ώστε να βγουν οι ευτυχείς μεσήλικες στη σύνταξη μία ώρα αρχύτερα - και τα παιδιά τους ποτέ. Οι χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι που «απομακρύνθηκαν» πήγαν όλοι στη σύνταξη. Όχι μόνο τους πληρώνουμε (οι δαπάνες του Δημοσίου ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν αυξηθεί), αλλά και πλέον δεν παράγουν πραγματικά τίποτα!

• Αποκρατικοποιήσεις. Εκτός από τις πωλήσεις κάποιων ακινήτων του Δημοσίου, (όχι βεβαίως αυτών στην Πλάκα που έχουν καταλάβει υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού - κάποιοι μένουν κιόλας σ’αυτά!), οι ελάχιστες αποκρατικοποιήσεις που έγιναν, έγιναν με τέτοιο τρόπο που κόλλησαν στις ελεγκτικές αρχές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τόσο το Ελληνικό όσο και ο ΔΕΣΦΑ.

• Την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Ο τότε υπουργός ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης είχε δεσμευτεί στην αρχή του τρέχοντος έτους ότι η κυβέρνηση θα υιοθετούσε το 80% των προτεινόμενων μέτρων. Διευρύνθηκε η περίοδος κατανάλωσης του φρέσκου γάλακτος (λες και αυτό είναι θέμα που πρέπει να ρυθμίζει η κυβέρνηση...) και καταργήθηκε η ενιαία τιμή του βιβλίου, για ορισμένες μόνο εκδόσεις. Κατά τα άλλα, ακόμα περιμένουμε τα αυτονόητα, ειδικά αυτά τα οποία απαιτούν μεγαλύτερη οργανωτική ικανότητα από το κράτος.

• Την αναδιάρθρωση της φορολογικής διοίκησης και την ανεξαρτητοποίηση της ΓΓΔΕ. Όπως ακριβώς για δεκαετίες δεν ήθελαν οι ελληνικές κυβερνήσεις μία ανεξάρτητη στατιστική υπηρεσία, έτσι και δεν θέλουν μία ανεξάρτητη φοροελεγκτική αρχή, στην οποία δεν θα μπορούν να υποδεικνύουν τι να κάνει και ποιους να (μην) ελέγξει.

• Το ενιαίο μισθολόγιο και τον περιορισμό των επιδομάτων. Δύο χρόνια μετά τη θεσμοθέτηση του ενιαίου μισθολογίου, στο Δημόσιο οι μισθοί διαφέρουν ανά υπηρεσία και υπουργείο σαν τα μήλα με τα πορτοκάλια. Υπηρεσίες και οργανισμοί απλά αρνούνται να εφαρμόσουν τον νόμο. Το μόνο στο οποίο συμφωνούν όλοι είναι ότι οι μισθοί στο Δημόσιο δεν θα πρέπει να εξισωθούν με αυτούς στον ιδιωτικό τομέα, ενώ βεβαίως κανονικά θα έπρεπε να είναι χαμηλότεροι από αυτούς του ιδιωτικού, για να ενσωματώνουν την υπεραξία της μονιμότητας.

• Την αξιολόγηση των δαπανών στα υπουργεία και όχι μόνο στους φορείς. Δεν διστάζουν να ζητούν από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να πληρώνουν υπέρογκους φόρους για να καλύπτουν δαπάνες τις οποίες το κράτος ακόμα αρνείται να αξιολογήσει. Ο ασθενής κάνει χημειοθεραπεία αλλά δεν λέει να κόψει το τσιγάρο.

• Την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων. Έχουμε κάνει πρόοδο από τις 22 χιλιάδες υπογραφές του Κόστα Ναβαρίνο, αλλά εξακολουθούμε να είμαστε μία χώρα δύσκολη για όποιον θέλει να επιχειρήσει, ειδικά όταν μιλάμε για μεγάλες επενδύσεις με βιομηχανικές εγκαταστάσεις, εργοστάσια κ.α. Πάντως, κάτι αλλάζει στον ευρύτερο τομέα του επιχειρείν: η κυβέρνηση φέρεται να αναζητά τρόπο να επαναφέρει την υποχρεωτική εγγραφή στα επιμελητήρια από το παράθυρο!

Αν διαβάσει κανείς τα σημεία που θέτει η τρόικα εν όψει της αξιολόγησης, θα διαπιστώσει ότι ελάχιστα από αυτά αφορούν το σύνολο της κοινωνίας και είναι πιθανόν να δημιουργήσουν αντιδράσεις (π.χ. επέκταση του ΦΠΑ 23% σε περισσότερες περιοχές και προϊόντα, δημοσιονομικό κενό 2015). Τα περισσότερα είναι ρυθμίσεις χωρίς κόστος, που όμως θα ξεβολέψουν οργανωμένες ομάδες του πελατειακού κράτους. Αλλά θα κάνουν τη ζωή όλων, όχι μόνο των προνομιούχων συντεχνιών, καλύτερη, ακόμα και όσων αρχικά ξεβολευτούν.

Γιατί διστάζει η κυβέρνηση; Γιατί διστάζει να κάνει τα βήματα που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε μία κανονική χώρα; Ανταγωνιστική στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης (σήμερα «πατώνουμε» σε όλους τους δείκτες), με σοβαρό κράτος δικαίου (ο Economist πρόσφατα ανέδειξε την απονομή της δικαιοσύνης ως το βασικό αντί-επενδυτικό επιχείρημα για την Ελλάδα) και με κανόνες σαφείς που ισχύουν για όλους (θυμίζω την πρόσφατη έκθεση Ρακιντζή για τους φωτογραφικούς νόμους και ρυθμίσεις, που θάφτηκε από τα περισσότερα ΜΜΕ).

Ο νέος υφυπουργός Παιδείας Γιώργος Γεωργάτος έχει την απάντηση: γιατί μόνο αυτό ξέρουν. Δείτε τον εδώ να εξηγεί πώς η Ν.Δ. χρησιμοποιεί και υπόσχεται το κράτος ως λάφυρο, έναντι ψήφων:

Τι κρίμα που μπορούμε τόσα πολλά, αλλά κάνουμε τόσο λίγα.

ΥΓ. Δεν τους αρέσει η ελευθερία της γνώμης, θέλουν να επιβάλουν τη δική τους. Τους αξίζει μόνο η καταδίκη και η περιφρόνηση. Εύχομαι στη Φωνή της Αθήνας γρήγορη «ανάρρωση» από τις υλικές ζημιές και ηθικό ακμαίο.