Η επιστροφή της κανονικότητας και η συντριβή του λαϊκισμού
«Η ύπαρξη σοβαρής ικανής και αξιόπιστης αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ομαλή λειτουργία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας»
Εκλογές 2023: Η συζήτηση για τα αίτια της νέας ήττας του ΣΥΡΙΖΑ - Η στάση του ως αξιωματική αντιπολίτευση - Τα νέα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό
Βλέποντας τον ενθουσιασμό, τα χειροκροτήματα, την πανηγυριώτικη ατμόσφαιρα, τις σφιγμένες γροθιές και την αποθέωση του Τσίπρα στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ μου ήλθε στο νου κάτι που είχε πει ο Ουίνστον Τσώρτσιλ:
«Επιτυχία στη πολιτική είναι να προχωράς από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου.»
Και δεν είναι μια και δυο οι αποτυχίες. Ο Α. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έχασαν τις Ευρωεκλογές του 2019. Έχασαν και τις εθνικές εκλογές του 2019. Έχασαν και τις αυτοδιοικητικές εκλογές της ίδιας χρονιάς. Έχασαν τώρα τις εθνικές εκλογές του Μαΐου. Και μαθηματικά θα χάσουν και τις αμέσως προσεχείς εκλογές του Ιουνίου.
Πέντε διαδοχικές ήττες σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων τεσσάρων ετών δεν τις λες και λίγες. Και μάλιστα όταν η συντριβή του Μαΐου, με πάνω από 20 μονάδες διαφορά, βγάζει μάτι. Είναι αυτή μεγαλύτερη διαφορά που έχει καταγραφεί ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο κόμμα, μετά από εκείνη του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις ειδικές συνθήκες του 1974, στην πτώση της χούντας.
Μάτι βγάζει και η μείωση του εκλογικού ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ πάνω από 10 μονάδες σε σχέση με το 2019, η μεγαλύτερη ήττα κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις Μεταπολιτευτικές εκλογικές αναμετρήσεις. Αλλά και η άνοδος των ποσοστών του κόμματος το οποίο βρίσκεται στην εξουσία, άνοδος που σημειώνεται για δεύτερη μόλις φορά στα τελευταία 70 χρόνια, με μόνο προηγούμενο αυτό της κυβέρνησης Σημίτη το 2000.
Θα αφορούσαν αποκλειστικά τον ΣΥΡΙΖΑ, την ηγετική ομάδα και τους οπαδούς του όλα αυτά άν δεν αποτελούσαν μία επιπλέον μείζονα ένδειξη για ένα ευρύτερο γεγονός: Ότι δηλαδή ο Α. Τσίπρας και οι περί αυτόν αδυνατούν να αντιληφθούν και να διαχειριστούν τη κατάσταση που έχουν δημιουργήσει οι μετά το 2019 συνθήκες κανονικότητας. Είναι δε ευρύτερο αυτό το γεγονός και δεν αφορά μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς η ύπαρξη σοβαρής ικανής και αξιόπιστης αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ομαλή λειτουργία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Ίσως να είναι αναμενόμενα όλα αυτά. Ίσως φανερώνουν απλά το συνολικό πολιτικό έλλειμμα του ίδιου του Α. Τσίπρα και της ηγετικής ομάδας του να συλλάβουν, να καταστρώσουν και να εκτελέσουν μία σοβαρή και αξιόπιστη πολιτική στη σημερινή Ελλάδα, την Ελλάδα που έχει βγει από τη κρίση της δεκαετίας 2009 - 2019 και έχει επανέλθει σε συνθήκες κανονικότητας. Αυτήν ακριβώς την κανονικότητα δεν ξέρει και δεν μπορεί να διαχειριστεί ο κ. Τσίπρας και οι άμεσοι συνεργάτες του. Με μία ισχυρή δόση κυνισμού το έχει παραδεχτεί καλύτερα από όλους η κ. Αχτσιόγλου, σε μία ομιλία της σχετικά με την πανδημία τον Μάιο του 2021:
«Η κανονικότητα στη πραγματικότητα ποτέ δεν είναι ευκαιρία για την Αριστερά», είπε χαρακτηριστικά, αναγορεύοντας έτσι την πανδημία σε ευκαιρία για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Υπήρξε ο Α. Τσίπρας ένας χαρισματικός λαϊκιστής, ο οποίος παρέλαβε τον ΣΥΡΙΖΑ ως ένα πολιτικά ανύπαρκτο περιθωριακό κόμμα του 4% και το έκανε κυβέρνηση του 36%. Φαινόμενο σπάνιο στα πολιτικά χρονικά. Ήξερε καλύτερα από τον καθένα να ανέβει με μοναδική μαεστρία πάνω στο κύμα της οργής, της αγανάκτησης, της απελπισίας, της τυφλής έκρηξης ανεξέλεγκτων δυνάμεων, του θυμού, της βίας, της γενικότερης αποσάθρωσης του κοινωνικού ιστού που προκάλεσε η μεγάλη οικονομική κρίση και οι καταστροφικές προεκτάσεις της στη πολιτική, τη κοινωνία, την οικονομία και την καθημερινότητα του μέσου πολίτη. Έτσι ο Α. Τσίπρας, εκμεταλλευόμενος με ακραία δημαγωγία ακραίες συνθήκες, οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ από το 4% του 2009 στο 17% και 27% στις δύο εκλογές του 2012 και στο 36% και 35% στις δύο εκλογικές νίκες του 2015. Αλλά εκεί, στο 2015, ήλθε η αρχή του τέλους του. Γιατί κατόπιν υπήρξε ο πρωθυπουργός της χειρότερης κυβέρνησης από το 1974. Και στη συνέχεια ο χειρότερος αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης. Διότι ο ακραίος λαϊκισμός του ήλθε αντιμέτωπος με τη πραγματικότητα, που βέβαια δεν έχει καμία σχέση με τη πραγματικότητα που επί χρόνια φιλοτεχνούσε είτε ως πρωθυπουργός είτε ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Είχε όλα τα προσόντα, την υποδομή και τις γνώσεις για να εκμεταλλευτεί προς όφελος του ίδιου και του κόμματός του τις συνθήκες ακραίας ανωμαλίας, που επικράτησαν στην Ελλάδα στα χρόνια της μεγάλης κρίσης. Αλλά δεν είχε και δεν έχει τα προσόντα, την υποδομή, τις ικανότητες και τις γνώσεις που πρέπει να έχει ένας πολιτικός για να μπορέσει με επιτυχία να κυβερνήσει. Και επίσης δε είχε και δεν έχει τα προσόντα, την υποδομή και τις γνώσεις που πρέπει να έχει ένας πολιτικός για να γίνει ένας επιτυχημένος αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης, σε συνθήκες όμως κανονικότητας αυτή τη φορά. Αψευδής μάρτυς αυτών είναι και οι διαδοχικές εκλογικές ήττες του, με αποκορύφωμα τη συντριβή του Μαΐου.
Η επάνοδος της κανονικότητας, που σωστά διέγνωσε η κ. Αχτσιόγλου ότι δεν ευνοεί την Αριστερά και πολύ περισσότερο μία δημαγωγική, λαϊκιστική Αριστερά τύπου ΣΥΡΙΖΑ, έχει πλέον δημιουργήσει νέα δεδομένα στη πολιτική εξέλιξη. Τα νέα αυτά δεδομένα της κανονικότητας μπορεί σήμερα να αντιληφθεί και να αξιοποιήσει πολύ καλύτερα από όλους ο Κ. Μητσοτάκης. Όπως στο παρελθόν, ο Α. Τσίπρας μπορούσε, πολύ καλύτερα από όλους, με τη χαρακτηριστική και επικίνδυνη για το τόπο ανευθυνότητα που τον διέκρινε, να αντιληφθεί και να εκμεταλλευτεί προς όφελός του, τα δεδομένα των ακραία ανώμαλων συνθηκών, που ζήσαμε στα χρόνια των μνημονίων. Αποδεδειγμένα όμως ούτε μπορεί ούτε γνωρίζει να διαχειριστεί τη κανονικότητα. Προδιαγράφει ίσως το γεγονός αυτό τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν.
Δεν υπάρχει χειρότερη κατάντια από την ανοικτή «διαπαιδαγώγηση» της κοινωνίας στην παρανομία και στον χρηματισμό. Η κυβέρνηση έχει ευθύνη και πρέπει να την αναλάβει
14°
