Οι κινητοποιήσεις και η επανεκπαίδευση των Φινλανδών εφέδρων, το πρότυπο του Ισραήλ, η ετοιμότητα της Ελλάδας
Η Φινλανδία —που σήμερα κατέθεσε και επίσημα αίτημα ένταξης στη Βορειοατλαντική Συμμαχία μαζί με τη Σουηδία— έχει τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας και έναν στρατό που αποτελείται από μόλις 23.000 άνδρες και γυναίκες, αλλά μπορεί να καλέσει άμεσα στα όπλα άλλους 900.000 (το 80% κάτω των 35 ετών), και μάλιστα ετοιμοπόλεμους. Οι έφεδροι μετεκπαιδεύονται σε ετήσια βάση, και όχι απλώς «στα όπλα», ή κάνοντας μία πορεία μέσα στα χιόνια ή «σκηνάκια». Τα ειδοποιητήρια που στέλνει κάθε χρόνο στους εφέδρους το υπουργείο Άμυνας έχουν απολύτως συγκεκριμένες και λεπτομερέστατες οδηγίες σχετικά με το τι οφείλει να κάνει ο καθένας τους στην απευκταία περίπτωση πολέμου.
Όποτε φινλανδικές μονάδες συμμετέχουν σε ασκήσεις με ξένους στρατούς, ή όποτε η χώρα δέχεται διεθνείς αποστολές, όλοι εντυπωσιάζονται από τη βαθιά γνώση των Φινλανδών για τους ρόλους που κάποτε ίσως κληθούν να αναλάβουν ένας προς έναν. Όπως λένε οι ίδιοι, «Ξέρουμε τι πρέπει να κάνει ο καθένας μας όταν χρειαστεί. Εμείς είμαστε ο στρατός».
Τις ημέρες αυτές, οι Φινλανδοί έχουν ανεβάσει πολύ ψηλά τον βαθμό ετοιμότητάς τους, κατά 5 ή 6 βαθμίδες. Ακόμη και για τη Φινλανδία —μια χώρα που τηρεί σε μόνιμη βάση αποθέματα σε καύσιμα, τρόφιμα και φάρμακα για 3-12 μήνες, μια χώρα που όλα της τα κτίρια έχουν καλά εξοπλισμένο καταφύγιο στο υπόγειό τους, μια χώρα που ακόμη και τα παιδιά είναι ενήμερα για το τι πρέπει να κάνουν μόλις δοθεί διαταγή εκκένωσης ή επίθεσης με χημικά ή άλλα βρόμικα όπλα—, αυτό το επίπεδο είναι πρωτοφανές.
Η «στρατιωτικοποίηση» της Φινλανδίας, της χώρας που ταπείνωσε τους Σοβιετικούς κατά τον Σοβιετοφινλανδικό Πόλεμο του 1939-40, τον επονομαζόμενο Χειμερινό (μια πανωλεθρία για την επιτιθέμενη ΕΣΣΔ, που έχασε 125.000 στρατιώτες και εξαναγκάστηκε σε ταπεινωτική υποχώρηση), είναι αόρατη και δεν απασχολεί κανέναν στην καθημερινότητά του, μολονότι σε αυτήν εντάσσονται πολίτες, ιδρύματα, βιομηχανίες, οργανισμοί, η εκκλησία κ.ο.κ.
Υπό μία έννοια, η Φινλανδία είναι το Ισραήλ της Ευρώπης. Πράγμα που μας θυμίζει τα λόγια του Προέδρου Ζελένσκι, όταν είπε ότι οραματίζεται τη χώρα του σαν ένα «μεγάλο Ισραήλ». Τι είναι όμως αυτό που χαρακτηρίζει το ίδιο το Ισραήλ;
Διαβάζουμε ότι οι πυλώνες πάνω στους οποίους χτίστηκε το ισραηλινό κράτοςείναι οι παρακάτω:
Η προτεραιότητα στην ασφάλεια
Δεν υπάρχει ισραηλινή κυβέρνηση που να μην υπόσχεται, πριν από οτιδήποτε άλλο, ότι θα προσφέρει ασφάλεια στους πολίτες της χώρας. Από την άλλη, και οι ίδιοι οι απλοί πολίτες δίνουν μεγάλη προσοχή σε κάθε απειλή.
Ο ρόλος των πολιτών
Κατ’ αυτά, ολόκληρος ο πληθυσμός παίζει ρόλο, και όχι μόνο κάνοντας τη θητεία τους. Οι πολίτες ξέρουν πως οφείλουν να ακολουθούν ευλαβικά τα πρωτόκολλα ασφαλείας, ενώ είναι έτοιμοι να υποστούν κάποιες (κοινές για όλους) θυσίες. Πράγματι, όπως είπε και ο Ζελένσκι, ασφάλεια στηρίζεται «στη δύναμη κάθε σπιτιού, κάθε κτιρίου, κάθε πολίτη».
Η ικανότητα αυτοπροστασίας
Το Ισραήλ ξέρει πως πρέπει να στηρίζεται στα πόδια του και να μην περιμένει καμία βοήθεια από πουθενά. Όταν έχεις μια τέτοια «υπαρξιακή» φιλοσοφία, κάνεις και τις ανάλογες επιλογές.
Οι αμυντικές συνεργασίες
Από την άλλη, η «αυτοάμυνα» δεν σημαίνει απομόνωση. Το Ισραήλ διατηρεί ισχυρές αμυντικές συνεργασίες, και όχι μόνο με τις ΗΠΑ.
Οι μυστικές υπηρεσίες
Οι μυστικές υπηρεσίες, η κατασκοπία, οι υπόγειοι δίαυλοι απόκτησης κρίσιμων πληροφοριών είναι εκ των ων ουκ άνευ. Οι πληροφορίες μπορούν συχνά να είναι πιο ισχυρές από τα πυροβόλα.
Η τεχνολογία
Τίποτε δεν γίνεται χωρίς τη δύναμη της τεχνολογίας, και δη της εγχώριας, όχι της εισαγόμενης. Πράγμα που απαιτεί γενναίες επενδύσεις στη στρατιωτική βιομηχανία.
Η καινοτομία
Δεν νοείται άμυνα χωρίς καινοτομία, χωρίς τεχνολογία αιχμής, χωρίς ένα οικοσύστημα από startups που θα είναι αφιερωμένες στην άμυνα.
Η Δημοκρατία
Τίποτε από όλα αυτά δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό αν δεν στηρίζεται σε εκλογές, και αν δεν υπάρχει αντιπολίτευση για να το κρίνει.
Θα μπορούσαν άραγε κάποια από όλα αυτά να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα; Κάποια, ναι. Όλα, μάλλον όχι. Τουλάχιστον όμως δύο από αυτά, το #4 και το #8, είναι κεκτημένα και ακατάλυτα, ενώ έχουμε μεγάλη εμπιστοσύνη και σε άλλα δύο: το #3 και το #5.
Θυμίζουμε πάντως πως η τελευταία κινητοποίηση του εφεδρικού δυναμικού στην Ελλάδα έγινε το 1996, με την κρίση των Ιμίων, λίγο παραπάνω από ένα τέταρτο του αιώνα πριν — δηλαδή όταν δεν υπήρχαν ανεπτυγμένα πληροφορικά συστήματα κινητοποίησης και επιστράτευσης, ή αυτοματοποιημένες τηλεφωνικές κλήσεις σε κινητά τηλέφωνα (κατά το πρότυπο του 112). Υποθέτουμε ότι δεν χρειάζεται να κινδυνεύουμε πράγματι για να εκσυγχρονίσουμε το υπάρχον, μάλλον πεπαλαιωμένο, σύστημα.
