Θα ήταν καλύτερα να μην είχε γίνει αυτή η συζήτηση. Ισως θα έπρεπε να είναι ένα θέμα λυμένο για την ελληνική κοινωνία, να έχει συντριπτική δυναμική η άποψη ότι η τρομοκρατία είναι φασισμός και ότι μια δολοφονία είναι σκέτο έγκλημα ανεξάρτητα από τα κίνητρα που επικαλείται ο δράστης. Θα ήταν καλό για τον πολιτισμό μας να προκαλεί φρίκη η στάση εκτελεστών που δεν μετανιώνουν, δεν ζητούν συγνώμη, δεν χαμηλώνουν καν το βλέμμα και, κακοποιώντας την παρακαταθήκη του αντικατοχικού και αντιδικτατορικού αγώνα, επιχειρούν να εμφανίσουν ως επαναστατικές τις δικές τους σφαίρες.
Αν είχαμε κλείσει αυτούς τους λογαριασμούς δεν θα είχε τέτοιο εμπορικό ενδιαφέρον το βιβλίο του Δ. Κουφοντίνα -αύριο του Σ. Ξηρού- και δεν θα είχε σηκωθεί όλη αυτή η φασαρία σχετικά με την έκδοση και την πώλησή του. Η απάντηση, φυσικά, δεν είναι η απαγόρευση. Η απάντηση είναι η απαξίωση και η αποδοκιμασία -στην πράξη, όχι στα λόγια.
Γιατί να διαβάσει κανείς το βιβλίο του εκτελεστή της 17Ν που παραμένει περήφανος για τον θάνατο και τον πόνο που σκόρπισε; Περιμένουμε στ' αλήθεια ότι αποκαλύπτει ενδιαφέροντα μυστικά που θα συμβάλουν στην πληρέστερη ανάγνωση της πρόσφατης ιστορίας; Οτι θα φωτιστούν πτυχές που παραμένουν σκοτεινές και θα απαντηθούν ερωτήματα που παραμένουν εκκρεμή; Υπάρχει ενδιαφέρον για την ψυχοσύνθεση ενός κατά συρροή δολοφόνου που υπερασπίζεται αδίστακτα τις αποκρουστικές πράξεις του; Ή μήπως στην ασφάλεια του σπιτιού του ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει το βιβλίο του Κουφοντίνα σαν ένα σπαρταριστό αστυνομικό μυθιστόρημα ή σαν ιστορικό αφήγημα;
Δεν βρίσκουν οι αυτοβιογραφίες όλων των εγκληματιών πέρασμα. Δεν είναι καθόλου αυτονόητο ότι υπάρχει αναγνωστικό κοινό για τη διήγηση οποιουδήποτε βρίσκεται στη φυλακή για ανθρωποκτονίες. Πρέπει να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος για να μπορέσει ο έγκλειστος συγγραφέας να επικοινώσει με τους απ' έξω. Να έχει να πει μια ιστορία που ιντριγκάρει, να καταγράφει πράγματα που δεν έχουν ειπωθεί, να αφηγείται κάτι που δεν ξέρουμε και θέλουμε να μάθουμε.
Στην περίπτωση του Κουφοντίνα τι ακριβώς δεν ξέρουμε; Είναι όλα γραμμένα στις προκηρύξεις της 17Ν, σε όσα είπε και δεν είπε στο δικαστήριο, σε διάφορα κείμενα που κατά καιρούς δημοσιοποιούνται στο πλαίσιο αντιπαραθέσεων μεταξύ τρομοκρατών ή και με διάφορες αφορμές. Τι θα μας προσθέσει αν μάθουμε λεπτομέρειες για το τι ακριβώς έκαναν πριν ή μετά τα εγκλήματα, πώς έβρισκαν πληροφορίες ή πώς οργανώνονταν;
Το θέμα δεν είναι γιατί βρέθηκε εκδότης ή γιατί πωλείται το βιβλίο του Κουφοντίνα. Ούτε βέβαια έχει δίκιο η ΝΔ που προσπαθεί να πείσει ότι η αξιωματική αντιπολίτευση έχει ανοχή απέναντι στην τρομοκρατία και να την ταυτίσει με τις δυνάμεις της ανομίας. Το θέμα είναι ότι όπως κάθε φορά που ανοίγει αυτό το κεφάλαιο αποδεικνύεται ότι η ελληνική κοινωνία δεν έχει ακόμη πειστεί απόλυτα και πλειοψηφικά ότι η 17Ν ήταν εγκληματική οργάνωση χωρίς υπότιτλο.
Το ζήτημα με την ελληνική τρομοκρατία ήταν και παραμένει ζήτημα συλλογικής ηθικής. Δεχόμαστε ότι κάποιοι δίκαζαν και εφάρμοζαν την ποινή του θανάτου ερήμην των δημοκρατικών θεσμών και στο όνομα μιας εντολής που κανείς δεν τους έδωσε; Αν δεν το δεχόμαστε, μήπως το ανεχόμαστε; Και αν δεν το ανεχόμαστε, μήπως πιστεύουμε πως δεν μας αφορά; Μήπως δεν μας τρομάζει; Αν δεν μας τρομάζει, είναι τρομακτικό.
16°
