- CITY GUIDE
- PODCAST
-
16°
Έκθεση Συνολάκη για Μάτι: Αν είχε δοθεί η εντολή εκκένωσης θα είχαμε σώσει πολλούς ανθρώπους
Τα τέσσερα ερωτήματα για το Μάτι που θέτει η ΝΔ
Τα συμπεράσματά της για τις ευθύνες σχετικά με την εθνική τραγωδία στο Μάτι που στοίχισε μέχρι στιγμής τη ζωή σε 99 άτομα, παρουσίασε σήμερα ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Κώστας Συνολάκης, μετά από έρευνα που έκανε η επιτροπή που είχε συγκροτήσει με αίτημα του προέδρου της ΝΔ, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το βασικό συμπέρασμα της επιστημονικής ομάδας υπό τον κ. Συνολάκη -η οποία στηρίχθηκε και σε διεθνή μοντέλα προσομοίωσης αντιμετώπισης πυρκαγιών- είναι ότι «θα είχαν σίγουρα χαθεί λιγότερες ζωές ή ακόμη δεν θα είχαμε θρηνήσει θύματα αν είχε γίνει έγκαιρη προειδοποίηση των κατοίκων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους». Ξεκινώντας από τα πραγματικά στοιχεία της πυρκαγιάς και κάνοντας προσομοιώσεις με διεθνώς παραδεκτά μοντέλα ο κ. Συνολάκης κατά την παρουσίασή του, στην οποία παρίσταται και ο πρόεδρος της ΝΔ Κ. Μητσοτάκης, ανέφερε:
«Το μεγάλο λάθος ήταν ότι δεν δόθηκε εντολή εκκένωσης, αν είχε δοθεί η εντολή εκκένωσης θα είχαμε σώσει πάρα πολλούς ανθρώπους...Στις 4.49 της 23ης Ιουλίου γίνεται η αναγγελία της πυρκαγιάς, στις 5.00 εκτρέπεται ένα ελικόπτερο από την Κινέττα, 6.20 οι φλόγες διασχίζουν την Μαραθώνος και 6.40 οι φλόγες φθάνουν στην θάλασσα. Από την αναγγελία της πυρκαγιάς μέχρι να φθάσει στην θάλασσα είναι δύο ώρες...Έχεις λοιπόν την ενημέρωση ότι σε μιάμισι ώρα η φωτιά θα φθάσει στο Μάτι, τι κάνεις; Πολλοί άνθρωποι δεν πίστευαν ότι η φωτιά θα περάσει την Μαραθώνος και θα φθάσει στο Μάτι. Τι πρέπει να κάνεις: Παίρνεις την απόφαση για οργάνωμένη απομάκρυση και ακολούθως ενημερώνεις το κοινό για την εκκένωση...Οι διεθνείς έρευνες έχουν δείξει ότι το 20% των κατοίκων φεύγει μόνο του, το 60% περιμένει οδηγίες και το 20% δεν φεύγει ποτέ. Εν τέλει αν είχε δοθεί εγκαίρως η οδηγία εκκένωσης τότε με βάση την δυνατότητα της λεωφόρου Μαραθώνος θα μπορούσαν περίπου 10.000 κάτοικοι να έχουν απομακρυνθεί...Ο αριθμός θα είχε αυξηθεί εάν είχαν επιχειρήσει τα πυροσβεστικά μέσα ώστε να καθυστερήσουν την πυρκαγιά προς την λεωφόρο Μαραθώνος και βεβαίως οι αστυνομικές αρχές να είχαν ρυθμίσει την κυκλοφορία και να μην διοχέτευαν την κίνηση των οχημάτων μέσα από το Μάτι».
Ο κ. Συνολάκης επισήμανε ότι υπήρξε παντελής απουσία σχεδίου αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων και δεν δόθηκε εντολή εκκένωσης και δεν χρησιμοποιήθηκαν τα πολλά ηλεκτρονικά μέσα ειδοποίησης των πολιτών. Η οργανμωμένη απομάκρυνση των πολιτών με αυτοκίνητα θα μπορούσε να έχει γίνει μέσα σε δύο ώρες. Αν τα πυροσβεστικά μέσα που επιχειρούσαν στην Κινέττα είχαν επέμβει στο Μάτι τότε θα υπήρχε καθυστέρηση της πυρκαγιάς και περισσότερος χρόνος για την εκκένωση.
ΝΔ: Τέσσερα ερωτήματα για το Μάτι, από το πόρισμα της επιτροπής Συνολάκη
Η ΝΔ επισημαίνει ότι αν και η έρευνα, στην οποία μεταξύ άλλων μετείχαν και αναγνωρισμένοι επιστήμονες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, «δεν είχε ασφαλώς στόχο να εντοπίσει, πόσο μάλλον να προσωποποιήσει τις ευθύνες για την εθνική τραγωδία, καθώς αυτό είναι έργο και αρμοδιότητα της Ελληνικής Δικαιοσύνης». Ωστόσο, όπως τονίζει η ΝΔ, «από την έρευνα της επιτροπής του κ. Συνολάκη η οποία στηρίχθηκε και σε διεθνή μοντέλα προσομοίωσης αντιμετώπισης πυρκαγιών, προκύπτει μια σειρά ερωτημάτων που είναι προφανές ότι οφείλει να απαντήσει η κυβέρνηση. Ερωτήματα που γίνονται αμείλικτα καθώς το βασικό συμπέρασμα της επιστημονικής ομάδας είναι ότι «θα είχαν σίγουρα χαθεί λιγότερες ζωές -ή και ακόμη δεν θα είχαμε θρηνήσει θύματα- αν είχε γίνει έγκαιρη προειδοποίηση των κατοίκων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους».
Τα ερωτήματα:
- Γιατί ο βαθμός επικινδυνότητας στην Ανατολική Αττική για πρόκληση πυρκαγιάς ήταν στο 4 και όχι 5, όταν ήταν γνωστό από την προηγούμενη μέρα ότι στην περιοχή θα έπνεαν δυτικοί άνεμοι 7 μποφόρ;
- Γιατί τα πυροσβεστικά αεροσκάφη έφτασαν στην περιοχή αφού η φωτιά είχε περάσει τη Λεωφόρο Μαραθώνος;
- Γιατί δεν αξιολογήθηκε εγκαίρως η βεβαιότητα ότι θα απειληθούν κατοικημένες περιοχές; Και κυρίως
- Γιατί δεν ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι να εκκενώσουν το Μάτι, όταν από το πόρισμα προκύπτει ότι υπήρχε χρόνος να σωθούν ακόμη και πεζή;
Η ΝΔ σημειώνει ότι «από την πρώτη στιγμή αυτής της καταστροφής τήρησε απολύτως υπεύθυνη στάση» και ότι «απέφυγε τους εύκολους αφορισμούς, πόσο μάλλον τη μικροκομματική εκμετάλλευση μιας εθνικής τραγωδίας». Σηεμιώνει επίσης ότι «τα ερωτήματα, ωστόσο, που προκύπτουν σήμερα από μια υψηλού κύρους επιστημονική επιτροπή, είναι αναγκαίο να απαντηθούν από την κυβέρνηση, πέραν της έρευνας που διεξάγει η Δικαιοσύνη». «Στην πολιτική δεν αρκεί να αναλαμβάνεις θεωρητικά τις ευθύνες σου, ούτε να κρύβεσαι από τις ερωτήσεις που έχουν οι πολίτες», τονίζει.
Ακολουθεί η περίληψη από τα συμπεράσματα της μελέτης για την εθνική τραγωδία στην Ανατολική Αττική και την αναμόρφωση της πολιτικής προστασίας
Η πυρκαγιά της Ανατολικής Αττικής της 23ης Ιουλίου ήταν ένα ακραίο φαινόμενο που, ωστόσο, δεν δικαιολογεί την απουσία σχεδιασμού και προετοιμασίας του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Η παρούσα μελέτη δεν φιλοδοξεί να υποκαταστήσει ένα πλήρες σχέδιο οργανωμένης απομάκρυνσης πληθυσμού, αλλά να εξετάσει εναλλακτικούς τρόπους δράσης που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη ενός τέτοιου σχεδιασμού. Εξετάζεται πώς τα μοντέλα προσομοίωσης πυρκαγιάς θα μπορούσαν να βοηθήσουν και να επιταχύνουν τη λήψη ορθών αποφάσεων, και ακολούθως διερευνάται ο σχεδιασμός των κατάλληλων ενεργειών για την οργανωμένη απομάκρυνση του πληθυσμού περιοχές υψηλού κινδύνου με βάση τα αποτελέσματα της προσομοίωσης.
Αρχικά, έγιναν προσομοιώσεις της εξάπλωσης της δασικής πυρκαγιάς στην περιοχή της εθνικής τραγωδίας με το πρόγραμμα FARSITE υπό διάφορα σενάρια μετεωρολογικών συνθηκών. Σενάρια δηλαδή που προφανώς θα μπορούσαν και θα έπρεπε να έχουν εξετασθεί στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας ή ακόμη και να προϋπήρχαν ως πρότυπα μοντέλα για τη λήψη άμεσων αποφάσεων.
Οι προσομοιώσεις επιβεβαίωσαν ότι η πυρκαγιά έφτασε στη Λεωφόρο Μαραθώνος σε περίπου μιάμιση ώρα μετά τη έναρξή της. Γεγονός που θα μπορούσε άλλωστε να προβλεφθεί και χωρίς τα μοντέλα προσομοίωσης. Και αυτό καθώς με ισχυρούς ανέμους της τάξεως των 7 μποφώρ η φωτιά είναι γνωστό ότι κινείται με περίπου 5 km/h και επομένως ήταν εφικτό να προβλεφθεί ότι θα έφτανε στη Μαραθώνος σε μιάμιση ώρα, δεδομένου ότι ο δρόμος αυτός απέχει 7,5 χιλιόμετρα από το σημείο της εκδήλωσής της.
Η προσομοίωση διαφόρων τακτικών εναέριας αναχαίτισης του πύρινου μετώπου απέδειξε επίσης ότι ο συνδυασμός ρίψεων νερού από αεροσκάφη τύπου CL-215 και CL-415 θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξέλιξη της φωτιά για τουλάχιστον μία ώρα, επιτρέποντας την ασφαλή απομάκρυνση όλων των κατοίκων είτε πεζή, είτε ακόμη και με αυτοκίνητα.
Στη συνέχεια, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα εναλλακτικά μοντέλα για την εκτίμηση του χρόνου που θα απαιτείτο για την εκκένωση της περιοχής.
Το μοντέλο (agent-based model Artisoc4.0) του Πανεπιστημίου Waseda της Ιαπωνίας που έλαβε υπόψιν του όλους τους παράγοντες και τις συνθήκες της περιοχής, έδειξε ότι η απομάκρυνση των κατοίκων της περιοχής πεζή προς την ακτή θα μπορούσε να είχε ολοκληρωθεί κατ ελάχιστον μέσα σε 57 λεπτά μετά από έγκαιρη ειδοποίηση. Επιπλέον, προσομοιώσεις με το μοντέλο NETLOGO του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον (Εικόνα 1) έδειξαν ότι η πεζή εκκένωση της περιοχής προς τις ακτές το αργότερο σε 83 λεπτά θα είχε επιτευχθεί, χωρίς να κινδυνεύσει κανείς από την πυρκαγιά, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι είχε δοθεί έγκαιρη εντολή στους κατοίκους.
Στην περίπτωση της πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου στο Μάτι, χαρακτηριστική είναι η λανθασμένη εκτίμηση του αρχικού μεγέθους της φωτιάς, όπως και η καθυστερημένη αξιολόγηση και αντιμετώπιση της, καθώς οι περισσότεροι πυροσβεστικοί πόροι επιχειρούσαν στο ήδη υπάρχον μέτωπο στα Γεράνεια Όρη (Κινέτα). Οι ισχυροί άνεμοι συνέδραμαν στην ταχύτατη εξάπλωση της πυρκαγιάς.
Ωστόσο, η βοήθεια από εναέρια μέσα ήταν ελάχιστη. Ένα ελικόπτερο Ericksson S-64 επιχείρησε λίγες ρίψεις 45 λεπτά μετά την έναρξή της πυρκαγιάς και μόνον για 30 λεπτά, καθώς χρειάστηκε να προσγειωθεί για ανεφοδιασμό καυσίμων. Επίσης τα τρία CL-415 που εντάχθηκαν στις προσπάθειες έφτασαν στην περιοχή 1 ώρα και 45 λεπτά μετά την έναρξη της φωτιάς, αλλά λόγω των ισχυρών ανέμων και του καπνού οι ρίψεις τους αστόχησαν, και μετά σταμάτησαν να επιχειρούν. Όπως άλλωστε υπογραμμίσθηκε και αυτές οι ρίψεις θα ήταν αναποτελεσματικές, καθώς η φωτιά είχε ήδη περάσει σε μιάμιση ώρα από την εκδήλωσή της τη Λεωφόρο Μαραθώνος.
Επιπλέον, η έρευνα μας κατέδειξε ότι δεν υπάρχουν κατάλληλα σχέδια αντιμετώπισης καταστροφικών περιστατικών και εκκένωσης, ενώ σε τοπικό επίπεδο ο εν λόγω σχεδιασμός είναι επί της ουσίας ανύπαρκτος. Ασαφές και προβληματικό είναι και το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που έχουν όλοι εμπλεκόμενοι φορείς τόσο σε εθνική όσο και σε τοπική κλίμακα. Καθίσταται συνεπώς αδήριτη η ανάγκη συγκρότησης ενός νέου και ολοκληρωμένου σχεδίου για τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και τοπικό επίπεδο.
Επιβάλλεται επίσης η βελτίωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων πρώτης προσβολής δασικών πυρκαγιών. Η αναβάθμιση του στόλου πυροσβεστικών αεροσκαφών, η αυξημένη ετοιμότητα ή/και εναέρια επιτήρηση από πυροσβεστικά αεροσκάφη τις ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς, η εγκατάσταση συστήματος με βιντεοκάμερες ασφαλείας σε περιοχές υψηλού κινδύνου, καθώς και η βελτίωση της συνεργασίας και επικοινωνίας των εμπλεκόμενων φορέων, θα συμβάλλουν στην όσο το δυνατόν ταχύτερη επέμβαση για την αντιμετώπιση κάθε πυρκαγιάς στα πρώτα κρίσιμα λεπτά.
Απαραίτητος είναι όμως και ο σχεδιασμός ειδοποίησης των πολιτών, που υπάρχει ήδη σε πολλές χώρες του κόσμου. Τρία μέτρα μπορούν να συμβάλλουν άμεσα προς αυτή την κατεύθυνση.
- Πρώτον, η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας με ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, ώστε να μεταδίδουν άμεσα και αδιαμεσολάβητα τα μηνύματα που προέρχονται από την πολιτική προστασία σε στιγμές κρίσης.
- Δεύτερον, η διαμόρφωση βιβλιοθήκης μηνυμάτων ανά περιοχή, προκειμένου η Πολιτική Προστασία να μπορεί να στείλει ακόμη και εξειδικευμένες οδηγίες στους πολίτες για τον τρόπο να προφυλαχθούν.
- Τρίτον, η αξιοποίηση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με σκοπό την επέκταση του συστήματος της έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών με πολλαπλά μέσα (κινητά τηλέφωνα, διαδίκτυο κλπ).
Πρέπει, τέλος, να σημειωθεί ότι χρήσιμη είναι και η αξιοποίηση των μοντέλων προσομοίωσης που χρησιμοποιούν πολλά κράτη τα οποία αντιμετωπίζουν συχνά κρίσεις φυσικών φαινομένων. Και αυτό διότι τα μοντέλα αυτά βοηθούν τόσο στην πρόληψη, όσο κυρίως στην ετοιμότητα και την άμεση ανταπόκριση των δομών της Πολιτικής Προστασίας. Για παράδειγμα, πριν από την έναρξη οποιασδήποτε πυρκαγιάς, οι προσομοιώσεις τόσο του φαινομένου, όσο και της διαδικασίας εκκένωσης, μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη κριτηρίων αξιολόγησης καιρικών συνθηκών και κινδύνου πυρκαγιάς, στην κατάρτιση σχεδίων κινητοποίησης πόρων (επίγειων &εναέριων), και τη δημιουργία κριτηρίων λήψης απόφασης για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών. Ωστόσο, τα κριτήρια αυτά θα παραμείνουν θεωρητικά αν δεν ενταχθούν σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης, και αν δεν καταστούν υποχρεωτικές οι ασκήσεις ετοιμότητας και εκκενώσεων σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
Εξυπακούεται, τέλος, ότι θα πρέπει να αλλάξει στη χώρα μας και το μοντέλο των ασκήσεων ετοιμότητας, καθώς στα σύγχρονα κράτη αυτές δεν έχουν, βέβαια, το χαρακτήρα των επετειακών γιορτών, αλλά σχεδιάζονται με τρόπο που οι δομές να δοκιμάζονται στα όρια τους και συχνά να αποτυγχάνουν, προκειμένου να αποκαλύπτονται οι αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού και εκ των υστέρων να διορθώνονται.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πλατφόρμα για τον γονεϊκό έλεγχο θα φέρει περιορισμούς
Δεν φαίνεται ότι βρίσκεται κοινός τόπος μετά την πρόταση Χαρίτση
«Νομοτελειακά θα έχουμε ΚΟ στις επόμενες εκλογές», δήλωσε η ανεξάρτητη βουλεύτρια
Ποια η προθεσμία για αλλαγές
Την Κυριακή η σύγκρουση Μητσοτάκη - Ανδρουλάκη
Πότε ξεκινά το Εορταστικό Ωράριο των καταστημάτων
Οι δημοφιλέστεροι υπουργοί
Η αποτίμηση της Αντιπυρικής Περιόδου 2024
H βουλευτής πρόσκειται στο κόμμα του Στέφανου Κασσελάκη
Tι αναφέρει η σχετική ανακοίνωση
Νέο μπλόκο για τη χρήση ακινήτων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις από το Υπουργείο Τουρισμού
Το Ελληνικό εργοστάσιο «Pharos» θα λειτουργήσει ως κόμβος για την Α.Ι.
Απαραίτητες οι συναινέσεις για να προχωρήσουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ
Η Κουμουνδούρου ζητά την επιστροφή της έδρας
Στη Νέα Υόρκη η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Στο Μέγαρο Μαξίμου ο δήμαρχος Αθηναίων
Μετά την παραίτηση του Αλέξη Πατέλη
Ο υπουργός ζήτησε τη διεξαγωγή έκτακτων κρίσεων από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ
Ένα βήμα πιο κοντά στη συγκρότηση Κοινοβουλευτικής Ομάδας το Κίνημα Δημοκρατίας
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.