Πιστεύω στο ΝΑΙ. Ξεκάθαρα. Αλλά δεν είναι όμως απλά ζήτημα πίστης. Είναι και το γεγονός ότι δεν έχω ακούσει καθόλου πειστικά επιχειρήματα από την άλλη πλευρά. Ας αναφερθώ σε τρία από αυτά.
Επιχείρημα πρώτο: Τι είχαμε, τι χάσαμε. Είναι δυνατόν να γίνεται πιστευτό ότι έχουμε φτάσει στον πάτο; Η Ελλάδα κατατάσσεται συστηματικά στις χώρες με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στον κόσμο. Βεβαίως τα τελευταία χρόνια υπάρχει σαφής πτώση, ύφεση, ανεργία. Ίσως πλέον η Ελλάδα να ανήκει στις φτωχότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πάλι, όμως, είναι ψηλότερα από την πλειοψηφία του υπόλοιπου πλανήτη. Με το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα και με τη διακινδύνευση της ευρωπαϊκής προοπτικής, κινδυνεύουμε να μάθουμε τι σημαίνει βιοτικό επίπεδο Λατινικής Αμερικής ή Αφρικής. Αν τώρα είναι χαμηλός μισθός τα 300 ευρώ, τότε θα είναι τα 50 Ευρώ. Αν είναι υψηλό ποσοστό ανεργίας το 30%, τότε θα είναι το 70%.
Επιχείρημα δεύτερο: ΟΧΙ σε σκληρά μέτρα. Τα σκληρά μέτρα είναι απόρροια του υψηλού χρέους και των ελλειμμάτων που έχει η χώρα. Ακόμη κι αν μας χαρίσουν όλα τα χρέη, στο τέλος του χρόνου θα παρουσιάσουμε έλλειμμα αν η χώρα παραμείνει στην ίδια τροχιά. Για να αποτρέψουμε αυτή την προοπτική, θα πρέπει να πάρουμε βραχυπρόθεσμα μέτρα είτε μέσω της μείωσης των δαπανών (μείωση μισθών ή συντάξεων, απολύσεις) είτε μέσω της αύξησης των εσόδων (αύξηση φορολογίας). Μακροπρόθεσμα η κατάσταση θα βελτιωθεί μόνο μέσω μεταρρυθμίσεων, χωρίς να σημαίνει ότι αυτές δεν θα είναι επώδυνες, αλλά θα είναι σαφέστατα πιο δίκαιες. Δίχως τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τίποτα από αυτά δεν θα είναι πιο εύκολο. Αντιθέτως όλα θα είναι πιο επώδυνα. Όσοι λοιπόν θέλουν να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερα σκληρά μέτρα, ψηφίζουν ΝΑΙ στο δημοψήφισμα.
Επιχείρημα τρίτο: Δεν θέλουμε να είμαστε προτεκτοράτο κανενός. Η «υποδούλωση» που βιώνουμε είναι από το χαλκά του χρέους. Δεν προέρχεται από τη Γερμανία ή την Ευρώπη. Εξαιτίας του χρέους αναγκαστήκαμε να πάρουμε μέτρα. Αν μπορούσαμε, θα το κάναμε και μόνοι μας. Άλλωστε, οι υπόλοιπες χώρες αυτό συνήθως πράττουν. Εμείς όμως δεν μπορούσαμε να πάρουμε τόσο σκληρά μέτρα μόνοι μας γιατί είμαστε, συν τους άλλοις, αιχμάλωτοι ενός φαύλου κύκλου λαϊκισμού-παροχολογίας-υψηλών προσδοκιών. Ο κόσμος αναμένει μόνο άνοδο των μισθών και ευημερία από την κυβέρνησή του. Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπόρεσε καμία πρόσφατη κυβέρνηση να αναλάβει το βάρος των μέτρων μόνη της και έριξε την ευθύνη στους θεσμούς και στη Μέρκελ. Αν πάρουμε λοιπόν τα επιβεβλημένα μέτρα μόνοι μας, κανείς δεν θα μας ξαναεπιβάλει τίποτα. Να είστε σίγουροι. Η όποια απελευθέρωσή μας περνάει από το ΝΑΙ σε δύσκολα μέτρα.
Είναι η ώρα της ευθύνης για το λαό που πρέπει να αναγνωρίζει την ανάγκη μέτρων και μεταρρυθμίσεων. Αυτό δεν το επιβάλλει καμία ξένη δύναμη, το επιβάλλει ο ρεαλισμός. Το επόμενο βήμα είναι η συνειδητοποίηση ότι ο πιο συνετός –και λιγότερο δύσκολος– δρόμος είναι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το τελευταίο βήμα είναι το ΝΑΙ στην κάλπη της Κυριακής.
