Συνομιλίες για τα Γλυπτά του Παρθενώνα μεταξύ της υπ. Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και του βρετανού ομολόγου της Στίβεν Πάρκινσον, σύμφωνα με την UNESCO.
Ένα βήμα πιο κοντά στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς πρόκειται να ξεκινήσουν επίσημες συνομιλίες, όπως ανακοίνωσε η UNESCO.
Την επομένη της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, που γιορτάζεται στις 18 Μαΐου, η UNESCO έκανε την αιφνιδιαστική ανακοίνωση ότι η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν σε επίσημες συνομιλίες για την πιθανή επιστροφή των Γλυπτών, τα οποία βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.
Τα Γλυπτά -που κατασκευάστηκαν μεταξύ του 447 π.Χ. και του 432 π.Χ.- αποτελούνται από μια ζωφόρο που απεικονίζει την πομπή μιας Παναθηναϊκής γιορτής για τα γενέθλια της θεάς Αθηνάς, μαζί με ορισμένες μετόπες και μορφές από τα αετώματα του ναού.
Συνολικά, το Βρετανικό Μουσείο κατέχει 15 μετόπες, 17 φιγούρες από τα αετώματα και ένα τμήμα 247 μέτρων της αρχικής ζωφόρου, τα οποία, όπως υποστηρίζει το ίδρυμα, αποκτήθηκαν νόμιμα κατά τη διάρκεια της περιόδου που όμως η Ελλάδα βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία.
Ολόκληρη η ανακοίνωση της UNESCO:
«Στο πλαίσιο της απόφασης 22.COM 5 παράγραφος 9, η οποία «ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διεξάγουν διμερείς διαπραγματεύσεις για την επιστροφή και την απόδοση πολιτιστικών αγαθών και να υποβάλουν στη Γραμματεία πληροφορίες για τις διμερείς διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη καθώς και για την επιτυχή ολοκλήρωση τέτοιων υποθέσεων», η Γραμματεία θα ήθελε να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν περιοδικά πληροφορίες για υποθέσεις επιστροφής και αποκατάστασης με τη Γραμματεία. Μια επιλογή από πρόσφατες περιπτώσεις παρατίθεται παρακάτω:
Η υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα υποβλήθηκε στην Επιτροπή το 1984. Έκτοτε, η Επιτροπή εξετάζει την υπόθεση κατά τις διαδοχικές συνεδριάσεις της και έχει υιοθετήσει αρκετές συστάσεις για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης και καλώντας τον Γενικό Διευθυντή να διευκολύνει τις συναντήσεις για το σκοπό αυτό . Σε πολλές περιπτώσεις, η UNESCO επανέλαβε την ετοιμότητά της να λειτουργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρεια Ιρλανδία ως προς αυτό.
Η 22η σύνοδος της ICPRCP (Σεπτέμβριος 2021) ενέκρινε τη Σύσταση 22.COM 6 που καλεί την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο να «εντείνουν τις προσπάθειές τους με σκοπό την επίτευξη μιας ικανοποιητικής διευθέτησης αυτού του μακροχρόνιου ζητήματος, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική, πολιτιστική του , νομική και ηθική διάσταση» (παράγραφος 9), και καλώντας τον Γενικό Διευθυντή να «βοηθήσει στη σύγκληση των απαραίτητων συναντήσεων μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένου Βασιλείου με σκοπό την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης για το θέμα αυτό» (παράγραφος 10). Κατά την ίδια σύνοδο υιοθετήθηκε η απόφαση 22.COM 6, η οποία, μεταξύ άλλων, «καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να επανεξετάσει τη στάση του και να προχωρήσει σε καλόπιστο διάλογο με την Ελλάδα για το θέμα [των Γλυπτών του Παρθενώνα]». Μετά τη σύσταση, η Γραμματεία απέστειλε δύο επιστολές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα τον Μάρτιο του 2022, ζητώντας πληροφορίες και προτείνοντας τη διευκόλυνση του διαλόγου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα απάντησαν στη Γραμματεία στις 8 Απριλίου και στις 18 Απριλίου 2022 αντίστοιχα, περιγράφοντας τις ενέργειες που αναλήφθηκαν για τη συνέχιση του διαλόγου για την υπόθεση αυτή. Από την άποψη αυτή,
Και τα δύο κράτη μέλη ανέφεραν τη διμερή συνάντηση μεταξύ του Πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του 2021, κατά την οποία ο Πρωθυπουργός Τζόνσον επανέλαβε τη μακροχρόνια θέση του Ηνωμένου Βασιλείου ότι αυτό το θέμα παραμένει ένα για τους Καταπιστευματοδόχους του Βρετανικού Μουσείου. Το Ηνωμένο Βασίλειο ενημέρωσε τη Γραμματεία για την πρότασή του να οργανώσει συνάντηση μεταξύ της Ελληνίδας Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, και του Υπουργού Πολιτισμού, Μέσων και Αθλητισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, Λόρδου Πάρκινσον, η οποία ελπίζει ότι θα λάβει θετική απάντηση των ελληνικών αρχών. Ως προς αυτό, η Ελλάδα ενημέρωσε τη Γραμματεία ότι η εισήγηση του Ηνωμένου Βασιλείου απεστάλη στον Έλληνα Υπουργό Πολιτισμού στις 29 Απριλίου 2022, έγινε αμέσως αποδεκτή και πρόκειται να γίνει συνάντηση μεταξύ των μερών».
Τον προηγούμενο μήνα οι Times είχαν ταχθεί υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, αλλάζοντας την παραδοσιακή τους γραμμή. «Για περισσότερα από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί υποστήριξαν ότι αυτά τα τόσο θεμελιώδη τεχνουργήματα για την πολιτιστική ταυτότητα ενός έθνους πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το Μουσείο και η βρετανική κυβέρνηση, με την υποστήριξη των Times, αντιστάθηκαν στην πίεση αυτή. Οι καιροί όμως και οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Τα Γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Και πρέπει τώρα να επιστραφούν», έγραψε η εφημερίδα στο κύριο άρθρο της στα μέσα Ιανουαρίου.
Οι προσπάθειες της Ελλάδας για τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων χρονολογούνται από το 1983, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν ενταθεί.
Πέρυσι, η Unesco είχε καλέσει την Βρετανία να επανεξετάσει την στάση της και να γίνει επικοδομητικός διάλογος με την Ελλάδα.
Υπενθυμίζεται, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εντείνει τις προσπάθειες στέλνοντας μήνυμα για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στον Μπόρις Τζόνσον με άρθρο του στη βρετανική εφημερίδα «The Mail on Sunday».
13°
