Πέθανε η Νίνα Κούσκσικ, η πρώτη γυναίκα μαραθωνοδρόμος της Νέας Υόρκης

Πέθανε σε ηλικία 86 ετών η Νίνα Κούσκσικ, η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης και η πρώτη επίσημη γυναίκα νικήτρια του Μαραθωνίου της Βοστώνης, η οποία τη δεκαετία του 1970 κατέρριψε την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι οι γυναίκες δεν μπορούσαν και δεν έπρεπε να τρέχουν σε τέτοιους αγώνες. 

Η Νίνα Κούσκσικ πέθανε στις 8 Ιουνίου 2025 στο Μπρούκχέιβεν της Νέας Υόρκης, στο Λονγκ Άιλαντ. Η κόρη της, Κρις Γουίζ, είπε ότι η Κούσκσικ διαγνώστηκε με πρώιμα σημάδια άνοιας το 2014 και πρόσφατα είχε υποβληθεί σε θεραπεία για επεισόδια πνευμονίας. 

Η Νίνα Κούσκσικ έγραψε τη δική της ιστορία 

Εξαιρετική αθλήτρια και πρωταθλήτρια της πολιτείας της Νέας Υόρκης ως ποδηλάτης, αθλήτρια του speedskating και του rollerskating, η Νίνα Κούσκσικ ξεκίνησε το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων το 1967 για να διατηρείται σε φόρμα όταν το ποδήλατό της χρειαζόταν επισκευή. Έτρεξε σε περισσότερους από 80 μαραθώνιους μεγαλώνοντας παράλληλα τα τρία παιδιά της ως ανύπαντρη μητέρα, ενώ παράλληλα εργαζόταν στο Ιατρικό Κέντρο Mount Sinai στο Μανχάταν.

Η Κούσκσικ και άλλες γυναίκες δρομείς αντιμετώπισαν για πρώτη φορά σφοδρή αντίσταση από ένα ανδροκρατούμενο κατεστημένο του τρεξίματος, το οποίο πίστευε, μαζί με πολλούς επιστήμονες και γιατρούς, ότι οι γυναίκες θα κινδύνευαν με στειρότητα και ακόμη και πιθανώς να χάσουν τις μήτρες τους εάν αγωνίζονταν σε μαραθώνιους. Η Κούσκσικ απαντούσε σε αυτή τη θεωρία: «Το απέδειξα ξανά και ξανά - η μήτρα μου δεν έπεσε. Είμαι καλά», θυμήθηκε η κόρη της σε μια συνέντευξη. Παρόλα αυτά, οι γυναίκες δρομείς μαραθωνίου αντιμετώπισαν τρομερά εμπόδια τη δεκαετία του 1960. Όταν η Roberta Gibb προσπάθησε να συμμετάσχει στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1966, ο διευθυντής του αγώνα της είπε σε μια επιστολή ότι οι γυναίκες «δεν ήταν φυσιολογικά ικανές» να τρέξουν μαραθώνιο. Για να γίνει η πρώτη γυναίκα που έτρεξε ανεπίσημα στη Βοστώνη, η Γκιμπ κρύφτηκε πίσω από θάμνους κοντά στην εκκίνηση. Στη συνέχεια, πήδηξε στον αγώνα φορώντας ένα φούτερ πάνω από τα μακριά ξανθά μαλλιά της, μαζί με τις βερμούδες του αδελφού της, έχοντας προπονηθεί για τον μαραθώνιο φορώντας μαλακά παπούτσια νοσοκόμας, επειδή τα παπούτσια τρεξίματος δεν είχαν ακόμη κατασκευαστεί για γυναίκες. Το 1967, η Kathrine Switzer βρέθηκε αντιμέτωπη με την περίφημη επίθεση στην πίστα της Βοστώνης από έναν αξιωματούχο του αγώνα, ο οποίος την άρπαξε και προσπάθησε να της σκίσει τη φόρμα του αγώνα.

Η Κούσκσικ έτρεξε για πρώτη φορά στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1969, χωρίς ατομική συμμετοχή ή επίσημη συμμετοχή. Μέχρι το 1970, οι συμπεριφορές είχαν αρχίσει να αλλάζουν όταν ο Φρεντ Λέμποου, ένας σόουμαν που οργάνωσε και προώθησε τον εναρκτήριο Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης εκείνη τη χρονιά, ζήτησε από γυναίκες να αγωνιστούν στον αγώνα, ο οποίος τότε διεξαγόταν εξ ολοκλήρου σε λοφώδεις κυκλικές διαδρομές του Σέντραλ Παρκ.  Στη Νέα Υόρκη, η Κούσκσικ ήταν η μόνη γυναίκα μεταξύ των 127 συμμετεχόντων. Έχοντας κρυολόγημα και ιό στομάχου, εγκατέλειψε τον αγώνα στα 14 μίλια, ανησυχώντας για τις προοπτικές του «δείτε τι συμβαίνει όταν μια γυναίκα τρέχει».

Σε μια συνέντευξη του 2004, δήλωσε στους New York Times ότι αν γνώριζε πόσο τεράστιος θα γινόταν ο αγώνας — πέρυσι, είχε περισσότερους από 55.000 δρομείς που τερμάτισαν, συμπεριλαμβανομένων 24.732 γυναικών και 120 μη δυαδικών δρομέων — «θα είχε επιστρέψει και θα είχε τερματίσει». Της δόθηκε άλλη μια ευκαιρία στη Νέα Υόρκη το 1971. Αυτή τη φορά, η Μπεθ Μπόνερ (2 ώρες 55 λεπτά 22 δευτερόλεπτα) και η Κούσκσικ (2:56.04) έγιναν οι πρώτες Αμερικανίδες που έτρεξαν 26,2 μίλια σε λιγότερο από τρεις ώρες. Την ίδια χρονιά, η Κούσκσικ έπεισε την Ένωση Ερασιτεχνών Αθλητών, τότε το διοικητικό όργανο του αθλήματος, να αρχίσει να δίνει σε «ορισμένες γυναίκες» άδεια να τρέξουν έναν πλήρη μαραθώνιο. Ήταν μια δραματική αλλαγή από τη δεκαετία του 1960, όταν η οργάνωση επέτρεπε στις γυναίκες να τρέχουν όχι περισσότερο από ενάμιση μίλι σε εγκεκριμένους αγώνες.

Η Κούσκσικ έγινε η πρώτη επίσημη νικήτρια του Μαραθωνίου της Βοστώνης στην κατηγορία γυναικών τον Απρίλιο του 1972. Αφού έτρεξε τον Μαραθώνιο της Βοστώνης τρεις φορές λαθραία, η Κούσκσικ και επτά άλλες γυναίκες έλαβαν επίσημα άδεια να συμμετάσχουν στον αγώνα το 1972. Παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε ξανά στομαχικές διαταραχές, έλαβε δάφνινο στεφάνι ως νικήτρια, με τον χρόνο της να είναι 3:10:26 και να καταγράφεται στα αποτελέσματα του αγώνα.

Εβδομάδες αργότερα, τον Ιούνιο, οι Kuscsik, Switzer και Lebow διοργάνωσαν τον πρώτο αγώνα δρόμου μόνο για γυναίκες, μια εκδήλωση 10 χιλιομέτρων στο Σέντραλ Παρκ, υπό την αιγίδα της εταιρείας περιποίησης δέρματος Crazylegs. Κάποιοι επέκριναν τον Μίνι Μαραθώνιο Crazylegs, όπως παρουσιάστηκε, επειδή τα κουνελάκια του Playboy αναμειγνύονταν στη γραμμή εκκίνησης και οι δρομείς ενθαρρύνονταν να ξυρίσουν τα πόδια τους με την κρέμα ξυρίσματος του χορηγού εκ των προτέρων. Αλλά η ιστορικός γυναικείου αθλητισμού, Cat Ariail, έγραψε το 2015 ότι το αγώνισμα των 10 χιλιομέτρων έδειξε επίσης ότι «δεδομένου ενός αγώνα χωρίς αποκλεισμούς, περισσότερες γυναίκες θα συμμετείχαν στο άθλημα».

Την 1η Οκτωβρίου 1972, κατά την έναρξη του Μαραθωνίου της Νέας Υόρκης, η Κούσκσικ συμμετείχε σε ένα διαφημιστικό που θα βοηθούσε στην κατάργηση του κανόνα της AAU ότι οι γυναίκες έπρεπε να ξεκινούν μαραθώνιους ξεχωριστά από τους άνδρες, 10 λεπτά πριν ή μετά. Η Κούσκσικ και άλλοι είχαν καταθέσει αγωγή αμφισβητώντας την απαίτηση για ξεχωριστές εκκινήσεις: Αυτή καταργήθηκε αργότερα το 1972.

Συνέχισε να κερδίζει ξανά τη Νέα Υόρκη το 1973 και ξανά τη Βοστώνη το 1974. 

Ποια ήταν η Νίνα Κούσκσικ

Η Νίνα Λουίζ Μαρμορίνο γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1939 στο Μπρούκλιν. Ο πατέρας της ήταν Τζορτζ Μαρμορίνο και εργαζόταν ως πωλητής. Η μητέρα της, Λουίζ (Τίσερ) Μαρμορίνο, ήταν νοσοκόμα. Η Νίνα ακολούθησε το μονοπάτι της μητέρας της, αποκτώντας την άδεια νοσοκόμας. Η Κούσκσικ άρχισε να τρέχει το 1967 ενώ ήταν έγκυος στο τρίτο της παιδί, κάνοντας γύρους γύρω από το τετράγωνο όπου ζούσε η οικογένεια στο Χάντινγκτον Στέισιον της Νέας Υόρκης. Ο γάμος της το 1961 με τον Ρίτσαρντ Κούσκσικ έληξε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, εν μέρει, όπως είπε στους New York Times το 1973, λόγω του τρεξίματος της. Της έλειπε η αυτοπεποίθηση, είπε, μέχρι που άρχισε να τρέχει και «βγήκε από το καβούκι της».

Εκτός από την κόρη της, άφησε πίσω της τους γιους της, Στίβεν και Τίμοθι, μια αδελφή, την Έλεν Φλαμίνι, έναν αδελφό, τον Τζορτζ Μαρμορίνο, και δύο εγγόνια.

Λίγες εβδομάδες μετά τη νίκη της στη Βοστώνη το 1972, σύμφωνα με το περιοδικό Runner's World, ένας δημοσιογράφος τη ρώτησε: «Το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων δεν είναι το πιο γυναικείο πράγμα που μπορεί να κάνει μια γυναίκα. Όλη αυτή η εφίδρωση, γιατί λοιπόν το κάνεις;» Απάντησε: «Ποιος λέει ότι δεν είναι το πιο θηλυκό πράγμα που μπορεί να κάνει μια γυναίκα και ποιος λέει ότι η εφίδρωση δεν είναι θηλυκά; Το τρέξιμο δεν είναι ούτε αρρενωπό ούτε θηλυκό. Είναι απλώς υγιές».