Ενεργειακή κρίση: Προσπάθεια για συναίνεση στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. – Οι αντιρρήσεις και τα «αγκάθια»
Οι ηγέτες της ΕΕ συνεδριάζουν σήμερα και αύριο Παρασκευή στις Βρυξέλλες για να προσπαθήσουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους και να καταλήξουν επιτέλους σε κοινή αντίδραση στην ανάφλεξη της τιμής της ενέργειας, που προκαλεί πλέον κοινωνικό αναβρασμό.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία προκάλεσαν ραγδαία άνοδο των τιμών του πετρελαίου, του αερίου, του ηλεκτρισμού. Μολαταύτα, από τον Φεβρουάριο, η Ευρώπη αντιδρά με βραδύτητα, καθώς τη βαραίνουν οι αποκλίσεις των συμφερόντων των χωρών μελών της.
Το ζήτημα όμως έχει προσλάβει πλέον διαστάσεις κρίσης. Χιλιάδες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις φοβούνται για την ίδια την επιβίωσή τους, καθώς είναι αντιμέτωπες με τον ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και την Ασία, όπ ου οι τιμές παρέμειναν πιο συγκρατημένες. Στη Γερμανία και στη Γαλλία, χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν τελευταία στους δρόμους για να διαδηλώσουν εναντίον του κύματος ακρίβειας.
Διπλωμάτες αναμένουν πολύ μακρές συνομιλίες ανάμεσα στους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.
Η ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης Τερέσα Ριμπέρα επέκρινε ανοικτά την δουλειά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Οι προτάσεις είναι ακόμη λιγάκι άτολμες: συνεχίζουν να λείπουν συγκεκριμένα μέτρα για τη μεγάλη πλειονότητα των ζητημάτων. Γίνεται αληθινή προσπάθεια εδώ κι έναν χρόνο (...) αλλά είναι αποκαρδιωτικό το να βλέπεις το πόσο αργή και κοπιώδης είναι η αντίδραση της Ευρώπης στην πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε», δήλωσε.
Στην προηγούμενη σύνοδο κορυφής, στην Πράγα, στις αρχές Οκτωβρίου, αρκετοί ηγέτες καταφέρονταν εναντίον της γερμανίδας προέδρου της Κομισιόν, της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν. Ο επικεφαλής της πολωνικής κυβέρνησης Ματέους Μοραβιέτσκι έφθασε στο σημείο να την κατηγορήσει ανοικτά πως κόπτεται μόνο για τα γερμανικά συμφέροντα.
Ωστόσο, στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει ανατεθεί πολύ δύσκολη αποστολή, να ξεπεράσει τις διαφορές των 27, με καθεμία χώρα να έχει δικό της ενεργειακό μείγμα, άλλες να βασίζονται στην πυρηνική ενέργεια και άλλες σε εργοστάσια που καίνε αέριο —ή ακόμη και άνθρακα— για να παράγουν ηλεκτρισμό.
Οι αντιλογίες συνεχίζονται για το ζήτημα της ενδεχόμενης επιβολής πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας. Μέτρο αυτής της φύσης εφαρμόζεται ήδη στην Ισπανία και στην Πορτογαλία· επέτρεψε να πέσουν οι τιμές.
Αρκετές χώρες, ανάμεσά τους και η Γαλλία, αξιώνουν να επεκταθεί ο μηχανισμός αυτός, ο λεγόμενος «ιβηρικός», στην κλίμακα όλης της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, η Γερμανία εναντιώνεται, όπως και νορδικές χώρες (Δανία, Ολλανδία...) , καθώς δεν βλέπουν με καθόλου καλό μάτι τις κρατικές επεμβάσεις στις αγορές. Το Βερολίνο θεωρεί εξάλλου πως η τεχνητή μείωση των τιμών του αερίου θα έβλαπτε τον στόχο της ενεργειακής εγκράτειας, ότι θα οδηγούσε σε μεγαλύτερες καταναλώσεις στην Ευρώπη.
ΕΕ: Τι αναφέρει το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για την ενέργεια
Το σχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζητεί παρ’ όλ’ αυτά από την Κομισιόν να προετοιμάσει πρόταση για τον συγκεκριμένο μηχανισμό. Ειδικότερα, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που είναι σε γνώση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφέρεται ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
συμφωνεί για κοινή αγορά φυσικού αερίου ξεκινώντας με το να ξαναγεμίσουν οι χώροι αποθήκευσης φυσικού αερίου, αλλά και να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις,
συμφωνεί για την ανάπτυξη ενός συμπληρωματικού δείκτη που αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου,
συμφωνεί για την εξέταση ενός προσωρινού δυναμικού διαδρόμου στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν οι τιμές, και
εστιάζει στη λήψη μέτρων για ενεργειακή αλληλεγγύη σε περίπτωση διακοπής των ροών φυσικού αερίου σε εθνικό, περιφερειακό και ενωσιακό επίπεδο
Επιπροσθέτως, προτείνεται προσωρινό ευρωπαϊκό πλαίσιο για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου που χρησιμεύει για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και μέτρα για την επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Το ιβηρικό μοντέλο αξίζει να μελετηθεί. Παραμένουν εκκρεμή ζητήματα, αλλά δεν θέλω να παραλείψω τίποτα», δήλωσε χθες Τετάρτη η κυρία φον ντερ Λάιεν.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέβαλε αυτή την εβδομάδα κι άλλες προτάσεις: να οργανωθούν αγορές ποσοτήτων αερίου από κοινού, να καθιερωθούν νέοι κανόνες για να επιβάλλεται το μοίρασμα του αερίου στην Ευρώπη για να αντεπεξέρχονται οι χώρες με τις μεγαλύτερες δυσκολίες, καθώς και να προωθηθεί μεταρρύθμιση στο TTF (το ευρωπαϊκό «χρηματιστήριο αερίου»), μηχανισμό αναφοράς στις συναλλαγές των διαχειριστών.
18°
