Κριτική του Κωνσταντίνου Καϊμάκη για την ταινία «Απόστρατος» του Ζαχαρία Μαυροειδή
Ο Άρης, τριαντάρης επιχειρηματίας που βρίσκεται στα όρια της χρεοκοπίας, μετακομίζει στο σπίτι του εκλιπόντος παππού του Αριστείδη, ο οποίος ήταν απόστρατος αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, στου Παπάγου. Σύντομα ξανασμίγει με παιδικούς φίλους αλλά και γνωρίζει έναν πρώην συναγωνιστή του Αριστείδη, που θα του αποκαλύψει ιστορίες για τον παππού του τις οποίες αγνοούσε.
Από την εισαγωγή διαπιστώνουμε μια ειρωνική διάθεση του σκηνοθέτη απέναντι στη «στρατοκρατούμενη» περιοχή του Παπάγου με τα σπίτια που δηλώνουν την πατριδολατρεία τους καθώς και την εμμονή τους στο θέμα της ασφάλειας. Με όχημα το θέμα του εμφυλίου και το πώς αυτό έχει μεταφερθεί από γενιά σε γενιά, ο ταλαντούχος Ζαχαρίας Μαυροειδής φτιάχνει μια απρόσμενα αιχμηρή και αποτελεσματική στις βασικές δομές της «πολιτική» ταινία (ακόμη και το σκηνικό της σύγχρονης κρίσης έχει τον ρόλο του στο φιλμ) που λειτουργεί κυρίως ως απολογιστικό κείμενο παρά ως οδηγός ανάλυσης των ιστορικών αιτιών ή συνεπειών του εμφυλίου. Ο σκηνοθέτης –δεύτερη ταινία του μετά από τον «Ξεναγό»– δεν εστιάζει τόσο στη συμφιλίωση των παλιών πολιτικών αντιπάλων όσο στη συναισθηματική δοκιμασία της νέας απολιτίκ γενιάς που μοιάζει να ψάχνει τον δρόμο της στα τυφλά (αυτός ο άκρατος καταναλωτισμός) και τελικά τον βρίσκει αρνούμενη τον εαυτό της. Φορώντας ο Άρης τη στολή του παππού του (που του ταιριάζει γάντι) βρίσκει τη νέα του ταυτότητα και διαπιστώνει ότι, εκτός του βάρους της ιστορίας που κουβαλά, έχει στις ραφές της και κάποια μυστικά σημειώματα από το παρελθόν που πλέον μπορούν να διαβαστούν ανοιχτά και ακομπλεξάριστα.
19°
