Οι Δαναΐδες

Επιστέγασμα της λογοτεχνικής πορείας του Ανδρέα Κάλβου, η τραγωδία Οι Δαναΐδες, η μόνη που κατάφερε να ολοκληρώσει και να εκδώσει ο ίδιος ο δημιουργός (1818), αποτελεί υπόδειγμα κλασικιστικού έργου, το οποίο αναπαράγει αλλά και επικαιροποιεί τη φόρμα του αρχαίου προτύπου, ενώ συγχρόνως αποτίνει φόρο τιμής στην τραγική παράδοση και στη διαμόρφωση της τραγωδίας ως θεάτρου της πολιτικής κοινότητας, δημιουργώντας ένα σύμπαν δραματικών αντιθέσεων, συναισθηματικών αντιφάσεων και μοιραίων επιλογών.

Η τραγωδία αντλεί από τον μύθο των Δαναΐδων, που έφτασε σ’ εμάς αποσπασματικά μέσα από διάφορες μυθολογικές και φιλολογικές πηγές, μεταξύ αυτών την τραγωδία Ικέτιδες του Αισχύλου. Η ιστορία διαδραματίζεται στο Άργος, όπου οι πενήντα γιοι του Αίγυπτου, αδελφού του βασιλιά του Άργους, Δαναού, ζητούν σε γάμο τις πενήντα κόρες του Δαναού. Ο βασιλιάς φοβάται ότι ένας από τους γαμπρούς του θα τον εκθρονίσει, έχοντας λάβει μάλιστα σχετικό χρησμό από το μαντείο. Σε μια προσπάθεια να αποφύγει το μοιραίο, ο Δαναός δίνει εντολή στις κόρες του να δολοφονήσουν τους συζύγους τους τη νύχτα του γάμου. Η μόνη που παραβαίνει την εντολή του αλλά και αρνείται τον χρησμό είναι η Υπερμνήστρα, η οποία είναι ερωτευμένη με τον άντρα της, τον Λυγκέα, όπως και εκείνος μαζί της.