Τα παραδοσιακά παραμύθια βοηθούν τα παιδιά να διαχειριστούν βαθιά συναισθήματα και άγχη, σε αντίθεση με σύγχρονα ηθικοπλαστικά και ιδεολογικά αφηγήματα.
Μιας και Χριστούγεννα τα παραμύθια για τα μικρά παιδιά έχουν την τιμητική τους. Ούτως ή άλλως και η γιορτή των Χριστουγέννων δεν είναι παρά ένα σαγηνευτικό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους για τα καλά ριζωμένο στον ψυχισμό των απανταχού χριστιανών.
Τα παραμύθια έχουν και την τιμητική τους ως βιβλία/δώρα για μικρά παιδιά, ακόμα τώρα, και παρόλη την κυριαρχία της ψηφιακής εικόνας. Ακόμα περισσότερο είναι αυτές οι μέρες όπου οι γονείς θα μπορέσουν να ξεκλέψουν λίγο χρόνο για να διηγηθούν οι ίδιοι στο μικρό παιδί τους ένα παραμύθι. Κι αυτό είναι το καλύτερο.
Για αυτές τις περιπτώσεις του βιβλίου/δώρου ή της διήγησης του παραμυθιού, δίπλα στο μικρό παιδί, θα χρειαστεί ο γονιός να διαλέξει, τι ακριβώς να διαβάσει ή να διηγηθεί; Να ένα ζήτημα σημαντικό το οποίο αγγίζει το συναίσθημα και τον ψυχισμό του παιδιού και διαμορφώνει συνειδήσεις. Και δεν αναφέρομαι στο ερώτημα ποιο παραμύθι, αλλά του τι είδους παραμύθι. Γιατί τα παραμύθια χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα σε παιδαγωγικά, σε εκπαιδευτικά, σε παραδειγματικά, σε περιπετειώδη, σε μαγικά, κλπ, κλπ. Επίσης μια άλλη κατηγορία είναι τα παραδοσιακά και μια άλλη τα ξενόγλωσσα, όπως των Γκριμ και του Όσκαρ Γουάλντ.
Παλιότερα το δίλημμα ήταν μικρότερο και είχαμε να διαλέξουμε ανάμεσα στο παραδοσιακό ή σ΄ ένα των Γκριμ ή σ ένα του Γουάλντ. Όλα κινούνται λίγο πολύ στο ίδιο πλαίσιο. Αφορούν βασικά σε παραμύθια τα οποία μέσα από φανταστικές ιστορίες, όπως π.χ. «Ο λύκος και τα τρία γουρουνάκια», ή «Η χιονάτη και οι επτά νάνοι», στοχεύουν μέσα από την ανάδειξη συγκεκριμένων παιδικών αγωνιών στην αντιμετώπιση τους, αφού πάντα στο τέλος «νικάει» το καλό. Αυτά τα παραμύθια στόχευαν βασικά και κυρίως στο να δώσουν στο παιδί τη δυνατότητα να αρχίσει να μαθαίνει να διαχειρίζεται τα αρχαϊκά του άγχη, τα οποία ποικίλουν και το κατακλύζουν. Είναι σαν ενός είδους ανάλυση παιδιού και γι’ αυτό εξακολουθούν και αποτελούν τη βάση μιας δυναμικής παιδαγωγικής. Μιας παιδαγωγικής η οποία βασίζεται κυρίως στην ανάπτυξη μιας ισορροπημένης ψυχοσυναισθηματικής διαδικασίας, χωρίς εκλογικεύσεις και ηθικοπλαστικές συνταγές αλλά στοχεύει κατ’ ευθείαν στην ανάδειξη της ψυχικής πραγματικότητας.
Σήμερα και με αφορμή την κυριαρχία δύο διαμετρικά αντίθετων ρευμάτων συμπεριφοράς, από την μια ενός ακραίου ορθολογισμού, του λεγόμενου, πολιτικά ορθού και από την άλλη ενός άκρατου ανορθολογισμού, τα πράγματα αφ’ ενός τείνουν σ’ έναν απόλυτο διχασμό και αφ’ ετέρου στη ουσία καταλήγουν στην ίδια τοξική βάση.
Αυτή η μπάλα, γιατί πρόκειται περί μιας διαρκούς παρορμητικής συμπεριφοράς απ’ όπου βασικά απουσιάζει το στοιχείο της ορθής κρίσης, έχει πάρει «φαλάγγι» και τον τομέα των παραμυθιών που διαλέγουμε να διαβάσουμε ή να διηγηθούμε στα παιδιά μας.
Έτσι, η κατάληξη είναι να επιλέγονται, το πλέιστον, παραμύθια ηθικοπλαστικού χαρακτήρα και ύφους, κάτι σαν μικρές ιδεολογικές μαρτυρίες, όπου «όλως τυχαίως» ενώνονται αυτοί οι δύο παράλογοι τελικά τρόποι σκέψης σε μια βάση με κοινό χαρακτηριστικό την τοξικότητα του ενός απέναντι στον άλλον. Ταυτόχρονα βέβαια μαθαίνει μέσα από συγκεκριμένου τύπου παιδαγωγικά παραμύθια ότι τα «καλά», τα «φρόνιμα» παιδιά παίρνουν δώρα, ενώ τα «κακά» και «άτακτα» δεν παίρνουν.
Κάπως έτσι μαθαίνει (;) ένα μικρό παιδί -πρόωρα και συνεπώς λαθεμένα- για διαφυλετικούς ή πολιτικούς διαχωρισμούς, αλλά και σ’ ένα «σύστημα» που κυνηγάει τους αγνούς πολίτες.
Η ψυχολόγος - ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια, εκπ. στη Βορειοελλαδική Ψυχαναλυτική Εταιρεία, γίνεται η φωνή των γυναικών που πενθούν για τα δικά τους ωάρια και μιλά για τη δική της διαδικασία εξωσωματικής
11°
