Σατόσι Γιαγκισάβα: Οι μέρες στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι - Ένα ευαίσθητο μυθιστόρημα από τις Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
Πρόσφατα επέστρεψαν από την Ιαπωνία δυο καλοί φίλοι. Καθώς μου αφηγούνταν το ταξίδι τους στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, καθώς εκτοξευόμουν μαζί τους στα σιωπηλά βαγόνια των bullet trains, καθώς χάιδευα τα ελάφια στους δρόμους της Νάρα κι ατένιζα τα κύματα στην Καμακούρα, τους ρώτησα αν είχαν περιπλανηθεί στα στενοσόκακα της συνοικίας Τζιμπόσο.
«Πού είναι αυτό;» ρώτησε ο Γιάννης, φιλομαθής όπως πάντα.
«Μα, στο Τόκιο!» αναφώνησα. «Δεν μπορεί να παραλείψατε αυτό το μέρος». (Μεταξύ μας, ούτε εγώ το γνώριζα όταν είχα επισκεφτεί πριν από χρόνια το έθνος των Σαμουράι).
«Το Τζιμπόσο», συνέχισα παραληρηματικά, «είναι η γειτονιά όπου βρίσκονται μαζεμένα όλα τα παλαιοβιβλιοπωλεία. Είναι το μέρος με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση βιβλιοπωλείων στον πλανήτη».
«Ε, δεν πήγαμε… Την άλλη φορά» είπε η Αγγελική. Εμ, βέβαια, ταξίδευαν πρώτη θέση. Έτσι πήγαινα κι εγώ ξανά, σκέφτηκα. Για την ώρα συνέχισα να τρώω σιωπηλός το σούσι μου.
Τα λέω όλα αυτά για να αναφερθώ στο βιβλίο ενός σύγχρονου Ιάπωνα που μόλις κυκλοφόρησε. Ο Σατόσι Γιαγκισάβα, πενήντα ενός ετών, έγραψε το ιδιαίτερα ευαίσθητο μυθιστόρημα «Οι μέρες στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι». Περιγράφει την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας που μαθαίνει αίφνης ότι ο αγαπημένος της πρόκειται να παντρευτεί μια άλλη γυναίκα. Νιώθοντας προδομένη κι έχοντας χάσει το έδαφος κάτω απ’ τα πόδια της, καταφεύγει στο οικογενειακό βιβλιοπωλείο του θείου της στη συνοικία Τζιμπόσο. Είναι η γειτονιά των παλαιοβιβλιοπωλείων, εκεί όπου συχνάζουν οι λάτρεις της ανάγνωσης, οι αναζητητές παλαιών τόμων, οι θηρευτές των εξαντλημένων μυθιστορημάτων, τα τρωκτικά των μουχλιασμένων εγχειριδίων μιας γνώσης ξεχασμένης τώρα (forgotten lore, που θα έλεγε κι ο Πόε στο «Κοράκι» του).
Η νεαρή κοπέλα βρίσκει καταφύγιο στο γεμάτο βιβλία δωμάτιο πάνω από το Βιβλιοπωλείο Μορισάκι, κι εκεί, στις ατέλειωτες νύχτες τις αγρύπνιας της, ανακαλύπτει τη συντροφιά της γιαπωνέζικης λογοτεχνίας. Αρχίζει μάλιστα να βοηθάει τον θείο της στη δουλειά του, καταφέρνει να βάλει σε κάποια τάξη το χάος που επικρατεί στο μαγαζί, και γνωρίζεται με τους αλλόκοτους πελάτες που περιφέρονται εκεί μέσα. Αργότερα, νιώθοντας πια οικεία στη γειτονιά, αρχίζει να εξερευνά τους γύρω δρόμους και κάνει στέκι της ένα καφέ όπου κάποια στιγμή θα γνωρίσει ένα νεαρό άντρα που διαβάζει κι αυτός βιβλία. Θα τον ερωτευτεί και μαζί θα μιλήσουν για διάφορα μυθιστορήματα – που ο Έλληνας αναγνώστης μάταια θα ψάξει στο Google για τις ελληνικές μεταφράσεις τους.
Σταματώ εδώ γιατί θέλω να παραθέσω την αρχή του βιβλίου.
«Από τα τέλη του καλοκαιριού ως τις αρχές της άνοιξης του επόμενου έτους, έζησα στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι. Πέρασα εκείνη την περίοδο στο ελεύθερο δωμάτιο που βρισκόταν πάνω από το βιβλιοπωλείο. Είχα προσπαθήσει να ξεχαστώ μέσα στα βιβλία που στριμώχνονταν στον ανήλιαγο εκείνο χώρο, που είχε ποτιστεί από μουχλιασμένους παλιούς τόμους. Ποτέ δεν ξέχασα εκείνες τις μέρες. Επειδή εκεί ήταν που ξεκίνησε η πραγματική ζωή μου. Και ξέρω, πέραν κάθε αμφιβολίας, ότι, αν δεν υπήρχαν εκείνες οι μέρες, η υπόλοιπη ζωή μου θα κυλούσε μονότονα, ανιαρά και μοναχικά».
Κανόνισα με τους φίλους μου να πάμε κάποτε μαζί στην Ιαπωνία για να επισκεφτούμε το Τζιμπόσο. Εκείνοι βέβαια θα ταξιδεύουν πρώτη θέση, ενώ εγώ θα βράζω στο ζουμί μου στα πίσω καθίσματα παρέα με τον απλό λαό.
Μια ευφάνταστη ιστορία που περιπαίζει με χιούμορ τη γραφειοκρατία του σοβιετικού καθεστώτος, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει τα αποτελέσματα της λογοτεχνίας στην ψυχοσύνθεση ενός αναγνώστη
Μια συζήτηση με την ψυχαναλύτρια και ιδρύτρια της Κοιτίδας με αφορμή το νέο της βιβλίο «Διαδρομές γονεϊκότητας. Πώς γινόμαστε ή δεν γινόμαστε γονείς» (εκδ. Παπαδόπουλος)
9°
