Μια συνέντευξη με την Σέριλ Στρέιντ

Η Σέριλ Στρέιντ έχασε κάποια στιγμή το δρόμο της στη ζωή. Παραδόξως, η πεζοπορία στο Μονοπάτι της Κορυφογραμμής του Ειρηνικού (στα βουνά της Καλιφόρνια) τη βοήθησε να τον ξαναβρεί ή μάλλον να χαράξει έναν άλλο, αληθινά δικό της. Αποτύπωσε την εμπειρία της στο χαρτί στην «Άγρια», το παγκόσμιο best seller που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Key Books και έγινε ταινία με πρωταγωνίστρια τη Ρις Γουίδερσπουν.

Ακολουθώ τη Σέριλ Στρέιντ στο twitter και ζήλευα όλο το καλοκαίρι τις φωτογραφίες της με τη Λόρα Ντερν και τη Ρις Γουίδερσπουν και τις βόλτες στις αγαπημένες μου καλιφορνέζικες παραλίες. Η κουβέντα μαζί της την έκανε στα μάτια μου ακόμη πιο συμπαθή.

Γιατί οι άνθρωποι το κάνουν αυτό, γιατί βγαίνουν στο Μονοπάτι; Νομίζω ότι γενικά πηγαίνουμε στην άγρια φύση για να θυμηθούμε τι είναι αυτό που μας συνδέει με όλα τα άλλα ζωντανά πλάσματα – τα ζώα, τα φυτά, τα δέντρα, τα βουνά, τη θάλασσα. Το να είμαστε περιτριγυρισμένοι από τη φύση μάς δίνει μία αίσθηση εσωτερικής γαλήνης, δίνει στη ζωή μας άλλη προοπτική. Τα περισσότερα από τα προβλήματά μας μοιάζουν μικρότερα όταν τα μετράς στην κλίμακα ενός άγριου τοπίου.

Έχετε αισθανθεί καμιά φορά σαν ηρωίδα των αδερφών Γκριμ; Είναι αστείο που μου κάνεις αυτή την ερώτηση γιατί έχω κατά καιρούς συνειδητοποιήσει ότι κάποιες πλευρές της ιστορίας που περιγράφω στην Άγρια μοιάζουν με παραμύθι ή τοπικό θρύλο. Κατά τη διαδικασία της συγγραφής πραγμάτων που αφορούσαν δικές μου πολύ προσωπικές εμπειρίες, έπιασα τον εαυτό μου να προσπαθεί να πει μία πανανθρώπινη ιστορία, κάτι με το οποίο οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ταυτιστούν παρά τις όποιες, πολλές διαφορές μας. Το γεγονός ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι θεώρησαν ότι αυτή η ιστορία τους αφορά –άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας από τόσες διαφορετικές κουλτούρες και γλώσσες– ήταν η πιο μεγάλη ανταμοιβή όλης αυτής της εμπειρίας. Δεν ήθελα να πω την ιστορία μου, ήθελα να πω μια ιστορία για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.

Η «παραστρατημένη» Σέριλ, η «αδέσποτη» Σέριλ, οι προσπάθειες να κάνει κανείς πλάκα με το επίθετό σας ενώ ήσασταν στο δρόμο, περπατώντας στο Μονοπάτι, πρέπει να μην είχαν τελειωμό. Πιστεύω ότι είναι ωραίο που το όνομά μου ταιριάζει στη ζωή που έζησα, αλλά βέβαια βοηθάει και το γεγονός ότι διάλεξα εγώ η ίδια το επίθετό μου.

Πώς αισθάνεστε, λοιπόν, για όλους τους ανθρώπους εκεί έξω που έχουν ξεστρατήσει; Νομίζω ότι μπορείς να ξεστρατήσεις με δύο τρόπους και για κακό και για κακό. Η δική μου ερμηνεία της λέξης είναι μόνο θετική. Έχει να κάνει με το νέο δρόμο που αναγκάστηκα να πάρω, να τον φτιάξω εγώ η ίδια, να δημιουργήσω το δικό μου μονοπάτι και να βρω τη σωστή διαδρομή στη ζωή μου. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι πρέπει να το κάνουν αυτό και ότι αν είσαι αρκετά γενναίος ώστε να συνεχίσεις να κάνεις βήματα προς τα εμπρός, θα βρεις το δικό σου δρόμο.

Υπήρξαν στιγμές στην ιστορία σας που έχουν ειδική σημασία για εσάς, όπως όταν χάσατε το William J.Crockett βραχιόλι σας (σ.σ. ένα από αυτά τα αναμνηστικά βραχιολάκια για στρατιώτες που αγνοούνται); Πιστεύετε πως μία τυχαία πράξη μπορεί να είναι συμβολική; Πάντα βλέπω συμβολισμούς στην καθημερινότητά μου. Αυτό, νομίζω, είναι που κάνουμε καλύτερα οι συγγραφείς: παρατηρούμε πράγματα, γεγονότα, και γράφουμε γι’ αυτά αναζητώντας τα επίπεδα ερμηνείας τους. Έζησα τόσα πολλά στο Μονοπάτι που ένιωσα ότι συμβόλιζαν πράγματα στη ζωή μου, αλλά αυτό το συναίσθημα διογκώθηκε όταν άρχισα να γράφω γι’ αυτά. Ακόμη και η πράξη τού να σηκώνεις εκείνο το βαρύ σάκο έμοιαζε συμβολική στο τέλος. Όταν έγραφα το βιβλίο μου συνειδητοποίησα ότι δεν έγραφα για μια γυναίκα που κουβαλάει απλώς ένα σάκο, αλλά για το πώς εμείς τα ανθρώπινα πλάσματα σηκώνουμε βάρη αβάσταχτα. Όλοι πρέπει να το υπομείνουμε αυτό κάποια στιγμή στη ζωή μας. Όταν κατάλαβα ότι μπορώ να χρησιμοποιήσω την αληθινή ζωή για να ξυπνήσω βαθύτερα νοήματα, σκέφτηκα πως άξιζε να γράψω την ιστορία αυτής της περιπλάνησης.

Το ότι βρεθήκατε για τρεις μήνες να περπατάτε στην άγρια φύση σάς έμαθε πολλά πράγματα – είναι ξεκάθαρο αυτό για όποιον διαβάζει το βιβλίο σας. Μπορείτε να ξεχωρίσετε ένα; Υπάρχει ένα που θα θέλατε να το ξεχάσετε; Θα έλεγα πως το μάθημα που μου έδωσε τη μεγαλύτερη ουσιαστική βοήθεια είναι ότι έμαθα πως το Μονοπάτι ήταν για μένα μία αποδοχή. Έπρεπε να αποδεχτώ τόσα πολλά δύσκολα πράγματα εκεί –τα πόδια μου με πονούσαν, ήμουν πεινασμένη και διψούσα, ζεσταινόμουν, κρύωνα– και δεν υπήρχε τίποτα που να μπορώ να κάνω παρά να αποδεχτώ αυτό που μου συνέβαινε και να προχωρήσω. Αυτό αποτέλεσε μια πολύ συμβολική κίνηση για μένα, μια μεταφορά τόσο δυνατή για όλα τα άλλα πράγματα τα οποία έπρεπε να αντιμετωπίσω με τον ίδιο τρόπο: συνεχίζοντας. Έπρεπε, για παράδειγμα, να αποδεχτώ ότι θα ήμουν μια ζωή λυπημένη για το θάνατο της μητέρας μου, η οποία έφυγε από τη ζωή τόσο νέα, αλλά και ότι θα μπορούσα παρόλα αυτά να φτιάξω τη ζωή μου. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι, ένα μάθημα που θα ευχόμουν να μην το είχα πάρει. Ακόμη και τα δύσκολα μαθήματα –όπως για παράδειγμα ότι θα έπρεπε να είχα φέρει μαζί μου μπότες που θα ήταν περισσότερο στα μέτρα μου!– ήταν πολύτιμα για μένα.

Η σκηνή που σκοτώνουν το άλογό σας, τη Λαίδη, ήταν η πιο σπαρακτική του βιβλίου για μένα. Εύχομαι να μην την είχα διαβάσει. Γράφοντάς την πιστεύετε ότι κατά κάποιο τρόπο εξιλεωθήκατε; Λυπάμαι! Αυτή είναι η πιο επίπονη σκηνή που χρειάστηκε να γράψω. Αλλά έπρεπε να τη γράψω. Είναι τόσο μεγάλο μέρος της ιστορίας και δεν μπορούσα να την αποφύγω. Κατανοώ ότι πρέπει να είναι φρικτό να τη διαβάζεις, αλλά έτσι φρικτή είναι καμιά φορά η ζωή. Ήθελα να δείξω το βάθος της θλίψης μου και νομίζω ότι το έκανα με αυτή τη σκηνή. Δεν ξέρω αν γράφοντάς την εξιλεώθηκα, αλλά επούλωσε πολλές πληγές. Έπρεπε να ξανασκεφτώ τι είχε συμβεί διεξοδικά. Καθώς έγραφα, συγχωρούσα τον εαυτό μου.

Οι Ινδιάνοι πιστεύουν στα πνεύματα των ζώων, της γης και του ουρανού. Περπατώντας στα μέρη τους νιώσατε πιο συνδεδεμένη με τέτοιες δοξασίες; Ανέκαθεν πίστευα ότι η γη και τα ζώα είναι ιερά. Πιστεύω ότι είμαστε όλοι ιεροί, όλα τα ζωντανά πλάσματα, και το να είμαι έξω στη φύση μού το υπενθυμίζει αυτό με τον πιο ουσιαστικό τρόπο.

Αισθάνεστε καμιά φορά ότι η μητέρα σας ξέρει τι καταφέρατε; Μπορούμε να παρηγορηθούμε με τέτοιους είδους σκέψεις για ανθρώπους που έχουν χαθεί από τη ζωή; Δεν πιστεύω στον Παράδεισο, αλλά πιστεύω ότι τα πνεύματα όσων αγαπάμε συνεχίζουν να ζουν μέσα μας αφού χαθούν. Με πονάει αφάνταστα το γεγονός ότι η μητέρα μου δεν έζησε να δει πώς εξελίχθηκε η ζωή μου, αλλά την έχω πάντα στην καρδιά μου. Θυμάμαι ότι πάντα πίστευε σε μένα, οπότε ίσως δεν χρειάζεται να ξέρει κάτι για το τώρα. Το ήξερε ήδη.

Βλέπετε καμιά φορά στον ύπνο σας ότι είστε ξανά στο Μονοπάτι; Ωραία όνειρα ή εφιάλτες; Νοσταλγώ τις ημέρες μου στο Μονοπάτι της Κορυφογραμμής του Ειρηνικού. Θα μου άρεσε πολύ να επιστρέψω. Ήταν απίστευτα δύσκολη εμπειρία και συχνά καθόλου διασκεδαστική, αλλά σε ένα άλλο πιο βαθύ επίπεδο ήταν θαυμάσια. Την κρατάω μέσα μου σαν θησαυρό.

Έχετε ακόμη τα βιβλία που διαβάζατε όταν ήσασταν στο Μονοπάτι ή τα πουλήσατε/χάσατε όλα; Έχω ακόμη το αντίτυπο του «Dream of a Common Language» της Adrienne Rich, το οποίο είχα συνέχεια μαζί μου. Ακόμη έχω πολλά πράγματα από εκείνη την περιπλάνηση – τη σκηνή μου, το sleeping bag και το σάκο μου, τον οποίο αποκαλώ «Το Τέρας». Τον έχω γιατί τον χρησιμοποιώ ακόμη. Ποτέ όμως δεν συνειδητοποίησα ότι μια μέρα αυτός ο σάκος θα γινόταν διάσημος!

Η λίστα με τα βιβλία που κάψατε στη διάρκεια της περιπλάνησής σας, την οποία παραθέτετε στο τέλος του βιβλίου, μου θύμισε τον Ισπανό συγγραφέα Μανουέλ Βάσκεθ Μονταλμπάν. Βάζει τον ήρωά του, τον ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο, να καίει από χόμπι τα αγαπημένα του βιβλία και να απολαμβάνει τις φλόγες που τα κατατρώνε στο τζάκι πίνοντας σπάνια κρασιά και τρώγοντας διαλεχτά εδέσματα. Μακάρι να απολάμβανα κάποιο εξαιρετικό κρασί και να είχα να φάω, όταν έκαιγα τα βιβλία μου! Ήταν μια πνευματική εμπειρία για μένα. Ήξερα πόσο αγαπάω αυτά τα βιβλία, πόσα μου είχαν προσφέρει. Αισθανόμουν ευγνωμοσύνη καθώς έβλεπα τις σελίδες να καίγονται. Τα έκαιγα με μεγάλη αγάπη.

Θα το ξανακάνατε; Χωρίς δεύτερη σκέψη! Για την ακρίβεια, ελπίζω να το επαναλάβω με την οικογένειά μου. Ο σύζυγός μου κι εγώ έχουμε δύο παιδιά, ένα κορίτσι 8 κι ένα αγόρι 10 χρονών. Όταν μεγαλώσουν λίγο σχεδιάζουμε να περπατήσουμε μεγάλος μέρος του Μονοπατιού της Κορυφογραμμής του Ειρηνικού μαζί.

Έχετε σκεφτεί το ταξίδι από νησί σε νησί, το «island hoping»; Τα ελληνικά νησιά είναι ιδανικός προορισμός για ένα τέτοιο ταξίδι. Το να επισκεφτώ την Ελλάδα είναι όνειρο ζωής για μένα. Λατρεύω την κουλτούρα, την κουζίνα και τα τοπία της υπέροχης φύσης σας. Είναι στα άμεσα σχέδιά μου.

* Το βιβλίο της Cheryl Wild, «Άγρια» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδ. Key Books σε μετάφραση Ιλάειρας Διονυσοπούλου. Ακολουθήστε την στο twitter @CherylStrayed.