Όταν συγγραφείς όπως ο Τζορτζ Πελεκάνος και στήλες όπως η Washington Post Book World το χαρακτηρίζουν αριστούργημα καταλαβαίνεις πως στα χέρια σου δεν έχεις ένα τυχαίο βιβλίο• το επιβεβαιώνεις στις πρώτες κιόλας σελίδες, καθώς αρχίζει να ξετυλίγεται η ιστορία ανεύρεσης ενός δολοφόνου τη δεκαετία του ’65 στο γκέτο του Γουότς στο Λος Άντζελες την εποχή των φυλετικών διαταραχών, που μετράει νεκρούς, τραυματίες, πυρκαγιές και πολλές καταστροφές.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια από τις ιστορίες του μαύρου ντετέκτιβ Ίζυ Ρόουλινς –εργάζεται και ως επιστάτης σε Γυμνάσιο, ενώ μετράει και μια σημαντική ακίνητη περιουσία–, στη λογική της σειράς βιβλίων αστυνομικής λογοτεχνίας με ήρωα έναν ντετέκτιβ. Δεν έχω διαβάσει άλλα βιβλία με τον Ρόουλινς (στα ελληνικά κυκλοφορεί το πρώτο της σειράς, «Ο διάβολος με τα γαλάζιο φόρεμα» από τις εκδόσεις Aquarius και Πατάκης), αλλά το «Little Scarlet»(εκδ. Πόλις) φτάνει και περισσεύει για να μπει ο συγγραφέας Walter Mosley στη λίστα σπουδαίων συγγραφέων του είδους δίπλα στον Ιζό, τον Τσάντλερ, τον Μονταλμπάν, τον Ράνκιν...
Το βιβλίο δικαιολογεί απόλυτα το γιατί ταυτίζεται η σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία με το κοινωνικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα. Ο συγγραφέας ως γιος ενός αφροαμερικάνου και μιας εβραίας ρώσικης καταγωγής έζησε την εφηβεία του στην περίοδο των ταραχών που κρατούν σημαντική θέση στις σκοτεινές σελίδες της αμερικανικής ιστορίας και σχεδόν 40 χρόνια μετά την αναπλάθει με τρόπο ιδανικό (και για την κατασκευή ενός ιστορικού ντοκιμαντέρ). Όμως ο στοχασμός του πάνω στην προσπάθεια να βρει τόσο τις αιτίες όσο και τις δικαιολογίες των γεγονότων είναι που δίνει στο βιβλίο την αξία ενός μεγάλου μυθιστορήματος ( «... Αλλά ήταν σαν να είχα έναν δυνατό άνεμο στην πλάτη μου. Του είχα αντισταθεί σε όλη τη διάρκεια των ταραχών: η οργισμένη φωνή στην καρδιά μου που με παρότρυνε να βγω και να παλέψω όλους εκείνους τους απαγχονισμούς που είχα δει, μετά από όλες τις φορές που είχα αποκληθεί αράπης και από όλες τις πόρτες που μου είχαν κλείσει στα μούτρα. Είχα περάσει όλη τη νεανικήμου ζωή στο πίσω μέρος λεωφορείων και σε φυλετικά διαχωρισμένα θεωρεία θεάτρων. Είχα συλληφθεί επειδή περπατούσα σε λάθος σημείο της πόλης και είχα απειληθεί επειδή κοιτούσα έναν άνθρωπο κατάματα.... Είχα δει ανθρώπους να χλευάζονται στην τηλεόραση και στις ταινίες. Είχα ανεχτεί αρκετά και δεν σκόπευα να φύγω ακόμη κι αν το ήθελα...»). Όμως η ιστορία αποκτάει μυθιστορηματικό ενδιαφέρον γιατί ο ήρωας διακρίνεται από αμφίθυμες διαθέσεις.
Ο Ρόουλινς κυκλοφορεί στη γραμμή των συνόρων που χωρίζει τη χώρα της νομιμότητας από αυτή της παρανομίας, όχι όμως με τον τρόπο που το κάνουν οι περισσότεροι ντετέκτιβ της σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας, και καλά ως επαναστάτες απέναντι σ’ ένα γραφειοκρατικό σύστημα. Λόγω χρώματος και εξαιτίας της εποχής το σύστημα τον κατατάσσει αυτομάτως στους πολίτες δεύτερης κατηγορίας, άρα η παρανομία είναι «επιβεβλημένη» προκειμένου να επιβιώσει (άρα και κατανοεί τους παράνομους), ενώ από την άλλη η οικονομική και πνευματική του κατάσταση τον προστατεύουν από το να προβεί σ’ εκείνες τις ενέργειες που θα τον έβαζαν σ’ ένα δρόμο χωρίς επιστροφή.(«...Δεν επιθυμούσα τη βία, αλλά είχα κουραστεί να με σταματάνε αστυνομικοί απλώς επειδή περπατούσα στον δρόμο. Μισούσα την καταστροφή περιουσιών και ζωής, αλλά τι καλό πρόσφερε ο νόμος και η τάξη αν αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να αγνοήσω το γεγονός πως τα παιδιά μας αντιμετωπίζονταν σαν μικροί βάνδαλοι και πόρνες; Η υπομονή μου ήταν λεπτή σαν δεκάρα, αλλά και πάλι έμεινα σπίτι μου, για να
προστατεύσω την αυτοσχέδια οικογένειά μου. Αυτό ήταν που με έκανε να κλάψω...»).
Στην ιστορία δεν λείπουν και οι καυτές γυναίκες, η θέα των οποίων ανεβάζει τη λίμπιντο του ήρωα και τη θερμοκρασία του βιβλίου, ενώ η εξιχνίαση της δολοφονίας είναι ένα μάθημα ψυχολογίας, το οποίο ο Λακάν θα ενέκρινε αφού η κοινωνία είναι τελικά αυτή που τραβάει τη σκανδάλη... (Η μετάφραση είναι της Άλκηστις Τριμπέρη).
13°
