«Hecuba, not Hecuba»: Μια σύγχρονη Εκάβη ζητά δικαιοσύνη
Το ανσάμπλ της Κομεντί Φρανσέζ επιστρέφει στην Επίδαυρο με το νέο έργο του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ της Αβινιόν. Ποια είναι, λοιπόν, αυτή η Εκάβη που δεν είναι η Εκάβη;
«Hecuba, not Hecuba»: η Εκάβη του Τιάγκο Ροντρίγκες στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Όταν ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου της Λισαβόνας, οι ιστορίες της Ιφιγένειας, του Αγαμέμνονα και της Ηλέκτρας ήταν οι πρώτες που προσέγγισε μέσα από δικά του πρωτότυπα κείμενα. Να λοιπόν, που το επιδαύρειο ντεμπούτο του –λίγους μήνες μετά την θερμή υποδοχή του «Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» στη Στέγη–, ο Τιάγκο Ροντρίγκεςτο γράφει με το «Hecuba, not Hecuba». Στο νέο του έργο, που αντλεί έμπνευση από την αρχαία τραγωδία και συγκεκριμένα από την Εκάβη, ο μύθος συναντά την πραγματικότητα και το θέατρο τη δικαιοσύνη.
Συνοδοιπόρους του σ’ αυτή την «περιπέτεια» με επίκεντρο μια Εκάβη της εποχής μας ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν έχει τους πολύπειρους ηθοποιούς της Κομεντί Φρανσέζ. Στις 26 και 27 Ιουλίου, λοιπόν, ο θίασος της μακροβιότερης γαλλικής σκηνής –αν όχι και του κόσμου– επανακάμπτει στο αργολικό θέατρο πέντε χρόνια μετά την παράσταση «Ηλέκτρα/Ορέστης» του Ίβο βαν Χόβε.
Από την Αβινιόν στην Επίδαυρο: Η σύγχρονη Εκάβη του Τιάγκο Ροντρίγκες
Στην ορχήστρα, στη σκιά ενός μνημειακού γλυπτού που αναπαριστά έναν σκύλο (μια αναφορά στον αρχαίο μύθο, την προφητεία που θέλει την Εκάβη να μεταμορφώνεται σε σκύλα με κόκκινα μάτια), ένα μεγάλο επίμηκες τραπέζι φιλοξενεί την πρόβα μιας ομάδας ηθοποιών. Καθώς ετοιμάζονται να ανεβάσουν το έργο του Ευριπίδη, μαλώνουν, κριτικάρουν τα κοστούμια τους, αμφισβητούν τις επιλογές του σκηνοθέτη. Τον ρόλο της χήρας του Πριάμου, η οποία έχει χάσει τα πάντα –άνδρα, θρόνο, ελευθερία και σχεδόν όλα τα παιδιά της– και αξιώνει δικαιοσύνη υποδύεται η Νάντια. Μόνο που πρέπει να σπεύσει στο δικαστήριο για μια προσωπική της υπόθεση. Το παιδί της, ένας έφηβος στο φάσμα του αυτισμού, έχει υποστεί κακοποίηση στο δημόσιο ίδρυμα όπου φιλοξενείται. Οι υπεύθυνοι προσπαθούν να συγκαλύψουν την υπόθεση, όμως εκείνη αποφασίζει να τη δημοσιοποιήσει.
Πώς συνδέονται τα προβλήματα του αρχαίου και του σύγχρονου κόσμου; Τι κοινό έχει μια Τρωαδίτισσα με μια σημερινή γυναίκα, ηθοποιό και μάνα; «Βρίσκω εκπληκτική την οργή της μητέρας που θέλει να υπερασπιστεί το παιδί της, την οργή και την υπερδύναμη που προκύπτει από την αγάπη» δηλώνει ο Πορτογάλος σκηνοθέτης για την εμβληματική ηρωίδα του μύθου. Επέλεξε να πλέξει δύο παράλληλες ιστορίες επί σκηνής, να «γράψει ανάμεσα στις γραμμές του Ευριπίδη», γιατί το παρόν δεν είναι ανεξάρτητο από το παρελθόν. «Το αρχαίο δράμα μοιάζει με ένα ζευγάρι γυαλιά που φορώντας το μπορούμε να καταλάβουμε τον κόσμο καλύτερα»,δηλώνει χαρακτηριστικά.
Την αγαπά αυτή την «παράξενη τραγωδία που δεν είναι μία από τις μεγάλες επιτυχίες του αρχαίου ποιητή, δεν είναι η “Μήδεια”». Τον κεντρίζει που ο Ευριπίδης, εν μέσω Πελοποννησιακού Πολέμου, γράφει ότι ο ηττημένος έχει δικαιώματα. Με έναν τρόπο, «θέτει τα θεμέλια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου 25 αιώνες πριν από τη σύμβαση της Γενεύης. Το θεωρώ τρομακτικά πολιτικό» αναφέρει. Κι εκείνος, άλλωστε, από ένα πραγματικό σκάνδαλο, σχετικά με την κακοποίηση αυτιστικών παιδιών σε κρατικά ιδρύματα στην Ελβετία, έδωσε ταυτότητα στην δική του η ηρωίδα.
«Το θέμα της δικαιοσύνης είναι δυναμικά παρόν γιατί, τόσο στο έργο του Ευριπίδη όσο και στο δικό μου, τονίζεται η αποτυχία της ή τα προβλήματα του δικαστικού συστήματος. Έτσι και στις δύο περιπτώσεις η πρωταγωνίστρια πρέπει να πάρει τη δικαιοσύνη στα χέρια της.Σήμερα, ακόμα, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της δικαιοσύνης είναι η πολιτική και μερικές φορές ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της πολιτικής είναι η δικαιοσύνη! Αυτό για μένα είναι πολύ ενδιαφέρον. Το γεγονός ότι δεν μπορείς ποτέ να υπερασπιστείς τους πιο ευάλωτους –ακόμα και όταν η ενοχή του άλλου είναι προφανής– επειδή εμπλέκεται η πολιτική».
Από την «Τελευταία έξοδο- Ρίτα Χέιγουορθ» στο Άνεσις μέχρι τον «Εχθρό του λαού» στο Κνωσός, όλες οι παραστάσεις που μιλούν για την απομόνωση και την περιθωριοποίηση κυριολεκτικά και μεταφορικά
19°
