ELENIT: Για 85 λεπτά στο μυαλό του Ευριπίδη Λασκαρίδη

Δεν είχα ξαναδεί τίποτα δικό του. Οπότε δεν ήξερα τι ακριβώς να περιμένω. Κι ήταν καλύτερα έτσι. Γιατί το ELENIT του Ευριπίδη Λασκαρίδη σε ξαφνιάζει διεκδικώντας το δικό του χώρο ως είδος. Ένα θέατρο του παραλόγου, χωρίς λέξεις. Ο Λασκαρίδης πετυχαίνει να φτιάξει ένα δυστοπικό σύμπαν που είναι όμως ταυτόχρονα και αστείο. Ένα σύμπαν από το οποίο εξορίζονται οι λέξεις και τη θέση τους παίρνουν οι ήχοι. Ήχοι οργανωμένοι σε σύνολο ως μουσική, είτε μεμονωμένοι, ως θόρυβοι, πότε τρομακτικοί και πιο συχνά αστείοι. Κι αν δεν υπάρχει γλώσσα υπάρχει ωστόσο μιμητισμός. Υπάρχει ο ήχος της γλώσσας που σου επιτρέπει να αντιληφθείς πότε μιλάνε Γερμανικά, Σλάβικα ή Γιαπωνέζικα. Υπάρχει ακόμα και άηχη γλώσσα όπως όταν σε πνίγουν οι λέξεις αλλά δεν μπορείς να αρθρώσεις καμία. Ο Λασκαρίδης εξορίζει τις λέξεις και στη θέση τους τοποθετεί ήχους που τους μεταχειρίζεται με τρυφερότητα. Σχεδόν σαν παιδί που παίζει. Τα πλάσματα του είναι μυθικά κάτι ανάμεσα σε εφιάλτες και κόμιξ. Το έργο του έχει και δεν έχει υπόθεση. Δεν μοιάζει με τίποτα απ' όσα έχεις δει μέχρι σήμερα. Τα κοστούμια, η μουσική, οι φωτισμοί, το σκηνικό, όλα υπηρετούν έναν παραλογισμό που ωστόσο σιγά σιγά αποκτάει υπόσταση και νόημα. Ακόμα και τραγικότητα μερικές φορές. Μια φευγαλέα θλίψη, για να είμαι πιο ακριβής. Μονάχα δυο προτάσεις ακούγονται καθαρά σε όλο το έργο. Η πρώτη είναι μια κοροϊδευτική ερώτηση: “what is your problem?” Η δεύτερη είναι μια δήλωση: “I love you so much!” που απευθύνουν τα πλάσματα που βρίσκονται μέσα στο μυαλό του δημιουργού όταν για πρώτη φορά συναντούν έναν κανονικό άνθρωπο (τον θεατή / αναγνώστη;).

Στο έργο του ο Λασκαρίδης έχει αναφορές σε πράγματα που έχουν θρέψει τη φαντασία του. Ό,τι τον στοιχειώνει το κάνει εικόνα αποδεικνύοντας πόσο ουτοπική είναι η ερώτηση «τι σκέφτεσαι;» που κάνουν συχνά τα ζευγάρια μεταξύ τους. Αυτά που σκέφτεται ο Λασκαρίδης δεν θα μπορούσε εύκολα να τα βάλει σε λέξεις ακόμα κι αν ήθελε να τα εξηγήσει σε κάποιον. Γι' αυτό και δημιουργεί εικόνες. Εικόνες με πλάσματα μεταλλαγμένα, αλλοιωμένα, παραμορφωμένα, συζεύξεις εποχών και ηρώων. Δεν είναι καν άνθρωποι. Είναι γιγαντιαία μεταλλικά τσιπάκια, ασημένια κυκλώματα που παίρνουν ζωή γίνονται βράχοι και πέτρες, περίκλειστα βουνά που γύρω τους περιστρέφεται ο εαυτός μας. Είναι ένα πολύχρωμο όν που το διαπερνά μια δέσμη από ακτίνες, όπως το φως διαπερνά το νερό και φτάνει στο βυθό της θάλασσας ενώ ταυτόχρονα ακούγεται ο ήχος που κάνει ένα δελφίνι. Ύστερα το πολύχρωμο ον μεταμορφώνεται σε εξωγήινο, καθισμένο στο διαστημόπλοιο του. Εμφανίζεται ο Χώκινς στο αναπηρικό του καρότσι και πιάνουν συζήτηση σε μια ακατάληπτη γλώσσα. Είναι ό,τι πιο τρελό έχεις παρακολουθήσει κι όμως βγάζει νόημα. Και γέλιο. Οι ήρωες του είναι καρικατούρες. Δεν σε τρομάζουν. Δεν παίρνουν καν τον εαυτό τους στα σοβαρά, ούτε κι όταν θυμώνουν. Σε κάνουν να γελάς ακόμα και στις τραγικές τους στιγμές. Και τι γίνεται στο τέλος; Όλα τα πλάσματα επαναστατούν ενάντια στον δημιουργό τους φυσικά που έχει τη μορφή μιας πανύψηλης μάγισσας ντυμένης με αλλεπάλληλες στρώσεις ρούχων, σαν αλλεπάλληλες σκέψεις, σαν αλλεπάλληλες επιρροές. «Αυτά που κάνετε εσείς είναι πολύ εύκολα. Απλώς περιφέρεστε με τα κουσούρια σας. Το δικό μου έργο είναι πραγματικά δύσκολο», μοιάζει να τους λέει ο δημιουργός. Όμως τα πλάσματα έχουν εξεγερθεί. Ο δημιουργός πεθαίνει κι εκείνα περνούν ένα ένα και τον φτύνουν. Και τι συμβαίνει όταν ο δημιουργός πεθαίνει; Διαλύεται το σύμπαν που είχε στο μυαλό του. Γίνεται πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως επί σκηνής ερριμμένα.

Ο Χάρος στο τέλος θυμίζει τον Νταρθ Βέιντερ, που αλλάζει όμως και στο τέλος διαλύεται κι αυτός, αφού όσο εμείς ζούμε ο θάνατος δεν είναι παρά μια ιδέα.

Έχω άραγε δίκιο, με τις ερμηνείες που δίνω; Όχι. Ή μπορεί και ναι. Δεν έχετε παρά να πάτε και να ονειρευτείτε τη δική σας ερμηνεία μπαίνοντας για 85 λεπτά στο μυαλό του Ευριπίδη Λασκαρίδη. 

ELENIT, στη ΣΤΕΓΗ. Κεντρική Σκηνή, στις 20:30. Σάββατο 7 Δεκεμβρίου τελευταία παράσταση. Δείτε περισσότερα για την παράσταση στο Guide της ATHENS VOICE.