Tο Ποτάμι συγκέντρωσε τέσσερις συγκεκριμένες θέσεις, τις οποίες έχει ήδη παρουσιάσει στους Έλληνες και στις Ελληνίδες την εβδομάδα που μας πέρασε. Οι τέσσερις θέσεις αφορούν:
Α. Τη συνταγματική αναθεώρηση
Β. Τη δημοσιονομική υπευθυνότητα
Γ. Την επιλογή του επόμενου διοικητή της ΤτΕ
Δ. Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό
Για το Ποτάμι, η αναγγελία προτάσεων αναθεώρησης του Συντάγματος από τον κ. Πρωθυπουργό είναι προσχηματική. Πολλά προβλήματα στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος είναι δυνατόν να λυθούν ακόμη και αύριο, με νομοθετικές ρυθμίσεις που δεν απαιτούν παρέμβαση στο κείμενο του Συντάγματος. Τέτοια παραδείγματα αποτελούν η περιστολή της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων, η μείωση του αριθμού των βουλευτών, και των ειδικών συμβούλων, η αλλαγή του εκλογικού συστήματος προς το αναλογικότερο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι το Σύνταγμα δεν επιδέχεται αλλαγών. Προτείνουμε συγκεκριμένες παρεμβάσεις με κατεύθυνση τη μείωση του όγκου των διατάξεων, τον διαχωρισμό Κράτους – Εκκλησίας, την ευθύνη των πολιτικών προσώπων, τα μη κρατικά πανεπιστήμια, και άλλες. Βασική αποστολή του Συντάγματος είναι να εγγυάται τη σταθερότητα και την ασφάλεια της χώρας και να εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος και της έννομης τάξης. Το περιεχόμενό του πρέπει να διαμορφώνεται με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση, περιοριζόμενο στα βασικά και θεμελιώδη του πολιτεύματος και της έννομης ρύθμισης των κοινωνικών σχέσεων.
Η δεύτερή μας πρόταση αφορά την έλλειψη δημοσιονομικής υπευθυνότητας από την εκάστοτε κυβέρνηση, με αποτέλεσμα την κακοδιαχείριση των οικονομικών του κράτους και την υπερχρέωσή του. Το δημόσιο χρέος το 2012 αντιστοιχούσε στο 156,9% του ΑΕΠ και στο τέλος του 2013 έφτασε στο 175,7% ξεπερνώντας τα €321,5 δις. Η χώρα μένει δέσμια λοιπόν του χρέους που δημιούργησαν οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Για το χρέος αυτό κανείς δεν τιμωρήθηκε και από κανέναν δεν ζητήθηκαν ευθύνες. Επί δεκαετίες γινόταν κακοδιαχείριση του δημόσιου χρήματος και κανείς δεν τηρούσε στοιχειώδεις κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Είναι προφανές ότι αυτό πρέπει να σταματήσει, και να σταματήσει τώρα. Πρέπει να τεθεί ένα αυστηρό θεσμικό πλαίσιο ελέγχου που θα θέτει όλους τους δημόσιους λειτουργούς προ των ευθυνών τους. Το Ποτάμι προτείνει τη ψήφιση νόμου δημοσιονομικής υπευθυνότητας με βασικούς άξονες (α) τη θέσπιση ορίων στο δανεισμό της χώρας (ως ποσοστό του ΑΕΠ, (β) τη συστηματική και διαρκή παρακολούθηση εκτέλεσης του προϋπολογισμού και (γ) τη λογοδοσία των πολιτικών υπεύθυνων και δημόσιων λειτουργών που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες δημοσιονομικής σταθερότητας.
Οι δημοσιονομικές παρεκκλίσεις όμως δεν είναι μόνο θέμα αποφάσεων, είναι και θέμα προσώπων. Ο ρόλος του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος είναι καίριος, τόσο από πλευράς σχεδιασμού, όσο και από πλευράς ελέγχου. Το Ποτάμι προτείνει σχετικά τη θέσπιση διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού για τις νευραλγικές θέσεις του διοικητή και των υποδιοικητών της ΤτΕ, με αξιολόγηση από ανεξάρτητη επιτροπή Ελλήνων και ξένων ειδικών. Η νοοτροπία της χρήσης των θέσεων ευθύνης στο δημόσιο και τα ΝΠΔΔ για την απορρόφηση άεργων και αποτυχημένων πολιτικών ή άλλων φίλων της εκάστοτε κυβέρνησης είναι μια απαράδεκτη πρακτική του πολιτικού συστήματος που λειτουργεί εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Ευελπιστούμε αυτή η πρόταση να αποτελέσει έναυσμα για τη θέσπιση ανάλογων διαγωνισμών σε όλες αυτές τις θέσεις που τώρα νέμεται ο παλιοκομματισμός.
Τέλος, η τέταρτη πρότασή μας έχει να κάνει με το πρόσφατο νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς. Το Ποτάμι απαιτεί ξεκάθαρα την ανάκληση του νομοσχεδίου για την «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», το οποίο με τη σημερινή του μορφή, όπως εξηγούμε αναλυτικά, θα ωθήσει σε καταστροφή του περιβάλλοντος, θα μειώσει τα έσοδα από τον τουρισμό, θα δώσει υπερεξουσίες στην κεντρική διοίκηση και θα ενισχύσει την αυθαίρετη δόμηση. Στη θέση του, προτείνουμε νέα ρύθμιση με την οποία θα διασφαλίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών με τουριστική δραστηριότητα, θα διατηρείται η ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες, και θα εξασφαλίζεται η φυσιογνωμία και η προστασία του τοπικού οικοσυστήματος. Η Ελλάδα πρέπει να προστατεύσει τα συγκριτικά της τουριστικά πλεονεκτήματα και να μην διολισθήσει σε λύσεις που μακροπρόθεσμα θα καταστρέψουν στην πραγματικότητα το τουριστικό της προϊόν.
21°
