Ο συγκοινωνιολόγος Σταύρος Κωνσταντινίδης σχολιάζει τον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας και τις αντιδράσεις που διατυπώνονται.
Το κέντρο μίας μεγαλούπολης είναι πάντα μία μήτρα, ένας οδηγός-πρότυπο που δείχνει πάντα ποια είναι η ανάσα, ποιος ο ρυθμός και ποιες οι ράγες του μέλλοντος ολόκληρης της πόλης. Επομένως όλοι αυτοί που ασκούν μια κριτική στο όνομα της επίλυσης όλων των προβλημάτων προκειμένου να νομιμοποιηθεί μια τολμηρή παρέμβαση, απλώς προσφέρουν μεμψίμοιρες και κακές υπηρεσίες. Η πολιτική έχει δικαίωμα, ίσως και υποχρέωση, να πρωτοπορεί.
Ο Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας είναι τολμηρός και άκρως πρωτοποριακός για τα ελληνικά δεδομένα. Για πρώτη φορά μια πολιτική πρωτοβουλία αστικού σχεδιασμού είναι ρηξικέλευθη. Η συγκυρία της πανδημίας, το αίτημα για αναδιανομή του δημόσιου χώρου, η νέα φιλοσοφία ανάταξης των ισορροπιών της πόλης για πρώτη φορά υπέρ των πεζών, των ποδηλάτων και των εναλλακτικών μετακινήσεων δημιούργησαν κλίμα και προϋποθέσεις. Χρειαζόταν και άφοβη πολιτική βούληση. Βρέθηκε. Σε αντίθεση με την επί δεκαετίες συντηρητική και άβουλη στασιμότητα που δεν μπορούσε να ανατρέψει το ντεμοντέ μοντέλο της μεροληπτικής ενθάρρυνσης κάθε αλόγιστης χρήσης του ΙΧ αυτοκινήτου. Είναι μεγάλη υπέρβαση να επιχειρείς να ξεμοντάρεις επιθετικά ένα δόγμα λειτουργίας της πόλης που έμενε καθηλωμένο με καθυστερημένα αντανακλαστικά στα σύγχρονα προτάγματα της βιώσιμης κινητικότητας, της αειφόρας ανάπτυξης και της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
Δεν ισχυρίζομαι ότι ο Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας επιλύει παθογένειες και προβλήματα, αλλά ότι δείχνει έναν άλλο δρόμο. Μέχρι εδώ τα θετικά στη θεωρητική σύλληψη και στην πεποίθηση ότι οι πόλεις πρέπει να αλλάξουν. Ριζικά. Τώρα επιχειρησιακά, τεχνικά και επικοινωνιακά πρέπει να γίνει δουλειά. Αυτή που έγινε δεν ήταν αρκετή. Ο Δήμαρχος και οι επιστήμονες σχεδιαστές, προφανώς πιεζόμενοι και αδημονούντες, έκαναν ελαφρώς νωρίτερα αυτά που έπρεπε ορθώς να προωθήσουν. Όμως έτσι ρισκάρουν να δυσφημίσουν κάτι που στον πυρήνα του είναι σωστό ως νέο φιλοσοφικό δόγμα. Η Βασ. Όλγας έχει στοιχεία υπερβολής, τα χρώματα φαίνεται σαν να είχαν έμπνευση την αεροφωτογραφική εποπτεία και όχι την ουσία, η έλλειψη ενισχυτικών παρεμβάσεων για παράδειγμα στη Σόλωνος δείχνει ότι δεν μελετήθηκε σε βάθος και επαρκώς κάθε επίπτωση, και το εύρος κατάληψης της Πανεπιστημίου είναι και αυτό ένα ζήτημα. Θα είναι 2 ή 3 λωρίδες; Έχει κάποια σημασία. Ακόμη, ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα είχε μάλλον επιφανειακή επικοινωνιακή υποστήριξη. Για να υποστηριχθεί αυτή η ιστορικών διαστάσεων, τολμηρή και πρωτοπόρα παρέμβαση πρέπει να παραχθούν κείμενα βάθους, ιδεολογίας, και θεωρίας περισσότερα απ’ όσα μπορούν να διατυπωθούν από Συγκοινωνιολόγους και μόνο. Τέλος, η παρέμβαση είναι ακόμη πιλοτική. Έτσι γίνεται στον σύγχρονο κόσμο, προβάρονται τα μέτρα, γίνονται αντικείμενο διαβούλευσης, διορθώνονται ή μετριάζονται όπου χρειαστεί, αφού όμως σταθμιστεί τελικά το συλλογικό συμφέρον μίας πόλης. Η πολιτική είναι αυτό και όχι το άθροισμα εκπλήρωσης των επιθυμιών των συντεχνιών. Οι ιδιοκτήτες του κέντρου της πόλης είναι ο έμπορος, ο επαγγελματίας, ο κάτοικος, ο πεζός, ο οδηγός, ο ποδηλάτης, οι επισκέπτες και οι τουρίστες. Οι ρόλοι αυτοί δεν είναι καθαροί, ούτε μονοσήμαντοι. Ο καθένας σε διαφορετικούς χρόνους έχει πολλούς από αυτούς. Άρα το πρόβλημα δεν είναι αμιγώς συγκρουσιακό, αλλά η αισθητική για τον πολιτισμό της καθημερινότητας. Η επιτυχία του εγχειρήματος της Αθήνας μπορεί να δείξει έναν νέο δρόμο και ένα νέο υπόδειγμα για τις πόλεις όλης της χώρας.
