Ο Σολομόν Αρούχ ήταν ένας πολύ ζόρικος Θεσσαλονικιός πυγμάχος

Πέτυχα στο ζάπινγκ το Triumph Of The spirit, o Γουίλεμ Νταφόε στον πρωταγωνιστικό ρόλο ενσάρκωσε τον Θεσσαλονικοεβραίο πυγμάχο Σολομόν Αρούχ, ιστορία απόλυτα αληθινή. Με ντιρέκτ του θανατά, κροσέ του διαβόλου και οπτικοακουστική οξύτητα που του επέτρεπε να αντιδρά, να προβλέπει και να λαμβάνει αποφάσεις σε χρόνο μηδέν και με το υποκοριστικό «μπαλαρίνα», καθώς κινούνταν χορευτικά στο ρινγκ και στην άναβε μέχρι να πεις Μάγια Πλιτσέσκαγια, ο λιμενεργάτης Σολομόν Αρούχ δεν αστειευόταν. Στα 16 του ήταν πρωταθλητής Ελλάδος και στα 17 του Βαλκανιονίκης, με ρεκόρ 20 νίκες και ήττες μηδέν. Το 1940 ήταν μεταξύ των υποψηφίων που θα εκπροσωπούσαν την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όμως τον πρόλαβε ο Δεύτερος Παγκόσμιος. Σμιλεμένος αγωνιστικά και ψυχικά στον διάσημο σύλλογο Μακαμπή, με συναθλητές τους εξίσου μέγιστους κεραυνομαχητές πυγμαχικούς μύθους, Ντίνο Ουζιέλ και Ιακώβ Ραζόν, ο Σολομόν Αρούχ, πυγμάχος του Άρη Θεσσαλονίκης αργότερα, τον καιρό που μπήκαν οι Γερμανοί, μαζί με όλη την οικογένειά του ανέβηκε στο τρένο για το Άουσβιτς. Ο αριθμός στο χέρι του, σφραγίδα στο σφαγείο, έγραφε 136954.

«Ένα μεγάλο αυτοκίνητο των SS μας πλησίασε. Κατέβηκε ένας αξιωματικός, θυμάμαι το όνομά του, Χανς. Ζήτησε να μάθει αν κάποιος από εμάς ήξερε πυγμαχία ή πάλη, σήκωσα το χέρι μου, του είπα πως είμαι πυγμάχος. Δεν με πίστεψε, ήμουν κοντός, 1.67, χάραξε στο χώμα ένα ρινγκ και με ρώτησε, “είσαι έτοιμος να δώσεις τον πρώτο σου αγώνα;” Ήμουν πολύ φοβισμένος, εξαντλημένος, δεν είχα φάει τίποτα και δεν είχα κλείσει μάτι όλο το βράδυ, ωστόσο είπα ναι. Μου έδωσε ένα ζευγάρι γάντια και κάλεσε τον Chaim, κρατούμενος κι αυτός, από τους πυγμάχους του διοικητή. Στον πρώτο γύρο στάθμισα την κατάσταση και κατάλαβα ότι μπορούσα να νικήσω, όμως δεν ήμουν σίγουρος αν έπρεπε να το κάνω. Ο διοικητής ήταν ο διαιτητής, αλλά επειδή με την άκρη του ματιού μου είδα τον Χανς να γελά, πήρα θάρρος, στον τρίτο γύρο συνέχισα να κυριαρχώ και τον έβγαλα νοκ άουτ. Ο Χανς είπε, ω, Θεέ, από πού μας ήρθε αυτός, του απάντησα, αν έχεις έναν καλό μποξέρ, φέρ’ τον μου και θα σου δείξω τι πραγματικά μπορώ να κάνω. Είκοσι λεπτά αργότερα είχα μπροστά μου έναν Τσεχοσλαβάκο κρατούμενο, 1.83 ύψος. Έπρεπε να σηκώσω το κεφάλι, για να τον βρω στο στομάχι, να τυλιχτεί στα δύο και να πειστεί ο Χανς πως ήμουν καλός. Τότε ήταν που ανάγγειλε και το μέλλον μου. Οι κανόνες ήταν απλοί, θα παίζαμε διάφοροι μέχρι να βγει κάποιος νοκ άουτ ή ώσπου να βαρεθούν οι Ναζί. Αρνούνταν να φύγουν αν δεν έβλεπαν αίμα, οι αγώνες θύμιζαν περισσότερο κοκορομαχίες, διεξάγονταν κάθε Τετάρτη και Παρασκευή σε μια αποθήκη γεμάτη καπνό. Οι φρουροί έπιναν, στοιχημάτιζαν, σκότωναν όποιον έκριναν αδύναμο και τιμωρούσαν όποιον έχανε. Το βραβείο ήταν ένα καρβέλι ψωμί, πριν κάθε αγώνα έτρεμα, ήμουν χάλια, όταν έφτανα στο ρινγκ, ήξερα ότι αν δείξω συμπόνια, θα χάσω τη ζωή μου. Δεν είχα επιλογές». Αυτά δήλωσε ο Σολομόν Αρούχ το 1990 στο περιοδικό People.

Το Triumph Of The Spirit βγήκε στις αίθουσες, με τον ίδιο να επιστρέφει στο Άουσβιτς, προκειμένου να καθοδηγήσει τον Γουίλεμ Νταφόε. Επειδή ήταν πολύτιμος για τη διασκέδαση των αξιωματικών, αντί για τις καταναγκαστικές εργασίες τον έστειλαν στα μαγειρεία, στην ταινία θα δείτε σκηνές με τον Αρούχ να κλέβει ψωμί για να θρέψει τους δικούς του. Εις μάτην: Ο πατέρας του αρρώστησε και η πένθιμη Joy Division τον συνόδευσε στον θάλαμο αερίων, όσο για τον αδελφό του, επειδή αρνήθηκε να αφαιρέσει τα χρυσά δόντια από τους νεκρούς σε έναν άλλο θάλαμο, του φύτεψαν μια σφαίρα στο κεφάλι.

Στο Άουσβιτς, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, ο Αρούχ έμεινε τρεις μήνες. Πώς ένιωθε; Τι ανακάλεσε, πόσα ξανάζησε από τους 208 αγώνες που έδωσε, εκ των οποίων οι 206 ήταν νικηφόροι και μόνο δυο κατέληξαν ισοπαλία; Γιατί με το τέλος του πολέμου, όταν αναζητούσε τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, ο Σολομόν Αρούχ γνώρισε την επίσης Θεσσαλονικιά πρώην κρατούμενη στο Άουσβιτς, Μάρτα Γιέχελ. Παντρεύτηκαν και εγκαταστάθηκαν στο Τελ Αβίβ, το 1948 πολέμησε στον Αραβοϊσραηλινό πόλεμο, έγινε ιδιοκτήτης μιας ναυτιλιακής και μιας μεταφορικής εταιρείας, έκανε 4 παιδιά, απέκτησε 12 εγγόνια και όταν προβλήθηκε η ταινία ήταν αναμενόμενο να θέλουν να τον γνωρίσουν θρύλοι του μποξ. Όπως ο Μοχάμεντ Άλι (ακόμα ζούσε τότε ο βασιλιάς) και ο βαρέων βαρών Μάικ Τάισον, που ακόμα δεν τον είχε πάρει η κάτω βόλτα και του φίλησε τα χέρια.

Ο θρύλος της Μακαμπή και του Άρη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1923, το υποκοριστικό του ήταν μακρυνάρι, όπως η σειρά από τα βαγόνια που το ένα πίσω από το άλλο μετέφεραν τον λαό του στα στρατόπεδα του θανάτου: «Αυτός που έπρεπε να νικήσει για να ζήσει». Παλιότερα, στο λιμάνι, τις μέρες που δούλευε λιμενεργάτης, οι φίλοι του τον φωνάζαν Αρουχάκη Σαλαμώ, παραφθορά του Σολομόν Αρούχ.

«Ξανάζησε την κάθε μέρα, τους έδειχνε πώς να πυγμαχούν, ήταν χαρούμενος γιατί ήξερε πως θα αφήσει κάτι πίσω του, όταν πια θα έχει φύγει», δήλωσε η κόρη του Ντάλια Γκόνεν στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz το 2009, όταν ο Αρούχ πέθανε κι ένας ρεπόρτερ ρώτησε να μάθει τι της εξομολογήθηκε ο πατέρας της για τη δεύτερη φορά που ταξίδεψε στο Άουσβιτς ένεκα της ταινίας.