Ηλεκτροκίνηση I: παρά τα εμπόδια, ήρθε για να μείνει!

H Ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα ξεκίνησε ουσιαστικά να αναπτύσσεται από το 2018-2019, από την τότε Γενική Γραμματέα Ηλεκτροκίνησης Αλεξάνδρα Σδούκου και τη δυνατή ομάδα που στήθηκε στο Υπουργείο Ενέργειας (που στη συνέχεια θα μεταφερθεί στο Υπουργείο Μεταφορών) καθώς και από τη συντονισμένη προσπάθεια να αξιοποιηθούν τα πετυχημένα παραδείγματα Νορβηγίας (η χώρα με απόλυτη επικράτηση της ηλεκτροκίνησης), Ολλανδίας κ.α.

Έκτοτε, έγιναν σημαντικά βήματα για την ηλεκτροκίνηση σε αρκετούς τομείς, με πιο χαρακτηριστικά:

• Τα προγράμματα επιδοτήσεων «Κινούμαι Ηλεκτρικά» και φοροαπαλλαγών, με κίνητρα σε ιδιώτες, ταξί και νομικά πρόσωπα για αγορά και μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων και σταθμών φόρτισης.
• Τις επιχορηγήσεις για ανάπτυξη επιχειρήσεων σε τομείς συναφείς της Ηλεκτροκίνησης.
• Την εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης: Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ) για την κάλυψη των τοπικών αναγκών φόρτισης στους δήμους ης Ελλάδας.
• Τα μέτρα για το δημόσιο τομέα: αξιοποίηση ηλεκτροκίνησης, με υποχρέωση ποσόστωσης ηλεκτρικών στα νέα οχήματα.
• Τις παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα: πρόβλεψη θέσεων επαναφόρτισης σε νέα και ανακαινιζόμενα κτίρια.

Οι ενέργειες αυτές θεσμοθετήθηκαν σύμφωνα με οδηγίες και κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τον Εθνικό Κλιματικό Νόμος του 2022. Το γενικό πλαίσιο ήταν να επιτευχθεί το net-zero για το 2050 (‘EUFit for 55’) στο οποίο εντάχθηκαν και τα παράπλευρα υποστηρικτικά προγράμματα, όπως το EUMissions: Climate Neutral & Smart Cities, για επίτευξη του στόχου κλιματικής ουδετερότητας 20 χρόνια νωρίτερα - ήτοι 100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030, μεταξύ των οποίων και έξι ελληνικές (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Ιωάννινα, Τρίκαλα και Κοζάνη).

Όλα αυτά συνέπεσαν με μια περίοδο σημαντικών διεθνών αναταραχών –όπως η πανδημία και το lockdown, που επιβράδυναν ή και πάγωσαν προσωρινά πολλές δράσεις– και βέβαια με τον πόλεμο στην Ουκρανία, που κατέστρεψε τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής υλικού απαραίτητου για τα EVs. Επίσης η πρόσφατη αλλαγή Προέδρου στις ΗΠΑ και η νέα εμπορική πολιτική, προκάλεσε σοβαρές διαταραχές στη λειτουργία του διεθνούς εμπορίου, δεδομένης της έλλειψης ισχυρής κοινής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οδηγούμαστε λοιπόν αναγκαστικά σε καθυστερήσεις και αναθεώρηση των ευρωπαϊκών στόχων για την Ηλεκτροκίνηση, αναμένοντας την έκδοση νέων κατευθυντήριων γραμμών από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Μεταφορών Απόστολο Τζιτζικώστα.

Η αγορά έδειχνε αρχικά ετήσιο διπλασιασμό των ηλεκτρικών, με μια στασιμότητα να προκύπτει το 2023-204, έχοντας φτάσει το 16% πανευρωπαϊκά και 13% παγκόσμια. Η τάση ξαναγίνεται ανοδική το 2025 και τα EVs προβλέπεται να ξεπεράσουν τα συμβατικά, που μειώνονται σταθερά κάθε χρόνο, μέχρι το 2029, με τα υβριδικά να διατηρούν μια σταθερότητα γύρω στο 17%. Όταν βέβαια μιλάμε για ανάγκες φόρτισης, δεν αναφερόμαστε σε όλα τα Ηλεκτρικά Οχήματα, αλλά μόνο στις κατηγορίες με μπαταρίες που φορτίζονται, δηλαδή Plug-in Υβριδικά (PHEV) και Αμιγώς Ηλεκτρικά (BEV), ενώ Ήπια Υβριδικά (MHEV) και Πλήρως Υβριδικά (HEV) δεν απαιτούν φόρτιση.

Η φόρτιση γίνεται είτε με εναλλασσόμενο ρεύμα (AC), με μετατροπή του από το δίκτυο μέσω του ενσωματωμένου φορτιστή (OBC) στο όχημα σε συνεχές ρεύμα (DC), το οποίο αποθηκεύεται στη μπαταρία του αυτοκινήτου. Η ταχύτητα φόρτισης μετριέται σε κιλοβάτ (kW) και τα περισσότερα αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορούν να φορτιστούν τριφασικά με ταχύτητα έως 11 ή 22kW, ενώ τα plugin υβριδικά μονοφασικά με ταχύτητα 3.6 ή 7.2kW. Στη φόρτιση με συνεχές ρεύμα (DC) ο φορτιστής DC παρέχει άμεσα ηλεκτρική ενέργεια στο σύστημα διαχείρισης μπαταριών (BMS) του αυτοκινήτου, παρακάμπτοντας την ανάγκη μετατροπής μέσω του On-Board-Charger (OBC), με αποτέλεσμα σημαντικά μεγαλύτερες ταχύτητες φόρτισης. Αμιγώς ηλεκτρικά με αρχιτεκτονική φόρτισης 800-volt (λίγα προς το παρόν) αξιοποιούν τους νέους υπερταχείς φορτιστές DC (έως 350 kW), επιτυγχάνοντας φόρτιση σε ελάχιστα λεπτά.

Ιδανικά η φόρτιση γίνεται στο δικό μας χώρο, είτε αυτό είναι σπίτι είτε χώρος εργασίας, εφόσον βέβαια υπάρχει η δυνατότητα εγκατάστασης φορτιστή. Έτσι διασφαλίζουμε την οικονομικότερη δυνατή φόρτιση, μια που η ενέργεια χρεώνεται όσο πληρώνουμε συνήθως (σήμερα 0.10-0.15 €/kwh) σε σύγκριση με το τριπλάσιο χοντρικά κόστος αν φορτίσουμε έξω (κάτι το οποίο βέβαια εξακολουθεί να είναι το μισό από το κόστος κίνησης με συμβατικό καύσιμο). Ασφαλώς, η η φόρτιση στο χώρο μας στην ουσία απαιτεί χρόνο ΜΗΔΕΝ, αν αξιοποιήσουμε το χρόνο που το αυτοκίνητο είναι ήδη σταθμευμένο, είτε το βράδυ στο σπίτι μας, είτε κατά τις ώρες εργασίας στο γραφείο. Ακόμη και σε ταξίδι, τώρα πλέον που στο οδικό δίκτυο έχουμε πολλούς υπερταχείς φορτιστές DC, οι στάσεις φόρτισης είναι ολιγόλεπτες, όσο θα χρειαζόμασταν για να πάρουμε έναν καφέ και να επισκεφθούμε τα κοινά.

Θυμηθείτε ότι ιδανικό εύρος φόρτισης είναι 10-80%, δηλαδή ούτε αφήνουμε τη μπαταρία να αδειάσει τελείως, αλλά ούτε και τη γεμίζουμε πλήρως (εκτός αν προετοιμαζόμαστε για ταξίδι), μια που η φόρτιση μετά το 80% είναι πολύ αργή. Σίγουρα δε χρειάζεται να αναπαράγουμε τη λογική του πρατηρίου καυσίμων, αλλά απλά συμπληρώνουμε ενέργεια, φορτίζοντας έστω και λίγο όποτε έχουμε ευκαιρία.

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, οι επιλογές προς το παρόν κατανέμονται σε 60-70% σε οικιακή φόρτιση, 20-30% φόρτιση σε χώρους εργασίας και 10-15% στους υπόλοιπους δημόσιας χρήσης φορτιστές.

Βέβαια, εκτός από τα προφανή οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη της Ηλεκτροκίνησης, υπάρχουν και κάποια σημεία προβληματισμού, κυρίως αναφορικά με κόστος. Πράγματι, τα Ηλεκτρικά Οχήματα ξεκίνησαν με διπλή τιμή από τα συμβατικά, πράγμα όμως που μειώνεται συνεχώς, λόγω φθίνοντος του κόστους μπαταριών. και βελτιώσεις στην παραγωγή (π.χ νέες πλατφόρμες , οικονομίες κλίμακας κ.α). Επιπλέον, τα συμβατικά ακριβαίνουν λόγω περιβαλλοντικών προστίμων, ενώ η μεταπωλητική αξία τους μειώνεται. Σήμερα τα περισσότερα ηλεκτρικά είναι ακόμη ακριβά ως τιμή αγοράς, αλλά το συνολικό κόστος (TCO) παραμένει χαμηλότερο. Σε ότι αφορά στην αυτονομία – αυτό που ονομάστηκε rangeanxiety- σχετίζεται περισσότερο με την έλλειψη γνώσης και το φόβο του καινούριου καθώς και με την υπερβολική επικέντρωση στη δημόσια φόρτιση.

Σύμφωνα με πρόσφατα συγκριτικά στοιχεία, προκύπτει ότι η μέση αυτονομία ηλεκτρικών οχημάτων ανέβηκε από τα 135χλμ που ήταν το 2014, στα 400 το 2020 και στα 455χλμ το 2024, και αυτό όταν το 95% των οχημάτων κάνει κάτω από 200 χλμ/ημέρα. Αναλυτικότερα, τα επιβατικά στην Ελλάδα κάνουν κατά μέσο όρο μόλις 40 χλμ/ημέρα και τα φορτηγά 55, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 60 χλμ/ημέρα.Ακόμη και στα ταξί στη χώρα μας, η μέση ημερήσια κίνηση υπολογίζεται στα 235χλμ.Αρχικά λοιπόν ένα BEV ήταν ιδανικό για αστικό ιστό, κοντινές μετακινήσεις και CityLogistics, ενώ σήμερα καλύπτει πλήρως σχεδόν όλους τους χρήστες, απαιτώντας μόνο κάποιο προγραμματισμό για ταξίδια.

Ένα κλασικό ερώτημα των σκεπτικιστών της ηλεκτροκίνησης αφορούσε το ταξίδι Αθήνα – Θεσσαλονίκη, που σπανίως κάνουμε, αλλά πρόσφατα απαντήθηκε τεκμηριωμένα, με βάση πιστοποιημένη διαδρομή. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τηρώντας τα όρια ταχύτητας η διαδρομή είναι λιγότερο από 4,5 ώρες, με στάση φόρτισης μόνο 6 λεπτά!

Γιατί η Ηλεκτροκίνηση είναι εδώ για να μείνει και να την απολαύσουμε όλοι!

Ποια είναι η TryEV – Ελληνική Εταιρεία Ηλεκτροκίνησης

Η TryEV βρίσκεται από το 2019 και στην Ελλάδα, αποτελώντας ένα one-stop-shop στον πολλά υποσχόμενο τομέα της ηλεκτροκίνησης.

Στην ομάδα της υπάρχει πολλή τεχνογνωσία, τόσο από την Ελλάδα με πολύχρονη εμπειρία στο χώρο του FM και των Ενεργειακών Υπηρεσιών, με την επιτυχημένη εισαγωγή της EVBox στην αγορά, το στήσιμο του πρώτου ιδιωτικού δικτύου υποδομών φόρτισης στη Ρόδο, εφαρμογών car-sharing ηλεκτρικών οχημάτων κλπ, όσο και από το εξωτερικό από την αγγλική βραβευμένη TryEV, που έρχεται να καλύψει ένα σοβαρό έλλειμα εξειδίκευσης στην ηλεκτροκίνηση, παρέχοντας συμβουλευτικό έργο και εκπαίδευση/ επιμόρφωση αναφορικά με ηλεκτρικά οχήματα και υποδομές φόρτισης, διοργάνωση ειδικών events, pop-upstores, testdrives ηλεκτρικών οχημάτων, προσφέροντας εξειδικευμένες χρηματοδοτικές λύσεις, κλπ.

Συνεργαζόμενη διεθνώς με τις μεγαλύτερες εταιρείες εμπορίας και μίσθωσης οχημάτων (επιβατηγά και ελαφρά φορτηγά ως 3.5 τόνων), προσφέρει ένα νέο εναλλακτικό μέσο ενημέρωσης, δοκιμής και διάθεσης ηλεκτρικών οχημάτων (για αγορά ή leasing), προσαρμοσμένο στις νέες τεχνολογίες και σε ένα ανοικτό διαδραστικό τρόπο σκέψης και επιλογής, απευθυνόμενη πρωτίστως στην αγορά B2B και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και τους ιδιώτες.

Αναφορικά με τις λύσεις φόρτισης, προσφέρουμε μια πλήρη γκάμα επιλογών, AC&DC από Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική, διασφαλίζοντας τη βέλτιστη πρόταση για τις συγκεκριμένες ανάγκες των Πελατών μας, κάτι για το οποίο βραβευθήκαμε στα Mobility Awards 2021 για τις καινοτόμες υποδομές φόρτισης, προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε πελάτη.

* Ο Στέλιος Στυπίδης είναι Διευθυντής της Ελληνικής Εταιρείας Ηλεκτροκίνησης