Μετά από τέσσερα χρόνια παγώματος της συζήτησης για τα μεταλλαγμένα, η Ελληνική Προεδρεία ξανανοίγει το φάκελο μεταλλαγμένα, με πρόταση που κατέβασε και που αποτέλεσε το βασικό θέμα συζήτησης στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες.
Η πρόταση αφορά στην τροποποίηση της οδηγίας 18/2001 για τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών που έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρότι η πρόταση υπερψηφίστηκε από τα κράτη μέλη, καθώς σύμφωνα με δημοσκόπηση η μεγάλη πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών στέκεται σθεναρά απέναντι στην καλλιέργεια μεταλλαγμένων, η πρόταση έχει αρκετά κενά και σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις θα αποτελέσει τη κερκόπορτα για την είσοδο των μεταλλαγμένων στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει η πρόταση, δεν αρκεί η άρνηση μιας χώρας να μην δεχτεί τα μεταλλαγμένα αλλά θα πρέπει η χώρα να τεκμηριώσει την άρνηση της στην εταιρεία βιοτεχνολογίας, στην ευχέρεια της οποίας είναι να δεχτεί ή να απορρίψει την άρνηση. Με απλά λόγια αν η εταιρεία διαφωνήσει η χώρα θα πρέπει να υποστεί τα μεταλλαγμένα. Δηλαδή αντί οι εταιρείες να είναι υπόλογες απέναντι στα κράτη, τα κράτη είναι υπόλογα απέναντι στα πανίσχυρα λόμπι. Σχετικά με τις «προϋποθέσεις» για την διαδικασία έγκρισης των μεταλλαγμένων καλλιεργειών ο επίτροπος υγείας κ. Τόνιο Μπόργκ έκανε την ακόλουθη δήλωση: « Αν η επιτροπή στηριζόμενη στη γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφίμων πει όχι σε μια μεταλλαγμένη καλλιέργεια τότε είναι όχι για όλα τα κράτη μέλη. Αν όμως πει ναι στα μεταλλαγμένα τότε τα κράτη μέλη που δεν επιθυμούν καλλιέργειες μεταλλαγμένων θα έχουν την υποχρέωση να αποδείξουν ότι η καλλιέργεια θα έχει αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες και δεν θα μπορούν να επικαλεστούν επιχειρήματα σχετικά με το περιβάλλον και την υγεία».
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι στο παρελθόν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Υγείας και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων είχαν γνωμοδοτήσει θετικά υπέρ της καλλιέργειας κάποιων ποικιλιών μεταλλαγμένων, αλλά την απόφαση τους μπλόκαρε veto που άσκησε η Ελλάδα μαζί με το Βέλγιο και τη Γαλλία.
Άμεση ήταν η αντίδραση των περιβαλλοντικών οργανώσεων που μιλάνε για συμβιβασμό και όχι για ξεκάθαρη άρνηση. Το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CISD) σε ανοικτή επιστολή που έστειλε στον Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Γιάννη Μανιάτη αναφέρει ότι «δέκα χρόνια μετά το veto που άσκησε η Ελλάδα, κατά την Ελληνική Προεδρεία του 2003, ενάντια σε εξαιρετικά ισχυρές πιέσεις και ανέτρεψε τα σχέδια των πολυεθνικών, αλλά και μετά από 20 περίπου χρόνια embargo και σκληρών διαπραγματεύσεων, ανοίξατε εσείς, στις βιομηχανίες που χρόνια καιροφυλακτούσαν, την κερκόπορτα για την εισβολή ανεξερεύνητων ακόμη «τεχνολογιών» που θα καθορίσουν τη μοίρα των αγροτικών καλλιεργειών και της υγείας των Ελλήνων και των Ευρωπαίων Πολιτών». Στην επιστολή η Πρόεδρος του CISD κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη καλεί τον Υπουργό ΠΕΚΑ να επανορθώσει αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες ώστε το κείμενο να επανεξεταστεί και να συζητηθεί σε νέα βάση στο αμέσως επόμενο Συμβούλιο Περιβάλλοντος, διαμορφώνοντας κοινή στάση με τις χώρες που επιθυμούν τη διατήρηση του veto.
Η Ελληνική Προεδρεία θα συγκαλέσει τη την πρώτη συνεδρίαση εμπειρογνωμόνων για να εξετάσουν την πρόταση στις 13 Μαρτίου 2014, ενώ η τελική συμφωνία αναμένεται μέχρι το τέλος του 2014.
