Η Αθήνα του Δημήτρη Καταλειφού

Σε ποιες γειτονιές της Αθήνας έχετε ζήσει;
Γεννήθηκα και έζησα στη Νέα Σμύρνη. Μετά το Κολωνάκι έζησα 17 χρόνια στη Νεάπολη Εξαρχείων, Ερεσού και Μαυρομιχάλη, και 20 χρόνια τώρα στο Παγκράτι, μια γειτονιά που έχω αγαπήσει πολύ και την ξεχωρίζω. Έχει κάτι ανθρώπινο και ζεστό.

Αγαπημένα σας σημεία στο Παγκράτι;
Το καφενείο του Λουκά στη Σπύρου Μερκούρη και Ευφορίωνος γωνία, που πάω κάθε πρωί. Το «Ριζάρη 22» επίσης, που είναι ένα καφέ δίπλα στο σπίτι μου. Το «Πτι Παλαί» με πολύ ωραίες ταινίες. Αλλά και στην Αρχελάου έχουν ανοίξει πολλά μαγαζιά.

Το πρώτο αθηναϊκό στιγμιότυπο που θυμάστε;
Με τη μητέρα μου να ταΐζω τις πάπιες στον Εθνικό Κήπο. Ότι πήγαινα από τη Νέα Σμύρνη στην Αθήνα σε ένα πάρκο μου φαινόταν σαν εκδρομή στην εξοχή. Η έννοια της ευτυχίας.

Η πρώτη δουλειά που κάνατε στην Αθήνα;
Σε ένα πολύ ωραίο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Ερμείας στη Βουκουρεστίου που λεγόταν «Καρτιέ Λατέν» για να πληρώνω τη δραματική σχολή.

Κάτι μοναδικά αθηναϊκό που αγαπάτε;
Τα θερινά σινεμά.

«Αθηναϊκές» λέξεις που δεν υπάρχουν πια;
Κάποτε η Πλατεία Κολωνακίου λεγόταν η πλατεία του Μπιντέ γιατί είχε αυτό το σχήμα. Το πάμε πλατεία, δηλαδή, το λέγαμε πάμε Μπιντέ.

Ποια στέκια ή χώροι που έκλεισαν σας λείπουν;
Πάνω από όλα το Αττικόν και το Απόλλων, το βιβλιοπωλείο του Κάουφμαν που το λάτρευα, το βιβλιοπωλείο Εστία στη Σόλωνος, ο πενταώροφος Ελευθερουδάκης στην Πανεπιστημίου και ο Zonar’s, όπως ήταν.

Ποιο βιβλίο έχει καταγράψει καλύτερα την πόλη;
Το «Έξι νύχτες στην Ακρόπολη» του Σεφέρη.

Η πιο τυπική αθηναϊκή ταινία;
Το «Κυριακάτικο ξύπνημα» του Κακογιάννη. Είναι τόσο γλυκιά η αίσθηση της πόλης.

Αν η Αθήνα ήταν ένα πρόσωπο, ποιο θα ήταν;
Ένας συνδυασμός της Λαμπέτη και της Μερκούρη. Ζωγραφικά θα ήταν μία από τις γυναικείες μορφές στους πίνακες του Μόραλη.

Ποιος σκηνοθέτης θα θέλατε να γυρίσει μία ταινία για την Αθήνα;
Ο Γούντι Άλεν και θα ήθελα πάρα πολύ να έπαιζα, έστω κομπάρσος. Τον λατρεύω και πιστεύω πως θα του ταίριαζε πολύ να κάνει μια ταινία στην Αθήνα.

Το πρώτο πράγμα που θα κάνατε, αν ήσασταν δήμαρχος για μια μέρα;
Θα διαχώριζα τα καταστήματα για καπνιστές και μη καπνιστές. Και ελεύθερα να πηγαίνει ο καθένας όπου νομίζει. Θεωρώ απαράδεκτο να απαγορεύεται παντού το κάπνισμα.

Τι δουλειά θα κάνατε, αν δεν ήσασταν ηθοποιός;
Σίγουρα θα είχα γίνει συγγραφέας και τώρα που μεγαλώνω μου αρέσει πολύ να ζωγραφίζω. Οπότε μπορεί να είχα γίνει κάτι μεταξύ συγγραφέα και ζωγράφου.

3 πράγματα που σας αρέσουν περισσότερο στην πόλη;
Η διαδρομή από το Ηρώδειο στο Θησείο – o ωραιότερος δρόμος του κόσμου. Η βόλτα από την Πλατεία Κολωνακίου στην Ομόνοια, περπατώντας από Σκουφά και Σόλωνος. Τα θερινά σινεμά.

3 πράγματα που, αν έλειπαν, θα έκαναν την Αθήνα λίγο ομορφότερη;
Το πώς έχει καταλήξει η Ομόνοια. Το παρκάρισμα σε πολύ στενούς δρόμους του κέντρου, όπως η Σοφοκλέους. Η αποκομιδή των σκουπιδιών τη μέρα. Κατεβαίνω την Κ. Σερβίας για να πάω στο θέατρο και βγαίνουν τα απορριμματοφόρα στις 5 το απόγευμα, το θεωρώ παραλογισμό.

Ένα επίθετο που χαρακτηρίζει ακριβώς τους Αθηναίους.
Βιαστικοί.

Ένα επίθετο που δεν τους ταιριάζει καθόλου;
Δεν είναι αυτό που λέμε χαλαροί. Είναι σε ένταση. Και τώρα με τα κινητά το κακό έχει απογίνει.

Ποιος μουσικός δικαιούται να γράψει ή έχει ήδη γράψει το soundtrack της πόλης;
Η Αθήνα συμβολίζεται για μένα με τη μουσική του Χατζιδάκι και τραγούδια όπως το «Μια πόλη μαγική».

Ποιος ήταν ο πρώτος θεατρικός σας ρόλος;
Σε ένα θερινό κινηματογράφο στο Ν.Ηράκλειο με το τότε Ελεύθερο Θέατρο σε δύο μονόπρακτα του Μπρεχτ. 

Το πρώτο θεατρικό έργο που είδατε;
Στον Εθνικό Κήπο είχα δει τη Βουγιουκλάκη και τον Παπαμιχαήλ στο «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια». Ήταν πολύ ωραίο ότι υπήρχε ένα θεατράκι στο Κήπο. Κρίμα που δεν υπάρχει πια.

Μια παράσταση που δεν θα ξεχάσετε ποτέ;
Το πρώτο θεατρικό έργο που με μάγεψε. To «Μαμζέλ Πέπσυ» με την Έλλη Λαμπέτη στο θέατρο Διονύσια, το σημερινό Θέατρο Χορν, στην οδό Αμερικής. Παράσταση που με έκανε να γίνω ηθοποιός.

Ποιος ήταν ο πιο σημαντικός σας δάσκαλος και ποιος ο πιο ταλαντούχος μαθητής σας;
Αποφοίτησα από τη Σχολή Κατσέλη, ήταν ένα σπουδαίο ζευγάρι και οι δυο τους, ο Πέλος και η Αλέκα, αλλά η αγαπημένη μου καθηγήτρια ήταν η Νίκη Τριανταφυλλίδη. Μαθητές έχουν βγει πολλοί ταλαντούχοι και από τη σχολή του Εμπρός και από το Εθνικό, που είχα περάσει. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω έναν, αλλά κάποιοι είναι από τους καλύτερους νέους ηθοποιούς σήμερα και χαίρομαι για την πορεία τους.

Έχετε υποδυθεί σπουδαίους ρόλους, με ποιον δεθήκατε περισσότερο;
Όλοι είναι παιδιά μου, αλλά θα διάλεγα όσους έπαιξα από τον Μπέκετ, είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας.

Παίζετε τον Γούλι Λόμαν στο κλασικό έργο του Άρθουρ Μίλερ «Ο θάνατος του εμποράκου». Τι είναι αυτό που καθιστά το έργο διαχρονικό;
Ο ήρωας κυνηγάει ματαίως το νόημα της ζωής στην επιτυχία, την καταξίωση και το χρήμα χάνοντας άλλες, πολύ βασικότερες αξίες.

Τι έχει τελικά ο Γουίλι Λόμαν στις βαλίτσες του;
Ο ίδιος ο Μίλερ δεν λέει ποτέ τι πουλάει. Όταν κάποτε τον ρώτησαν, είπε ότι πουλάει τον ίδιο του τον εαυτό καταδικάζοντάς τον σε εμπόρευμα. Το οποίο είναι τόσο σημερινό. Όλοι είμαστε με έναν τρόπο εμπόρευμα προσπαθώντας να βγάλουμε λεφτά και να γίνουμε γνωστοί, οπότε το έργο είναι πραγματικά πολύ επίκαιρο.

Όλα συμβαίνουν μέσα στο μυαλό του;
Ο αρχικός τίτλος ήταν «Μέσα από το κεφάλι του» καθώς ο ήρωας μπλέκει τους χρόνους, του παρελθόντος και του παρόντος και πολλά πράγματα είναι μέσα από την υποκειμενική ματιά του Λόμαν. Μέσα από το δικό του κόσμο εκτυλίσσεται ένα μέρος του έργου.

Τι θα σας έκανε να επιστρέψετε στην τηλεόραση σήμερα;
Ένα καλό σενάριο και καλοί συνεργάτες. Θα το έκανα με μεγάλη χαρά.

Πώς ήταν αυτή δεκαετία για σας;
Μια δεκαετία που δούλεψα σαν τριαντάρης, δώδεκα μήνες τον χρόνο εδώ και οκτώ χρόνια ακατάπαυστα με έργα απαιτητικά, οπότε υπάρχει μια κόπωση αλλά και μια ευχαρίστηση ταυτόχρονα γιατί δέθηκα με όλους αυτούς τους ρόλους και τους συνεργάτες των έργων.

Επόμενα σχέδια;
Υπάρχει μια περίπτωση για μια ταινία που θα κάνει ο Θοδωρής Παπαδουλάκης σε μια σύγχρονη μεταφορά του έργου «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και μου έχει προτείνει τον ρόλο του πατέρα του Χριστού.

---

Δείτε περισσότερες πληροφοριες για την παράσταση «Ο θάνατος του εμποράκου» στο Guide της Athens Voice.