Ο Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών γράφει για θεραπευτικές επιλογές στην Πολλαπλή Σκλήρυνση στην εποχή του κορωνοϊού.
Γράφει ο Τριαντάφυλλος Ντόσκας*
Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (MS) είναι ένα χρόνιο αυτοάνοσο νόσημα που στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών χαρακτηρίζεται από μία αρχική φλεγμονώδη περίοδο η οποία στη συνέχεια οδηγεί συχνά σε εκφύλιση του Κεντρικού Νευρικού Σύστήματος (ΚΝΣ) με αποτέλεσμα την εμφάνιση αναπηρίας. Είναι προς το παρόν άγνωστη η αιτία στην οποία οφείλεται αλλά υπάρχουν αρκετοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την εμφάνιση της νόσου, όπως περιβαλλοντικοί, γενετικοί, ιογενείς λοιμώξεις κ.α. Στην Ελλάδα ο αριθμός των ασθενών υπολογίζεται σε 15.000 χωρίς όμως να υπάρχει ακόμα κάποια επίσημη καταγραφή.
Από το 2009 η 30η Μαΐου έχει ορισθεί επίσημα ως η Παγκόσμια Ημέρα Πολλαπλής Σκλήρυνσης (World MS Day). Στο πλαίσιο αυτό οι φετινοί εορτασμοί καθ΄ όλη τη διάρκεια του Μαΐου έχουν ιδιαίτερο χαρακτήρα καθώς η παγκόσμια κοινότητα δοκιμάζεται από την πανδημία Covid-19 και οι ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση αναρωτιούνται αν πρέπει να έχουν κάποιους πρόσθετους λόγους ανησυχίας.
Παρόλο που αναδυόμενες εργασίες δείχνουν ότι ορισμένες ασθένειες, όπως η υπέρταση ή ο διαβήτης μπορεί να αυξήσουν τη σοβαρότητα της λοίμωξης COVID-19, για λιγότερο συχνά νοσήματα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, η επίδραση των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης λοίμωξης είναι ακόμα αβέβαιη. Τα περιορισμένα πρώτα επιστημονικά συμπεράσματα φαίνεται να είναι ελαφρώς καθησυχαστικά και δεν έρχονται σε αντίθεση με τις μέχρι τώρα κατευθυντήριες οδηγίες των ειδικών. Τα δεδομένα βέβαια αυτά πρέπει να θεωρηθούν μόνο προκαταρκτικά και δεν υπάρχουν ακόμη αρκετές αξιόπιστες πληροφορίες για τυχόν προστασία από την COVID-19 που παρέχεται από τις τροποποιητικές της νόσου θεραπείες.
Ωστόσο, οι διαθέσιμες θεραπείες αντιμετωπίζουν τη νόσο με υψηλή αποτελεσματικότητα και παράλληλα διαθέτουν ένα καλά εδραιωμένο προφίλ ασφάλειας.
Παρόλα αυτά υπάρχουν και νεότερες θεραπευτικές επιλογές με καινοτόμα χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να βελτιώσουν ακόμη περισσότερο την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Πρόκειται τόσο για την ενέσιμη Οκρελιζουμάμπη, τα δισκία Κλαδριβίνης και τη σιπονιμόδη η οποία έχει λάβει προσφάτως έγκριση για τη θεραπεία της δευτερογενώς προϊούσας μορφής της νόσουόταν συνεχίζουν να εμφανίζονται υποτροπές.
Πιο συγκεκριμένα, η Οκρελιζουμάμπη, εγκεκριμένη στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ για ασθενείς με υψηλής ενεργότητας υποτροπιάζουσα σκλήρυνση κατά πλάκας, αλλά και για την Πρωτογενώς Προϊούσα μορφή της νόσου, είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα με στόχευση στα Β λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο χορηγείται ενδονοσοκομειακά κάθε έξι μήνες. Το εν λόγο φάρμακο πετυχαίνει υψηλά ποσοστά ελέγχου της ενεργότητας της νόσου με ένα ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας.
Αντίστοιχα τα δισκία Κλαδριβίνης αποτελούν μία καινοτόμα θεραπευτική επιλογή καθώς είναι μία από του στόματος θεραπεία που πετυχαίνει έλεγχο της νόσου για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, χορηγούμενη μόνο δέκα μέρες το πρώτο και δέκα μέρες το δεύτερο έτος. Παράλληλα διαθέτει πολύ καλό προφίλ ασφάλειας και χαμηλό φορτίο παρακολούθησης έχοντας ταυτόχρονα περισσότερα από 13 έτη κλινικής εμπειρίας.
Η κλαδριβίνη διαθέτει κι έναν επίσης καινοτόμο μηχανισμό δράσης αφού οδηγώντας σε απόπτωση τα Β και Τ λεμφοκύτταρα, χωρις να επηρεάζει την εγγενή ανοσία, πετυχαίνει εκλεκτική ανασύσταση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού.
Τόσο η οκρελιζουμάμπη όσο και η κλαδριβίνη βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στην τελική φάση της επιδότησής τους από τον ΕΟΠΥΥ και είναι πλέον επιβεβλημένη ανάγκη οι αρχές να επισπεύσουν τις σχετικές διαδικασίες δίνοντας έτσι την δυνατότητα σε πολλούς ασθενείς και στη χώρα μας να βιώσουν τα οφέλη που προσφέρουν οι θεραπείες αυτές όπως ακριβώς συμβαίνει ήδη και με τους πολίτες πολλών άλλων χωρών.
*Ο Τριαντάφυλλος Ντόσκας είναι Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών
11°
