Βιπάσανα (vipassana) σημαίνει να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι στην πραγματικότητα
Η Βιπάσανα (vipassana), που σημαίνει να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι στην πραγματικότητα, είναι μια τεχνική διαλογισμού της Ινδίας. Είναι η διαδικασία της αυτο-κάθαρσης με την αυτο-παρατήρηση. Τον περασμένο μήνα, λοιπόν, πέρασα 10 μέρες σε ένα ησυχαστήριο στην Ασία μαθαίνοντας την αρχαία αυτή τεχνική του διαλογισμού αποκομμένη από κάθε ηλεκτρονική συσκευή και επικοινωνία με τον έξω κόσμο.
Είμαι γυναίκα της επιστήμης, γιατρός. Μου αρέσει evidence based, η ποσοτική μέτρηση και η απόδειξη της θεωρίας και η στατιστική. Τι δουλειά είχα εγώ ένα χρόνο μετά την έρευνα σε Ivy League πανεπιστήμιο της Αμερικής στην Ασία για βουδιστικό διαλογισμό;
Πάντα με τραβούσε κάτι στην ανατολίτικη φιλοσοφία. Μετά την απόκτηση του πτυχίου ιατρικής ταξίδεψα στο Μπαλί για να πάρω δίπλωμα διδασκαλίας γιόγκα. Εκεί είναι που άκουσα για την βιπάσανα πρώτη φορά. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί κάποιος οικειοθελώς να κάνει κάτι sign up για κάτι τόσο extreme. Δύο χρόνια μετά ήρθε και το δικό μου κάλεσμα όταν ένιωθα πλήρως αποσυντονισμένη από το σώμα μου και αποπροσανατολισμένη από τους στόχους μου. Μπήκα στη ιστοσελίδα και άρχισα να ψάχνω προορισμούς, συμπλήρωσα τη δήλωση ενδιαφέροντος χωρίς να πιστεύω ότι θα πάω. Κέντρα βιπάσανα υπάρχουν σε όλο τον κόσμο, όπως και στην Ελλάδα. Η μόνη ανοιχτή θέση που βρήκα εντός 10 ημερών ήταν στη Σιγκαπούρη. Ξεκινούσα αγροτικό σε δύο μήνες άρα έπρεπε να γίνει asap.
Η προηγούμενη εμπειρία μου με τον διαλογισμό; Βασανιστική. Δεν μπορούσα να κάτσω ακίνητη για περισσότερο απο 10 λεπτά, το μυαλό μου, το λεγόμενο monkey mind πήδαγε από σκέψη σε σκέψη και στο τέλος κατέληγα με αρνητικά συναισθήματα αποτυχίας και δυσαρέσκειας. Αυτός δεν ήταν όμως ο σκοπός; Να πάω για να μάθω πώς να το κάνω.
Αποφάσισα να μη συζητήσω πολύ με τους γνωστούς μου για την απόφασή μου αυτή, καθώς δεν ήθελα να με επηρεάσει η γνώμη τους. Τρείς ημέρες πριν πάω εκμυστηρεύτηκα στον αδερφό μου ότι φοβάμαι. Μου απάντησε «επειδή φοβάσαι πρέπει να το κάνεις». Δύο μέρες πριν πετάξω ανακοίνωσα στη μητέρα μου ότι πάω στη Σιγκαπούρη για 10 μέρες χωρίς κινητό για διαλογισμό. Η μάνα προφανώς φρίκαρε. «Ποιος τα οργανώνει αυτά, τι κέρδος έχει, κάτσε σε μια θέα και αγνάντεψε καλύτερα αντί να πας μέχρι εκεί».
Χωρίς πολλά πολλά, έφτιαξα τη βαλίτσα μου και πήρα ταξί για το Ελ Βενιζέλος. Αθήνα - Ντόχα, Ντόχα - Σιγκαπούρη. Από το αεροδρόμιο μεταφέρθηκα στο σημείο που είχε οριστεί να μας παραλάβουν όλους για τον χώρο στον οποίο θα γινόταν το course. Ήμουν εκεί δύο ώρες νωρίτερα. «Τι πάω να κάνω; Έχω μια οικογένεια που με αγαπάει. Γιατί έπρεπε να φύγω στην άλλη άκρη του κόσμου για να ηρεμήσω - ας το ’ριχνα στα ψώνια πιο εύκολο θα ήταν. Μπορεί άνετα να είναι μια οργάνωση που κάνει εμπόριο λευκής σαρκός, θα με απαγάγουν και δεν θα ξέρει κανείς που βρίσκομαι».
Σιγά-σιγά άρχισαν να εμφανίζονται Σιγκαπουριανοί και Ινδοί με βαλίτσες στο χέρι και ένα ύφος στο πρόσωπο που έλεγε «δεν ξέρω τι ακριβώς κάνω - help». Λογικά ήμουν στο σωστό σημείο γιατί και εγώ έμοιαζα κάπως έτσι. Μας μέτρησαν, διάβασαν ονόματα και επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο. Μισή ώρα μετά είχαμε φτάσει στην κατασκήνωση και λάβαμε τις οδηγίες και το πρόγραμμα των 10 επόμενων ημερών.
Πρόγραμμα
04:00 ξύπνημα υπό τον ήχο των gong
04:30 - 06:30 διαλογισμός στον προσωπικό μας χώρο ή στην αίθουσα
06:30 - 08:00 πρωινό
08:00 - 09:00 ομαδικός διαλογισμός στην αίθουσα
11:00 - 13:00 μεσημεριανό (ήταν και το τελευταίο γευμα ημέρας) και ξεκούραση
13:00 - 14:30 διαλογισμός στον προσωπικό μας χώρο ή στην αίθουσα
14:30 - 15:30 ομαδικός διαλογισμός στην αίθουσα
15:30 - 17:00 διαλογισμός στον προσωπικό μας χώρο ή στην αίθουσα
17:00 - 18:00 απογευματινό διάλειμμα για τσάι
18:00 - 19:00 ομαδικός διαλογισμός στην αίθουσα
19:00 - 20:15 προβολή βίντεο μαθήματος
20:15 - 21:00 ομαδικός διαλογισμός στην αίθουσα
20:00 κλείνουν τα φώτα
Οι συμμετέχοντες πρέπει:
Να απέχουν από το να σκοτώσουν οποιοδήποτε ζωντανό πλάσμα. (ούτε το κουνούπι που σε γυροφέρνει, αλλά και ούτε με το να φας κάτι ζωικής προέλευσης)
Να απέχουν από το να κλέψουν.
Να απέχουν από οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα.
Να απέχουν από το να λένε ψέματα.
Να απέχουν από κάθε είδος τοξικών ουσιών.
Να ακολουθούν ευγενή σιωπή - απαγορεύονται οι συνομιλίες.
Υπάρχει διαχωρισμός ανδρών γυναικών στον χώρο.
Απαγορεύτεται η σωματική άσκηση, γιόγκα.
Απαγορεύται το διάβασμα, η μουσική, το γράψιμο, η χρήση του κινητού και κάμερας.
Ώμοι και γόνατα θα πρέπει να είναι καλυμμένα συνεχώς, με ρούχα φαρδιά και σεμνά.
Ώρα να εξερευνήσω πού θα κοιμόμουν. Η φάση ήταν δωμάτιο σε ίδιο μέγεθος σαν αυτό που έχω στην Αθήνα με τη μικρή λεπτομέρεια ότι μέναμε 6 άτομα σε κουκέτες. Πώς θα συγκατοικούσα εγώ με άλλες 5 Ασιάτισσες χωρίς να μιλάμε; Το δωμάτιο είχε να καθαριστεί πολύ καιρό από ό,τι φαινόταν, το WC ήταν δύο σε ένα, μπάνιο και τουαλέτα. Πώς θα άντεχα εγώ, που ακούω camping και βγάζω αλλεργία, εκεί 10 μέρες; Είχα ακούσει ότι πολλοί δεν αντέχουν και τα παρατάνε αλλά πιο πεισματάρα από εμένα δύσκολο να βρεις. Επίσης, ήμουν λίγο μακριά από το σπίτι (20 ώρες ταξίδι). Ο εξωτερικός χώρος ήταν περιφραγμένος, το περπάτημα που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν περιορισμένο. Έξω απο την περίφραξη υπήρχε ένα δάσος με όλα τα δέντρα που έβλεπα στις ασιατικές ταινίες. Ήταν πανέμορφα.
Μέρες 1 - 3
Οι μέρες αυτές ήταν αφιερωμένες στην τεχνική της παρατήρησης της αναπνοής, το λεγόμενο αναπάνα. Πήρα 5 μαξιλαράκια για να φτιάξω τον μικρό μου θρόνο και να είμαι όσο πιο άνετη γίνεται. Τις πρώτες 2 μέρες η δυτική ζωή κατέκλυζε το μυαλό μου. Σκεφτόμουν captions για τα φανταστικά instagram posts μου για κλικ που δεν είχα βγάλει ποτέ. Περπάτησα τον γύρο της περιφραγμένης μας περιοχής για να μετρήσω σε πόσα λεπτά τον ολοκλήρωνα (ήταν 4), για να το επαναλαμβάνω όσες φορές χρειάζεται για να κάνω περπάτημα 30 λεπτά τη μέρα. Περπάταγα ξυπόλυτη και έβγαινα έξω στην καθημερινή μεσημερινή βροχή. Άλλωστε είχε τόση ζέστη που έπρεπε να μπαίνω με βρεγμένη μπλούζα σε κάθε ώρα διαλογισμού για να αντέξω.
Γενικά δεν βλέπω όνειρα, αλλά μετά την πρώτη μέρα διαλογισμού κάθε φορά που έπεφτα για ύπνο (2 φορές μεσα στη μέρα και 1 το βράδυ) έβλεπα πολύ έντονα όνειρα τα οποία θυμόμουν μετά πεντακάθαρα. Άρχισα να συνηθίζω τον εαυτό μου χωρίς make up και να μου αρέσει (να σημειωθεί ότι τα άτομα που με έχουν δει χωρίς make up είναι ελάχιστα και οι 10 μέρες σερί άβαφη ήταν ρεκόρ).
Μέρα 4
Ανακάλυψα ότι τόσες ώρες δεν κάναμε βιπάσανα διαλογισμό. Σήμερα θα έπρεπε να διαλέξουμε μια καθιστή θέση και να μείνουμε εκεί για δύο ώρες χωρίς καμία κίνηση. Επί δύο ώρες έπρεπε να τιθασεύσεις το μυαλό που σου έλεγε να τεντώσεις το πόδι, να ξύσεις τον ώμο, να ανοίξεις τα μάτια. Και εκεί που νομίζεις ότι δεν θα τα καταφέρεις, να που τα καταφέρνεις. Το πόδι μου απονευρώθηκε τελείως και πέρασαν κάποια λεπτά μέχρι να μπορώ να περπατήσω πάλι.
Κάθε μέρα που περνούσε βελτιωνόμουν στην τεχνική. Είχα γίνει πιο χαλαρή, και πιο «παρούσα». Παρατηρούσα τα δέντρα, το κάθε φύλλο και κορμό, την ανατολή και τη δύση, τα χρώματα και την θέση του ήλιου. Ένιωθα πιο χαρούμενη, τόσο που αναρωτιόμουν αν μας τρίβουν τίποτα στα φαγητά.
Σιγά-σιγά άρχισα να καταλαβαίνω το νόημα που είχε κάθε κανόνας. Δεν μπορούσαμε να φάμε βαριά διότι ήταν δύσκολο να μείνεις σε εγρήγορση για διαλογισμό με γεμάτο το στομάχι. Δεν μπορούσαμε να μιλάμε γιατί, όπως λένε, «η σύγκριση είναι ο κλέφτης της χαράς». Ο κάθε μαθητής ήταν σε διαφορετικό στάδιο στην πορεία του και το κάθε μονοπάτι είναι διαφορετικό. Επίσης το γράψιμο, τα κινητά και οι ομιλίες ήταν τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαμε να αποφύγουμε την ενδοσκόπηση. Η άσκηση και η γιόγκα θα ήταν απόσπαση επίσης.
Την 6η μέρα η τεχνική βιπάσανα ξεκίνησε. Από εδώ και πέρα τρεις φορές τη μέρα για μία ώρα έπρεπε να μείνουμε ακίνητοι. Κανονικά δεν πρέπει να χαρακτηρίζεις καλό ή κακό τον διαλογισμό σου. Είναι απλά ό,τι είναι. Παρόλα αυτά ήμουν πολύ περήφανη για τον διαλογισμό της 7ης μέρας. Μια ώρα καθιστή πέρασε σαν 5 λεπτά. Μου φαινόταν απίστευτο. Βγήκα έξω και έκατσα στο χορτάρι και παρατηρούσα τη φύση. Δεν είχα ξανανιώσει τόση έκρηξη χαράς μέσα μου. Τα συναισθήματα ήταν πρωτόγνωρα. Δεν μπορούσα να θυμηθώ τον εαυτό μου τόσο χαρούμενο. Άρχισα να σκέφτομαι πότε υπήρξα χαρούμενη. Οι τελευταίες φορές που είχα νιώσει καλά ήταν όταν είχα δημοσιεύσει σε ένα απο τα καλύτερα δερματολογικά περιοδικά, όταν είχα παρουσιάσει στο αμερικανικό παγκόσμιο συνέδριο δερματολογίας, όταν είχε γινει κάτι με το x, y. Όλα ήταν εξωτερικοί παράγοντες τόνωσης του εγώ. Και να που βρέθηκα να έχω δημιουργήσει μια χαρά όλη δική μου. Χωρίς τις ενδορφίνες της γυμναστικής, χωρίς ψώνια, χωρίς επαφή με κόσμο γύρω μου. Έκλαιγα.
Σκεφτόμουν τους Βeatles, ένα από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα που είχαν πάει για διαλογισμό στην Ινδία. Έπαιζα το «Let it be» στο μυαλό μου και, για πρώτη φορά, με την διδασκαλία του Goenka το τραγούδι αυτό έβγαζε πραγματικά νόημα.
Μέρα 10
Μπορούσαμε πλέον να μιλήσουμε μεταξύ μας. Ανυπομονούσα να ρωτήσω για τις εμπειρίες τους, τι τους είχε ωθήσει στο να έρθουν. Έμαθα ότι η βιπάσανα είναι αρκετά δημοφιλής στις χώρες της Ασίας. Πολλές ήρθαν χωρίς ιδιαίτερο λόγο, λοιπόν, απλά για την εμπειρία. Άλλες είπαν ότι έψαχναν απαντήσεις, άλλες ότι είχαν κατάθλιψη. Όλες τους ένιωθαν ευγνωμοσύνη που ήρθαν. Ένιωθα ένα συνεχές χαμόγελο στο πρόσωπό μου το οποίο το έβλεπα σε όλους γύρω μου.
Δεν ξέρω τι ακριβώς ήταν αυτό το οποίο με ώθησε στο να δοκιμάσω τη βιπάσανα. Ήταν όμως το καλύτερο ταξίδι της ζωής μου. Ήταν εύκολο; Καθόλου. Να πας; Εννοείται. Εάν έπρεπε να αποδώσω σε μια φράση τι ένιωσα θα ήταν το ότι με πήραν και με έβαλαν πίσω στο σώμα μου. Άραγε θα είχα αντιμετωπίσει καταστάσεις διαφορετικά εάν είχα κάνει τη βιπάσανα πιο νωρίς στη ζωή μου; Έδωσα υπόσχεση στον εαυτό μου ότι θα συνεχίσω τον διαλογισμό στην Αθήνα και ότι μια φορά τον χρόνο θα επισκέπτομαι ένα διαφορετικό κέντρο στον κόσμο για να επαναλαμβάνω το course.
14°
