Οι άγνωστες αιτίες του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα
Από πολλούς το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα θεωρείται ως πάθηση των εργαζομένων σε γραφεία, οι οποίοι περνούν καθημερινά πολλές ώρες πληκτρολογώντας στο κομπιούτερ τους. Ωστόσο οι μονότονες κινήσεις στο γραφείο δεν είναι η μοναδική αιτία του. Αντιθέτως, μπορεί να έχει και πολλές άλλες, ορισμένες από τις οποίες είναι εντελώς απρόσμενες.
Όπως εξηγεί ο φυσικοθεραπευτής-χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, από το Fysiotek Sports and Spine Lab (www.fysiotek.gr), το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι μία συχνή πάθηση των χεριών, που προκαλεί πόνο και μουδιάσματα στην άκρα χείρα.
Υπολογίζεται ότι το περίπου 5% των ενηλίκων πάσχουν από αυτό, με τις γυναίκες ασθενείς να είναι τριπλάσιες από τους άνδρες. Ο ένας στους τρεις ασθενείς μπορεί να βελτιωθεί χωρίς θεραπεία μέσα σε έναν χρόνο, αλλά σε πολλές περιπτώσεις η έλλειψη θεραπείας αφήνει τον πάσχοντα με ατροφίες στην άκρα χείρα.
Υπολογίζεται ότι το περίπου 5% των ενηλίκων πάσχουν από αυτό, με τις γυναίκες ασθενείς να είναι τριπλάσιες από τους άνδρες. Ο ένας στους τρεις ασθενείς μπορεί να βελτιωθεί χωρίς θεραπεία μέσα σε έναν χρόνο, αλλά σε πολλές περιπτώσεις η έλλειψη θεραπείας αφήνει τον πάσχοντα με ατροφίες στην άκρα χείρα.
«Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι συνήθως επακόλουθο προβλημάτων στο μέσο νεύρο του καρπού, το οποίο ελέγχει τις αισθήσεις στην παλάμη», εξηγεί. «Το νεύρο αυτό διέρχεται από τον καρπιαίο σωλήνα, μία στενή δομή που δημιουργείται από τα οστά και τους συνδέσμους της βάσης του καρπού. Από την ίδια δομή διέρχονται και οι καμπτήρες τένοντες των δακτύλων. Οι βλάβες στον καρπιαίο σωλήνα, στο μέσο νεύρο ή/και στους τένοντες οδηγούν σε πόνο ή περιορισμένη κινητικότητα, όχι μόνο στον καρπό αλλά και στα δάκτυλα και την παλάμη, δεδομένου ότι το μέσο νεύρο τροφοδοτεί ολόκληρη την άκρα χείρα».
Πού θα μπορούσαν να οφείλονται οι βλάβες της περιοχής; Μεταξύ άλλων, στα εξής:
* Στις συνεχείς, επαναλαμβανόμενες, μικρές κινήσεις των χεριών (όπως αυτές που κάνουν οι δακτυλογράφοι και οι μάγειροι), καθώς και στις συνεχείς, επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών που εμπεριέχουν λαβή (π.χ. οι κινήσεις που κάνουν οι μπογιατζήδες). Η χρήση ηλεκτρικών μηχανημάτων και η καταπόνηση των καρπών επίσης μπορεί να ανοίξουν το δρόμο για την ανάπτυξή του.
* Σε νόσο των αρθρώσεων ή των οστών, όπως η αρθρίτιδα (ιδίως η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα). Η αρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από διόγκωση και φλεγμονή στις αρθρώσεις. Με την πάροδο του χρόνου οι βλάβες αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε δομική συμπίεση του μέσου νεύρου και των άλλων δομών που βρίσκονται εντός του καρπιαίου σωλήνα. Όταν συμβεί αυτό, ο πόνος και οι δυσκολίες στις κινήσεις γίνονται πιο συχνά και μπορεί να εκδηλωθεί σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
* Σε ορμονικές αλλαγές. Η εμφάνιση του συνδρόμου είναι πιο συχνή μετά την εμμηνόπαυση, κατά την εγκυμοσύνη ή σε γυναίκες με διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα. Ειδικότερα, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα, ενώ η υπερδραστήρια υπόφυση (είναι ο αδένας του εγκεφάλου) μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα που επηρεάζουν την κινητικότητα, με συνέπεια ανάπτυξη ή επιδείνωση του συνδρόμου. Όσον αφορά την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση, πολλές γυναίκες παρουσιάζουν κατακράτηση υγρών σε διάφορα σημεία του σώματός τους, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι καρποί. Η συσσώρευση αυτή μπορεί να ασκήσει πιέσεις στο μέσο νεύρο, οδηγώντας στον πόνο, την δυσφορία και τον περιορισμό των κινήσεων. Τα καλά νέα είναι πως όταν τελειώσει η εγκυμοσύνη ή περάσουν τα πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης, τα συμπτώματα του συνδρόμου μπορεί να υποχωρήσουν.
* Σε μεταβολικά νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.
* Σε παθήσεις ή τραυματισμούς του καρπού, όπως το διάστρεμμα, η εξάρθρωση, το κάταγμα, η διόγκωση, η φλεγμονή. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να τραυματιστεί το μέσο νεύρο και να εκδηλωθεί ή να επιδεινωθεί το σύνδρομο.
* Στο οικογενειακό ιστορικό συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα. Επιστήμονες από το Τμήμα Ιατρικής Αποκατάστασης του Νοσοκομείου Παίδων του Σηάτλ ανακάλυψαν ότι το σύνδρομο μπορεί να είναι κληρονομούμενη διαταραχή. Παρότι σπανίως εκδηλώνεται σε ανηλίκους, τα λιγοστά παιδιά που το αναπτύσσουν συνήθως παρουσιάζουν έλλειψη ή μη φυσιολογική δομή ενός συνδέσμου του καρπού. Αυτή η έλλειψη έχει συσχετιστεί με το οικογενειακό ιστορικό του συνδρόμου, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να περνά από γενιά σε γενιά.
Το αυχενικό σύνδρομο
«Θα πρέπει να τονιστεί ότι παρότι μερικοί ασθενείς έχουν συμπτώματα συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα, στην πραγματικότητα πάσχουν από κάτι εντελώς διαφορετικό, το οποίο όμως προκαλεί παρόμοια συμπτώματα», τονίζει ο κ. Κακαβάς. «Καταστάσεις όπως η κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου, η σπονδυλολίσθηση στον αυχένα, η αυχενική στένωση ή η αυχενική οστεοαρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσουν σε συμπίεση των νεύρων του αυχένα που αρχίζουν στον 6ο και τον 7ο αυχενικό σπόνδυλο. Σε τέτοια περίπτωση, ο ασθενής έχει συμπτώματα συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα (δηλαδή διάχυτο πόνο, αίσθημα μυρμηγκιάσματος και/ή μούδιασμα της άκρας χείρας), παρότι το πρόβλημά του είναι ουσιαστικά το αυχενικό σύνδρομο».
Σε τέτοιες περιπτώσεις απαιτείται ενδελεχής αξιολόγηση για να εξακριβωθεί εάν τα συμπτώματα οφείλονται στο σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα ή στο αυχενικό σύνδρομο, ώστε να γίνει η κατάλληλη θεραπεία.
Σε αυτό μπορεί να βοηθήσουν φυσικοθεραπευτικές μέθοδοι όπως η fysiotek, που εντοπίζουν την αιτία του προβλήματος και την αντιμετωπίζουν στοχευμένα. Με τη βοήθειά της μπορεί να βελτιωθεί η θέση των οστών του καρπού και η διάταση των τενόντων, ούτως ώστε να διανοιχθεί ο καρπιαίος σωλήνας. Μπορεί επίσης να αποκατασταθεί η κινητικότητα του μέσου νεύρου, η επεκτασιμότητα των μυών και των μαλακών μορίων, και η δύναμη των πληγέντων μυών και τενόντων.
Σε κάθε περίπτωση «όσοι νιώθουν μουδιάσματα και "τσιμπήματα" στα χέρια ή τους καρπούς τους, πρέπει να απευθύνονται σε έναν ειδικό για αξιολόγηση», καταλήγει ο κ. Κακαβάς.
