Λατρεύω κρητική κουζίνα κι όπου την πετύχω, στο νησί, σε σπίτια σύντεκνων, σε εστιατόρια, της… αλλάζω τα φώτα. Γι’ αυτό σπεύδω, μέσα Σεπτέμβρη, στον Άμπακα στο Γκάζι. Το νέο στέκι έχει-δεν έχει 2,5 μήνες λειτουργίας και όλα του «μυρίζουν» Κρήτη, από την αίσθηση φιλοξενίας μέχρι την αστραφτερή καθαριότητα. Είναι χώρος μικρός, με χρώματα γήινα, με ξύλινα δοκάρια στην οροφή, μ’ ένα «κούμο» (έτσι λένε στην Κρήτη το μέρος που φωλιάζουν οι κότες) σε μια του πλευρά, με ανοιχτή κουζίνα για να βλέπεις τις πυρετώδεις προετοιμασίες.
Πιο πολύ απ’ όλα Κρήτη μυρίζει το χαμόγελο της Βασιλικής, είναι η νεαρή ιδιοκτήτρια, βγαίνουμε και «κοντοχωριανές», το δικό της χωριό είναι η Βλαχερωνίτισσα των Χανίων, ελάχιστα χιλιόμετρα μακριά απ’ το «δικό» μου. Μ’ εκείνη την απίστευτη κρητική χροιά ομιλίας που τόσο αγαπώ, μιλάει για το νησί της, για το πώς θέλει να χορτάσει τη νεολαία του Γκαζιού με αυθεντική, πληθωρική, ατόφια γεύση Κρήτης. Στο τραπέζι έρχονται τα κεράσματα – απάκι, αγγουράκια, τυρί, ελιές υπέροχες μαζί με ψωμάκια ζεστά μέσα σε μικρά χαριτωμένα «τσουβαλάκια». Έχουμε πάει αργά, και πολλά καλούδια έχουν τελειώσει – το «Βικιό» παραλαμβάνει κάθε μέρα από το πλοίο της γραμμής λάδια, κρέατα, ρακές, κρασιά. Αλλά και μ’ αυτά που υπάρχουν, δύο φίλες κι εγώ κάνουμε γεύμα τρικούβερτο.
Ξεκινάμε με καλτσουνάκια χορτάρινα στο φούρνο κι όχι στο τηγάνι, είναι πιο light και δεν χάνουν τίποτα σε νοστιμιά. Παίρνουμε χοχλιούς μπουμπουριστούς και ρίχνουμε μπουκίτσες στο λαδάκι που μυρίζει δεντρολίβανο. Αδειάζουμε μια δυνατή φάβα με πληθωρική γεύση – τίγκα στη ρίγανη και μούρλια. Προχωράμε ακάθεκτες σε χόρτα τσιγαριαστά και μελένια, συμπληρώνουμε με ντολμαδάκια και κλείνουμε με μακαρόνια σκιουφιχτά με απάκι, ντοματίνια, ξερό ανθότυρο, όλα σβησμένα με λευκό κρασί, πιάτο εξαιρετικό που γλείψαμε και την τελευταία του άκρη.
Πίνουμε δυνατό κρητικό κρασί μαρουβά, μαθαίνουμε ότι και τα εμφιαλωμένα είναι του νησιού, από το Ηράκλειο της Ειρήνης Δασκαλάκη αλλά και από άλλους ντόπιους παραγωγούς. Βάζουμε τέλος με μικρές τριγωνικές μπουκίτσες – πιτάκια με κρέμα και με τσικουδιά γλυκόπιοτη από την Αγία Φωτεινή Ηρακλείου. Ο Άμπακας ανήκει στη νέα φουρνιά εστιατορίων που θέλουν να είναι όλα τους ποιοτικά, οι μερίδες του είναι κάτι παραπάνω από τεράστιες, οι γεύσεις πληθωρικές και αυθεντικές, οι τιμές εξαιρετικές – πληρώσαμε € 15 το άτομο με κερασμένο το κρασί. Μαθαίνουμε ότι Π/Σ/Κ o Άμπακας ανοίγει και μεσημέρι, το Σάββατο το βράδυ έχουν λυράρηδες και τα γλέντια κρατάνε μέχρι το πρωί με χορούς έξω στο δρόμο, την Ορφέως – είναι τρελοί αυτοί οι Κρητικοί…
Στο φυσικό κατάστημα στη Βίτωλη Φθιώτιδας έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε βραβευμένα μέλια, αλείμματα, γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη αλλά και παστέλι.
13°
