Κι αν εμφανιστεί μια «δική μας» Μελόνι;

«Είμαι Ιταλίδα, είμαι γυναίκα, είμαι Χριστιανή» ανέκραξε η Τζόρτζια Μελόνι και οι Ιταλοί ψηφοφόροι την έκαναν πρωθυπουργό της χώρας τους. Δεν τους ένοιαξε που ήταν πρώην αρχηγός της φασιστικής νεολαίας και δήλωνε μέχρι πρόσφατα θαυμάστρια του Μουσολίνι. Η εκλογή της δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στην πολιτική ζωή της Ιταλίας. Το φαινόμενο Πέπε Γκρίλο είχε ήδη δώσει ισχυρό λαϊκιστικό προειδοποιητικό σήμα αλλά και οι διαδοχικές πρωθυπουργικές θητείες του Μπερλουσκόνι τις περασμένες δεκαετίες φανέρωναν την απογοήτευση των Ιταλών από ένα πολιτικό σύστημα αδύναμο να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις των καιρών και τις ανάγκες της κοινωνίας. Και να σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για τη χώρα που είχε την τύχη να γνωρίσει πολιτικές προσωπικότητες παγκόσμιας εμβέλειας όπως ήταν ο Μπερλινγκουέρ και ο Ντ’ Αλέμα, ο Μόρο, ο Ντράγκι, ο Πρόντι και τόσοι άλλοι.

Στη χώρα μας, οι ηγεσίες των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου δεν φαίνεται να παίρνουν στα σοβαρά την πιθανότητα «ιταλοποίησης» του πολιτικού σκηνικού, σε μια στιγμή που η γενικότερη άνοδος της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς καθώς και το ενδεχόμενο της εκλογής της Μαρί Λεπέν στην Προεδρία της Γαλλίας διαμορφώνουν ένα κλίμα ευνοϊκό για τους κάθε λογής λαϊκιστές. Το πολιτικό σύστημα δείχνει να υποτιμά το γεγονός ότι η «αντισυστημική» ψήφος στη χώρα μας συγκέντρωσε ένα ποσοστό που ξεπέρασε το 15% ενώ στην αποχή συμπεριλαμβάνεται και ένας σημαντικός αριθμός ψηφοφόρων που δεν πήγαν στις κάλπες εκφράζοντας την απογοήτευσή τους. Απόδειξη της υπαρκτής Ακροδεξιάς απειλής είναι το γεγονός ότι ένα έγκλειστο στη φυλακή μέλος της νεοναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης χορεύει στους ρυθμούς του το νομοθετικό έργο της Βουλής διεκδικώντας δυναμικά ένα σημαντικό ποσοστό στον Δήμο της Αθήνας.

Ο πρωθυπουργός γνωρίζει καλά ότι οποιαδήποτε χαλαρότητα ή, πολύ περισσότερο, ένα κλείσιμο του ματιού προς τα ακροδεξιά μορφώματα θα φέρει τα αντίθετα από την επιβαλλόμενη πολιτική αποδοκιμασία και απομόνωσή τους αποτελέσματα. Αυτό απέδειξε τουλάχιστον και με την καθαρή θέση του στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όταν είχε αποκλείσει κάθε πιθανότητα συνεργασίας με την Ακροδεξιά για τον σχηματισμό κυβέρνησης επιλέγοντας την εκ νέου προσφυγή στις κάλπες. Κανένας συσχετισμός και καμμιά πίεση δεν επιτρέπεται να μεταβάλλει μετεκλογικά τη στάση αυτή. Η παραμικρή διολίσθηση στο όνομα μικροκομματικών λογικών ανοίγει αυτόματα επικίνδυνους δρόμους για τη μελλοντική πορεία της χώρας. Η αναζήτηση διεξόδων για την αντιμετώπιση θεσμικών ή άλλων ζητημάτων δεν μπορεί να γίνεται παρά στη βάση της συνεργασίας και συναίνεσης των δημοκρατικών δυνάμεων.

Σοβαρό είναι το μερίδιο της ευθύνης που καλούνται να αναλάβουν στο ευαίσθητο αυτό θέμα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η διασφάλιση της δημοκρατικής διακυβέρνησης της χώρας είναι και δικό τους καθήκον. Δεν επιτρέπεται, για παράδειγμα, σε ιστορικά δημοκρατικά κόμματα να ωθούν στον σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή ακροδεξιών-λαϊκιστικών δυνάμεων προκειμένου τα ίδια να επωφεληθούν πολιτικά. Ούτε και μπορεί ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στο όνομα δήθεν της «ανθρωπιάς» την οποία επικαλείται ως την ουσία της πολιτικής που επαγγέλλεται, να παραδίδει επίσημα το κόμμα του στους εκπροσώπους του ακραίου λαϊκισμού. Ένα κόμμα που σημαδεύτηκε από τη συγκυβέρνησή του με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου θα έπρεπε να εκπέμψει διαφορετικό πολιτικό σήμα στο νέο του ξεκίνημα. Η συνέχιση του εναγκαλισμού του ΣΥΡΙΖΑ με τον αντισυστημικό λαϊκισμό δεν προμηνύει τίποτα το θετικό για το πολιτικό σύστημα και για τη χώρα.

Η πολυδιάσπαση του ακροδεξιού χώρου δεν πρέπει να ξεγελάσει το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα. Αντίθετα πρέπει να προβληματίσει σοβαρά το γεγονός ότι ένα νεύμα από το κελί της φυλακής ήταν αρκετό για να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ενός νεοσύστατου ακροδεξιού μορφώματος. Όπως και το ότι η κινητοποίηση των γνωστών παραθρησκευτικών κυκλωμάτων εξασφάλισε την παρουσία σκοταδιστών στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Κι ας μην ξεχνάμε την πανηγυρική επανεκλογή ενός κόμματος που ο αρχηγός του υποστήριξε στη Βουλή ότι πιο οπισθοδρομικό και συνωμοσιολογικό έχει προβληθεί τα τελευταία χρόνια. Ας μην τρέφει κανείς την αυταπάτη ότι η εμφάνιση ενός «σοβαρού» λαϊκιστή ηγέτη τύπου Μελόνι για παράδειγμα, δεν θα κατάφερνε να συνενώσει τα κομμάτια του ακροδεξιού και γενικότερου αντισυστημικού παζλ σε μια ενιαία εκλογική δύναμη που θα επιδιώξει να έχει ρυθμιστικό ρόλο στις εξελίξεις. Σε μια κομβική εποχή για την πορεία της χώρας, με την κλιματική αλλαγή και το μεταναστευτικό να δοκιμάζουν τις αντοχές της, η αποτροπή ενός τέτοιου ενδεχόμενου αποτελεί την απόλυτη δημοκρατική προτεραιότητα.