Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ και η πανδημία του κορωνοϊού

Από τις διαδικτυακές στήλες της Athens Voice έχω πολλές φορές αναφερθεί στις κυβερνητικές ανακολουθίες σχετικά με τα μέτρα για τον περιορισμό του κορωνοϊού. Συνεχώς ανακοινώνονται μέτρα χωρίς πραγματική επιτήρηση. Εκτός από την εξάπλωση της πανδημίας, η μη επιτήρηση των μέτρων έφερε νέα μέτρα με μεγαλύτερο οικονομικό και κοινωνικό κόστος.

Η ανοχή στην παραμονή όρθιων πελατών έξω από τα καφέ κατέληξε στα κορωνοπάρτι χιλιάδων ατόμων. Η ήδη ταλαιπωρημένη εφαρμογή των νόμων, εξευτελίστηκε για μια ακόμη φορά. Το SMS κατέληξε το πιο σύντομο ανέκδοτο.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση έχει την κύρια ευθύνη για τη διαχείριση της πανδημίας. Αξίζει, όμως, να δούμε και την στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τα αποτελέσματα που θα είχαμε αν η κυβέρνηση ακολουθούσε τις πολιτικές που προτείνει.

Στις αρχές Νοεμβρίου του 2020 ο Αλέξης Τσίπρας δήλωνε ότι «ο κ. Μητσοτάκης πουλάει ελπίδα, λέγοντας δήθεν ότι έχει εξασφαλίσει -και μάλιστα δωρεάν- ένα εμβόλιο που δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί». Αν η κυβέρνηση έλεγε δεν υπάρχει εμβόλιο και δεν κάνουμε τίποτε, όταν σε λίγες εβδομάδες το εμβόλιο θα έφτανε δεν θα υπήρχε ο πολύπλοκος μηχανισμός διακίνησης, αποθήκευσης, κλεισίματος ραντεβού και εμβολιασμών. Η χώρα θα βρισκόταν μπροστά σε μια τεράστια αποτυχία ασύλληπτων διαστάσεων. Τα εμβόλια θα υπήρχαν, αλλά οι δυνητικά εμβολιασμένοι θα εξακολουθούσαν να αρρωσταίνουν και να πεθαίνουν.

Ο Αλέξης Τσίπρας στα μέσα Μαρτίου δήλωσε ότι «το πιστοποιητικό εμβολιασμού είναι μια ανοησία όταν έχεις 7% εμβολιασμένους αυτή τη στιγμή σε όλη την Ευρώπη». Το υγειονομικό πιστοποιητικό είναι απαραίτητο για τον τουρισμό και την οικονομία γιατί απαλλάσσει τους επισκέπτες από τεστ στον τόπο τους και ελέγχους στα αεροδρόμια, ενώ εξασφαλίζει (όχι απόλυτα) ότι δεν θα μπουν στη χώρα άτομα που μπορούν να μεταδώσουν τον ιό. 

Αν στα μέσα Μαρτίου το ποσοστό των εμβολισμένων ήταν 7%, τον Ιούλιο αναμένεται να φτάσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 70%. Κάθε εργαλείο που διευκολύνει με ασφάλεια τον τουρισμό είναι απαραίτητο. Χωρίς σχετικά καλή τουριστική περίοδο, η ελληνική οικονομία θα βρεθεί μπροστά σε κίνδυνο κατάρρευσης. Μόνο όσοι πιστεύουν ακόμη στο λεφτόδεντρο δεν καταλαβαίνουν τη σημασία του τουρισμού. 

Για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας το κράτος έχει ξοδέψει πάρα πολλά χρήματα. Έτσι, λόγω και των μειωμένων εσόδων, το έλλειμμα του 2020 έφτασε τα 22,8 δισ. Από την άνοιξη του 2020 ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε από την κυβέρνηση να ξοδέψει ακόμη μεγαλύτερα ποσά «εμπροσθοβαρώς». Αν η κυβέρνηση είχε ξοδέψει περισσότερα χρήματα από την αρχή, δεν θα υπήρχαν πόροι για οικονομικές ενισχύσεις στο δεύτερο και το τρίτο κύμα της πανδημίας, κύματα που παρουσιάστηκαν σε όλη την Ευρώπη. Πώς θα ήταν δυνατό να παραμείνουν οι επιχειρήσεις κλειστές χωρίς κάλυψη μέρους του εισοδήματος των εργαζομένων;

Η Ελλάδα μπορεί και καλύπτει τις αυξημένες ταμειακές ανάγκες με επιπλέον δανεισμό που γίνεται με πολύ χαμηλά επιτόκια, κάτω του 1%. Αν η κυβέρνηση ξόδευε σαν να μην υπάρχει αύριο, οι αγορές θα έπαιρναν το μήνυμα ότι βρισκόμαστε μπροστά σε νέα εκτροπή και θα αύξαναν τα επιτόκια. Σε λίγο ο δανεισμός θα ήταν προβληματικός, η οικονομική κρίση πολύ βαθύτερη και ένα νέο μνημόνιο πολύ κοντά.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε απαντήσει «δέχομαι το ρίσκο» όταν ρωτήθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη για τους υγειονομικούς κινδύνους των διαδηλώσεων, στις οποίες καλεί το κόμμα του. Δεν επρόκειτο για μια άστοχη έκφραση, γιατί η πράξη επιβεβαίωσε ότι οι λέξεις έλεγαν την αλήθεια. Στο διάστημα που ακολούθησε έγιναν δεκάδες πορείες με συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε μορατόριουμ, δηλαδή να μη νομοθετεί η κυβέρνηση νομοσχέδια που σηκώνουν αντιρρήσεις για να μη γίνονται διαδηλώσεις. Ας αφήσουμε στην άκρη το συνταγματικό πρόβλημα που παρουσιάζει μια τέτοια πρόταση και ας εστιάσουμε στο γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προσφέρει την υγειονομική ασφάλεια ως αντάλλαγμα στην κυβέρνηση. Δηλαδή, κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, ο περιορισμός της πανδημίας δεν είναι δική του προτεραιότητα, αλλά συμφέρον μόνο της κυβέρνησης. Αν αυξηθούν τα κρούσματα και γεμίσουν οι ΜΕΘ και λόγω των διαδηλώσεων, για τον ΣΥΡΙΖΑ θα φταίει πάλι η κυβέρνηση.

Στη διάρκεια της πανδημίας βρέθηκαν νέοι τρόποι να γίνονται εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, κινηματογραφικά φεστιβάλ, θεατρικές παραστάσεις, ορκωμοσίες φοιτητών. Κανένα από τα υποκατάστατα δεν αναπληρώνει τη διοργάνωση των παραπάνω συμβάντων με φυσική ανθρώπινη παρουσία, αλλά η προστασία από το ιό προηγείται. Ακόμη και οι εκκλησίες λειτούργησαν, για ένα διάστημα, χωρίς πιστούς. Μόνο οι διαδηλώσεις είναι αναντικατάστατες, όχι για λόγους αποτελεσματικότητας, αλλά από προσήλωση στην τελετουργία.

Ορισμένοι σχολιαστές υποστηρίζουν ότι όλα τα παραπάνω είναι συνειδητές προσπάθειες υπονόμευσης της μάχης που δίνει η χώρα με την πανδημία και επένδυσης στην καταστροφή. Δεν μπορώ να το αποκλείσω. Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ στα χρόνια του μνημονίου χαρακτηρίστηκε από το χωρίς αρχές αδίστακτο κυνήγι της εξουσίας, με τα γνωστά αποτελέσματα. Άλλωστε, είναι δυσεύρετες οι εκκλήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για την τήρηση των μέτρων προφύλαξης και τη συμμετοχή στον εμβολιασμό.

Η πανδημία είναι ένα νέο, δυναμικό φαινόμενο, που δοκιμάζει κυβερνήσεις και κρατικούς μηχανισμούς. Επαναλαμβάνω ότι την κύρια ευθύνη για τις επιτυχίες και τις αποτυχίες την έχει η κυβέρνηση, αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης κρίνονται για τις προτάσεις τους και για τον τρόπο που πολιτεύονται. Από εκεί φαίνεται η θετική ή αρνητική συμβολή τους.