Κάρεν: Μια νέα φυλή ή το νέο πρόσωπο του μισογυνισμού;
Πριν ρίξεις τα μπινελίκια σου με hashtag #Karen, σκέψου το καλύτερα
Το φαινόμενο Κάρεν. Τι είναι, πώς συμπεριφέρεται, πώς χτενίζεται, τα ελληνικά ανάλογα και η κατάχρηση του όρου.
Ξεκίνησε από την Αμερική και τις αγγλόφωνες χώρες, έγινε talk of the world σε χρόνο ντετέ και ήρθε και στη χώρα μας. Πολυχρησιμοποιούμενο λήμμα των καλιαρντών του διαδικτύου, θα το ακούσεις ευρέως από τα πιτσιρίκια, σε μερικούς μήνες ίσως θα παίξει και στην τηλεόραση. «Κάρεν», όνομα βαρύ σαν ιστορία.
Όπως το διαχρονικό «Κατίνα», έτσι και το «Κάρεν» είναι ένα απλό γυναικείο όνομα μέσα στο οποίο πλέον περιλαμβάνεται πολλή πληροφορία. Το παρατσούκλι περιγράφει μια λευκή, ξανθή γυναίκα μέσης ηλικίας και μάλλον υψηλού εισοδήματος με επιτηδευμένη αυστηρότητα και ξινίλα ψευτοκύρους. Με ισχυρή αυτοσυναίθηση υπεροχής αντιμετωπίζει τους υπόλοιπους σαν απολειφάδια που οφείλουν να την υπηρετούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η Κάρεν θα επιπλήξει και κυρίως θα απειλήσει όσους θεωρεί κατώτερους, δηλαδή τους πάντες, συνήθως διά ασήμαντον αφορμή, με τη φράση-κλειδί «θέλω να μιλήσω με τον υπεύθυνο». Όπου «υπεύθυνος» συμπληρώστε κατά βούληση «τον διευθυντή», «τον προϊστάμενο», «τον μετρ» (στα μπουζούκια), «τους ανωτέρους σου», «την αστυνομία».
Η Κάρεν είναι απαιτητική, αυταρχική, αυστηρή, άτεγκτη, ψηλομύτα, γκρινιάρα, σνομπ και αγενής. Όλα της μυρίζουν και όλα της βρομάνε, κυρίως οι διαφορετικοί. Αν ήταν άνδρας, θα ήταν ο «στραβοστόμης» της κερκίδας. Έτοιμη για την Επίδαυρο, ειδικεύεται στο δράμα, την οιμωγή, τα οϊμέ, με τη φωνή της να διαλύει ντεσιμπελόμετρα και την υστερία της να ξεπερνά Χρύσα Ρώπα στο «Τι ψυχή θα παραδώσει μωρή». Συμπεριφέρεται αποικιοκρατικά, κι αν της χαλάσεις τη φαντασίωση, με μια θυμωμένη φράση της θα σε διαπομεύσει δημόσια, με μια γκριμάτσα της θα είναι σαν να φτύνει κατάμουτρα, με τις φωνές της θα κάνει τη ζωή σου κόλαση. Το κοινωνικό μπούλινγκ και η αντικοινωνική συμπεριφορά είναι τα χόμπι της.
Ρατσίστρια; Τέρμα. Το ρεπορτάζ κατέγραψε άπειρες έξαλλες Κάρεν να «ορθώνουν το ανάστημά» τους κόντρα στις διαδηλώσεις του Black Live Matter. Το φαινόμενο στην Αμερική έχει λάβει μάλλον ανεξέλεκτες διαστάσεις, αν κρίνουμε από τα βίντεο που ανεβαίνουν κατά ριπάς αλλά και από δύο θεσμικές παρεμβάσεις. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τον Ιούνιο κατατέθηκε στην Καλιφόρνια νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο χαρακτηρίζεται έγκλημα μίσους μια κλήση στον αριθμό 911 έκτακτης ανάγκης αν η «ανάγκη» προκύπτει μέσα από φυλετικές προκαταλήψεις. Κάτι παρόμοιο έγινε έναν μήνα αργότερα στο Σαν Φρανσίσκο με τη «ομώνυμη» δράση Caution Against Racially Exploitative Non-Emergencies (CAREN).
Πότε γεννήθηκε η ανυπόφορη Κάρεν; Άγνωστοι οι γεννήτορές της. Η Wikipedia πιθανολογεί πως προέκυψε μέσα από το Black Twitter, για να περιγράψει λευκές γυναίκες που «φλυαρούν για τους πάγκους στους οποίους πουλούν λεμονάδα μικρά μαύρα παιδάκια». Πάντως όλοι οι ερευνητές συμφωνούν πως η χαρακτηροδομή μιας Κάρεν είναι διαχρονική. Στα 90s οι Αμερικανοί και κυρίως τα μέλη της μαύρης κοινότητας την αποκαλούσαν Μπέκι και λίγο αργότερα Μις Αν, σύμφωνα και πάλι με τη Wikipedia, όμως ελλείψει social media δεν προέκυψε διηπειρωτική χρήση. Υπήρχε άλλωστε ένα καλό υποκατάστατο, το «bitch», για να καλύπτει το γλωσσολογικό κενό.
Ποια είναι η ελληνική εκδοχή της Κάρεν
Αν στην Αμερική τη δράση της Κάρεν νιώθουν στο πετσί τους οι Αφροαμερικάνοι, οι συνάδελφοι, οι πωλήτριες ή οι υπάλληλοι στα Starbucks, το ελληνικό ανάλογο έχει ξεσπάσει και σε συζύγους, νύφες, κουνιάδες, γειτόνισσες. Η ελληνική γλώσσα την έχει ονομάσει «Μαντάμ Σουσού», «κακιά πεθερά», «νευρασθενικιά», «ξινή», «κακίστρω», «υστέρω», «θείτσα». Τι ήταν η Αγλαΐα Παπαμήτρου (Τασσώ Καββαδία) στο «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» απέναντι στην «αστεφάνωτη Ελενίτσα του δημοτικού» αν όχι μια Κάρεν; Ξεχάσαμε την «Ξινή» του «Ρετιρέ» Νεφέλη Ορφανού; Δεν καρένιζε η Ρένα Βλαχοπούλου απέναντι στη Μαρία Ιωαννίδου στο «Μια Ελληνίδα στο χαρέμι»; Σαφέστατα. Θα μπορούσε κανείς να προσθέσει στη λίστα και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, μια γυναίκα έτοιμη μονίμως να αρπαχτεί και να εκστομήσει με απειλητικό ύφος «τι είπατε», αλλά δεν ταιριάζει με την ηλικία ούτε με το κούρεμα μιας Κάρεν. Γιατί, ναι, υπάρχει συγκεκριμένο Κάρεν μαλλί: κοντό πίσω, μακρύτερο και ασύμμετρο μπροστά, με ξανθές ανταύγειες. Στην απίθανη περίπτωση που θελήσεις να το υιοθετήσεις, ζητάς από τον κομμωτή σου το «speak to the manager» κούρεμα.
Ο αντίλογος για την Κάρεν και τα αρνητικά στερεότυπα
Εκεί στο διαδίκτυο, όπου όλα θυμίζουν κουλτούρα γηπέδου και όλοι διαγωνίζονται να γράψουν τον μεγαλύτερο απαξιωτικό χαρακτηρισμό ή να κολλήσουν μια ρετσινιά, το «Κάρεν» έγινε μια καραμέλα υποτίμησης και απόρριψης. Το TikTok βρίθει από καταγγελίες-υπερβολές για ποικίλες καρενιές. Εν έτει 2020 εξελίχτηκε σε λέξη μπαλαντέρ για να περιγράψει κάθε μεταεμμηνοπαυσιακή, «αγάμητη», γυναίκα.
Η πολιτική ορθότητα επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά. Καταγγέλλει το γεγονός πως ένας όρος που δημιουργήθηκε για να στηλιτεύσει συμπεριφορές, έφτασε να αναπαράγει αυτά που καταγγέλλει. Σε κάθε του απεύθυνση ως ανάλαφρο αστείο, ένα «Κάρεν» αναμασά αρνητικά στερεότυπα, υποκρύπτει ρατσισμό απέναντι στην ηλικία, συνοδεύεται από μπόλικο σεξισμό, αντανακλά μίσος ταξικό.
Κι ενώ οι μετεωρολόγοι έβαλαν μυαλό και δεν ονοματοδοτούν πλέον τις καταιγίδες αποκλειστικά με γυναικεία ονόματα, η κοινωνία ακόμα αντιστέκεται, αν και πλέον εμφανίστηκε και το χάσταγκ #Kens για τους «ξινόγερους». Οι φεμινίστριες μιλούν για μισογυνισμό, καθώς η χρήση του «Κάρεν» υπακούει στην παράδοση που θέλει τις γυναίκες να φέρουν στις πλάτες τους όλα τα στραβά και ανάποδα του κόσμου. Λες και το «θέλω να μιλήσω στον υπεύθυνο» ή το κλασικό ελληνικό «θα πέσουν μηνύσεις» δε λέγεται κυρίως από άνδρες. Αλλά ξέχασα, το αρσενικό αντίστοιχο είναι «γέροι του Μάπετ σόου» - τι γλυκό!
Οι κατηγοριοποιήσεις είναι μια ανθρώπινη ανάγκη και η νεόφαντη ταμπέλα «Κάρεν» εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο. Δε χρειάζεται να μαλώνουμε ούτε να κοιταζόμαστε μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες. Απλώς να συμφωνήσουμε στο βασικό: Σκότωσε την (όποια) Κάρεν κρύβεις μέσα σου.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τα στοιχεία των παραβατών θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ για δύο χρόνια
H Koυμουνδούρου μέχρι στιγμής δεν έχει εκφράσει θέση
Η ομιλία της λίγο μετά τον πρώην πρωθυπουργό
Βέλη κατά της κυβέρνησης εξαπέλυσε ο πρώην πρωθυπουργός, στην πρώτη του παρέμβαση μετά την διαγραφή από τη ΝΔ
Ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε το Ρέθυμνο
Τιμήθηκε στα 11α Βραβεία Αυτοδιοίκησης ο πρόεδρος της Βουλής
Συνέντευξη με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη με αφορμή την αυτοβιογραφία του «Στον ίδιο δρόμο»
H ΠτΔ εγκαινίασε τις εργασίες του συνεδρίου «Μεταπολίτευση 1974-2024: 50 χρόνια ελληνική εξωτερική πολιτική»
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό στη Βουλή
«Τα χρήματα επιστρέφουν σε έργα με κοινωνικό αποτύπωμα», τόνισε ο πρωθυπουργός
Μετά τον Economist εύσημα στην ελληνική οικονομία και από τους Financial Times
Πώς σχολίασε τις καταγγελίες για τα στρατιωτικά νοσοκομεία
Είσαι αποκλεισμένος από τον τραπεζικό δανεισμό; Ο Σταμάτης Βελεγράκης μιλά για τη νέα τάση στον επιχειρηματικό δανεισμό
Mε πρώτο σταθμό το Ρέθυμνο όπου θα μιλήσει για την ανάπτυξη του νομού
Tι είπε για τις δημοσκοπήσεις
Ναι σε συνεργασία με ΠΑΣΟΚ λένε οι ψηφοφόροι ΣΥΡΙΖΑ
«Παράθυρο» για νέες μειώσεις φόρων - Αναλυτικά οι αλλαγές
Στον τομέα δικαιωμάτων η Έλενα Ακρίτα
Η τοποθέτηση της Τομεάρχης του ΠΑΣΟΚ στην Ολομέλεια της Βουλής
Ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με μαθητές του 2ου Πρότυπου Γυμνασίου και του 2ου Πρότυπου Γενικού Λυκείου Βόλου
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.