Κορωνοϊός: Το ελληνάκι γράφει για την επόμενη μέρα μετά την καραντίνα στην κοινωνία και την οικονομία
Μέχρι την ώρα που γράφεται το παρόν κείμενο έχουν προσβληθεί παγκοσμίως περίπου 5,8 εκ. άνθρωποι από τον κορωνοϊό και έχουν χάσει τη ζωή τους περίπου 360.000. Μέχρι αύριο τέτοια ώρα, υπολογίζεται ότι θα έχουν πεθάνει άλλοι 3.000. Ολόκληρη την περίοδο 2018-2019 υπολογίζεται ότι πάνω από 100 εκ. άνθρωποι προσβλήθηκαν από τον ιό της εποχικής γρίπης, ενώ έχασαν τη ζωή τους περίπου 389.000. Η εμφανέστατη αυτή ανισορροπία ανάμεσα στις δύο ιώσεις δεν είναι βέβαια μόνο οι αριθμοί. Για την COVID-19, οι απώλειες σημειώθηκαν εν μέσω πρωτόγνωρων μέτρων κοινωνικής απομόνωσης, ιχνηλάτησης και καραντίνας, ενώ για την εποχική γρίπη η ζωή κυλούσε με “business as usual”.
Αυτά τα στοιχεία, στα οποία αν προσθέσουμε την αυξημένη μεταδοτικότητα και την γκρίζα ζώνη λόγω άγνοιας των χαρακτηριστικών του νέου ιού, αρκούν για να αιτιολογήσουν τα πρωτοφανή μέτρα που έλαβαν πολλές χώρες για την παρεμπόδιση της μετάδοσής του, αλλά και της αμηχανίας άλλων χωρών που λόγω αρχικής κωλυσιεργίας έχασαν πολύτιμο χρόνο μέχρι να αναγκαστούν να εφαρμόσουν εξίσου σκληρά μέτρα κοινωνικής απομόνωσης.
Οι επιπτώσεις στην παγκόσμια αλλά και στις εθνικές οικονομίες είναι φυσικά βαρύτατες γιατί αυτή την περίοδο, και μέχρι να βρεθεί αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης (εμβόλιο) και θεραπείας, ο βασικός παράγοντας που κινεί την οικονομία είναι η αβεβαιότητα. Και η αβεβαιότητα δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με την ανάπτυξη και το άνοιγμα της αγοράς. Η αβεβαιότητα επίσης δεν ευνοεί συνεργασίες, συμφωνίες και κοινές αποφάσεις ή κοινούς στόχους και στρατηγικές ή ακόμα και κοινά οράματα. Παρατηρούμε έτσι ένα επίσης πρωτόγνωρο φαινόμενο εσωστρέφειας, νευρικότητας και πολύ προσεκτικών βημάτων σε εθνικό επίπεδο κάθε χώρας.
Στην Ελλάδα, λοιπόν, έχουμε την πολυτέλεια να σχολιάζουμε, να κρίνουμε και να κράζουμε πολιτικές αποφάσεις που δεν μας αρέσουν, εν μέσω μίας παγκόσμιας πανδημίας που έχει γονατίσει πολύ ισχυρότερες οικονομικές δυνάμεις από τις δικές μας εγχώριες και έχει βυθίσει στο πένθος πολύ περισσότερους ανθρώπους, επειδή προσωρινά «τη σκαπουλάραμε». Επειδή, αρχικά, ακόμα και τότε αρχές Μαρτίου, εν μέσω γκρίνιας, λήφθηκε κεντρικά η απόφαση να σωθούν ανθρώπινες ζωές αντί κάποιου ποσοστού του ΑΕΠ. Προφανώς, έχοντας εκ των υστέρων παραδείγματα άλλων χωρών, ακόμα και αν επιλέγαμε την οικονομία, σταδιακά θα είχαμε απώλειες και σε αυτή.
Σε περιόδους αβεβαιότητας δεν υπάρχουν εντελώς σωστές ή λάθος αποφάσεις. Υπάρχουν αποφάσεις με σημαντικό ποσοστό ρίσκου.
Σε περιόδους αβεβαιότητας δεν υπάρχουν εντελώς σωστές ή εντελώς λάθος αποφάσεις. Υπάρχουν αποφάσεις με σημαντικό ποσοστό ρίσκου, το οποίο είτε αναλύεται από τους ειδικούς είτε όχι, παραμένει σημαντικό. Υπάρχουν οι καλύτερες δυνατές αποφάσεις, οι οποίες διαρκώς θα πρέπει να αναθεωρούνται, και φυσικά ως «καλύτερες δυνατές» αφήνουν αρκετά μεγάλα περιθώρια σφάλματος. Υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει για καιρό ακόμα μία λεπτή ισορροπία αποφάσεων ανάμεσα στην υγεία και την οικονομία. Σε αυτό το σκηνικό καλούμαστε όλοι να ανταπεξέλθουμε, όπως αυτή τη στιγμή προσπαθούν να κάνουν το ίδιο εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως, για να επιτύχουμε έστω και βραχυπρόθεσμα κάποιους στόχους προσαρμογής. Δεν γνωρίζω αν η γκρίνια προσθέτει κάποια αξία σε όλα αυτά, αλλά σε κάθε περίπτωση σίγουρα δεν αλλάζει κάτι.
