Ο Κέυνς, η Θεία Ευχαριστία και τα λεφτά από το ελικόπτερο

Πείτε ό,τι θέλετε, εγώ πάντως έτσι νιώθω: όποτε βλέπω ουρά σε κατάστημα με τους πελάτες να τηρούν τις αποστάσεις και να προσέχουν να μην πλησιάσουν τον επόμενο, εντυπωσιάζομαι. Και συγκινούμαι όταν διαβάζω αυτά τα μηνύματα «προσφέρομαι να κάνω τα ψώνια για ηλικιωμένους γείτονες» ή «το σπίτι μου στο Airbnb διαθέσιμο για να ξεκουραστούν γιατροί και νοσηλευτές». Η ζωή μας, τόσο η πραγματική όσο και η εικονική, αυτή στα σόσιαλ μίντια, έχει γίνει τόσο ανταγωνιστική τα τελευταία χρόνια, που τέτοιες εκδηλώσεις αυτοπειθαρχίας και αλτρουισμού μου φαίνονται από άλλο πλανήτη. Δακρύζω κάθε τόσο, αν θέλετε το πιστεύετε.

Συνέρχομαι βέβαια γρήγορα, όταν μπαίνω στο Facebook. Δεν είχαν περάσει λίγα λεπτά, για παράδειγμα, που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης την απαγόρευση των τέλεσης μυστηρίων στην εκκλησία και ξεκίνησε ο γνωστός πόλεμος. Οι συριζαίοι φίλοι ξεσπάθωσαν. Τι ότι άργησε, τι ότι έκανε το χατίρι των δεσποτάδων, ότι τις κράτησε τελικά ανοιχτές, όλο τέτοια του έσουρναν, σαν να τον περίμεναν στη γωνία. Όπου βέβαια είχαν πιάσει στασίδι οι άλλοι μου φίλοι για το εξαιρετικό θάρρος που έδειξε κι όλο πέταγαν τις σπόντες τους για τον Νίκο Φίλη, ξέρετε αυτόν που έφαγε ο Τσίπρας επειδή το ζήτησε ο Ιερώνυμος. Είναι φανερό πως δεν ήρθαν ακόμα τα ύστερα του κόσμου. Μια χαρά κρατάμε.

Πάντως οι δεσποτάδες αυτή τη φορά το παράκαναν. Αντιστάθηκαν μέχρι τέλους σαν να πιστεύουν ότι αν απέχουν από τις εκκλησίες για λίγες εβδομάδες οι χριστιανοί, θα ξεμάθουν και δεν θα ξαναπατήσουν. Για να μην πω για κάτι άλλους που ήθελαν να μας πείσουν ότι η μετάληψη δεν κολλάει διότι η «Θεία δύναμη», λέει, παρεμβαίνει με την «άκτιστη αλήθεια» της και «μεταβάλλει τους όρους της πραγματικότητας». Κι αυτή ήταν η πνευματική εκδοχή διότι βγήκε και ο άλλος και έκανε τον αγιασμό βυζαντινή κηραλοιφή που διώχνει το ιό!

Η στάση των δεσποτάδων, πάντως, αλλά και κάποιων βουλευτών της ΝΔ που έσπευσαν να τους σιγοντάρουν, πολύ με προβλημάτισε. Ξέρω, κάποιοι θα μιλήσουν για τη μυστικιστική παράδοση της Ορθοδοξίας. Στην καθ’ ημάς Ανατολή πλησιάζουμε το Θείο μέσα από τη Θέωση. Δεν έχουμε τον ψυχρό ορθολογισμό της Δύσης. Αυτόν που πιθανώς οδήγησε τον Πάπα να κλείσει τις εκκλησίες. Ειδικός δεν είμαι, φοβάμαι ωστόσο ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο πεζή. Οι δεσποτάδες που σήμερα αρνούνται την επιστήμη είναι οι ίδιοι που, το θυμάστε, δεν πιστεύουν ότι ο άνθρωπος πάτησε στην σελήνη. Πράγμα το οποίο δεν θα το αποδώσω στην Ανατολική Θεολογία αλλά σε απλό σκοταδισμό, για να μην πω αμορφωσιά.

Στην εποχή μας, βέβαια, έγραψε καλός μου φίλος στο Facebook, επανεκτιμήσαμε την αξία των ειδικών. Ξέρετε, των λοιμοξιολόγων και των επιδημιολόγων. Θα ήμουν ο τελευταίος που θα το αμφισβητούσε. Κι ας ήταν μια κατ‘ εξοχήν ειδικός που μας είπε ότι η Θεία Ευχαριστία, ως Μυστήριο, δεν κολλάει. Ο καθένας έχει τις αδυναμίες του. Ο κ. Τσιόδρας πάντως είναι ο ήρωας της εποχής. Αυτός που ακούμε κάθε μέρα και μας καθησυχάζει χωρίς να μας εφησυχάζει. Η κυβέρνηση θα έπρεπε να του ανάψει μια λαμπάδα ίσαμε το μπόι του. Tην έσωσε και μας έσωσε από μια τύχη ανάλογη της Ιταλίας. Αν και μέρος του μπράβο πρέπει σίγουρα να πάει και στον Μητσοτάκη. Kατάλαβε ότι σε αυτή την ιστορία τον πρώτο λόγο πρέπει να τον έχουν οι ειδικοί. Τον πρώτο, όμως, όχι τον τελευταίο. Γιατί, όπως είδαμε, μερικές φορές και οι ειδικοί διαφωνούν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, στην υπόθεση των τεστ βλέπουμε διαφορετικές προσεγγίσεις και σίγουρα βρεθήκαμε απροετοίμαστοι. Όπως και στην ιστορία με τις μάσκες, όπου μάλιστα ο κάθε γιατρός θεώρησε υποχρέωση του να μας πληροφορήσει ότι δεν ξέρουμε να τις φοράμε γι’ αυτό και δεν αξίζουν τον κόπο. Το οποίο σωστό είναι. Αλλά, πάλι, αν θέλουμε να μη μεταδίδουν τον ιό οι φορείς, κι αυτός είναι ο στόχος όλων των μέτρων που έχουν ληφθεί, οι μάσκες αξίζουν και παρα-αξίζουν. Και για να καταλάβετε τι εννοώ, όταν λέω ότι τον τελευταίο λόγο τον έχει η κυβέρνηση, αυτή έπρεπε να προσπαθήσει να βρει λύση ώστε να υπάρξει επάρκεια. Οι γιατροί είπαν αυτό που ξέρουν. Ότι στην έλλειψη προηγείται το νοσηλευτικό προσωπικό.

Η αντιμετώπιση της έλλειψης είναι το καθήκον της κυβέρνησης. Στο κάτω κάτω δεν είναι διαστημική τεχνολογία, κάποια βιοτεχνία θα μπορούσε να κινητοποιηθεί αντί να τις φτιάχνουν μόνοι τους οι νοσοκομειακοί με χειροτεχνίες. Κι όχι μόνο για τις μάσκες. Στην Ιταλία δύο νεαροί με έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή κατάφεραν να κατασκευάσουν μια ειδική βαλβίδα για ιατρικές μάσκες με ελάχιστο κόστος την ώρα που η εταιρεία, η οποία την πουλούσε πανάκριβα, έλεγε πως δεν έχει αποθέματα. Είναι η ώρα για να σκεφτόμαστε «έξω από το κουτί», όπως λένε, κι όχι μόνο για τις μάσκες. Ας πούμε για τα σούπερ μάρκετ που βρίσκονται σε αδιέξοδο με τις παραδόσεις στο σπίτι. Ουσιαστικά τις έχουν σταματήσει. Πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι, όμως, κάθονται υποχρεωτικά. Γιατί να μη συσταθεί μια προσωρινή έστω υπηρεσία παράδοσης των αγορών στα σπίτια; Ας πάρουν την πρωτοβουλία οι Δήμοι. Για να μην πούμε για το επιστημονικό δυναμικό που θα μπορούσε να δώσει λύσεις σε πιο σύνθετα προβλήματα. Αν η Ταϋλάνδη κατάφερε να κατασκευάσει τεστ για τον ιό, γιατί όχι κι εμείς;

Όσο για την πολιτική είναι κι αυτή σαν τον κορωνοϊό, άλλοτε ανεβάζει πυρετό, άλλοτε δεν έχει το παραμικρό σύμπτωμα. Μητσοτάκης και Τσίπρας, για παράδειγμα, είχαν μια πολύ καθώς πρέπει συζήτηση μέσω Skype, τα συμφώνησαν, προχωρημένα πράγματα. Και μετά βγαίνει ο Πολάκης και μας λέει ότι είναι ο ιός των πλούσιων και των Χριστιανών (κυριολεκτικά)  και γίνεται κόλαση (μεταφορικά). Από κοντά και ο Παπαδημούλης σαν σύγχρονη Μαρία Αντουανέτα ψωνίζει με τον υπηρέτη του, φωτογραφίζεται με τρία καρότσια και μετά παριστάνει τον ανήξερο. Τα τρία καρότσια μπορεί να μην είναι έγκλημα. Το ότι δεν κατάλαβε, ή προσποιείται πως δεν κατάλαβε, ότι προκαλεί, είναι.

Σε ένα διαφορετικό επίπεδο τα συμπεράσματα είναι πιο σύνθετα. Όταν ο πρόεδρος της Δράσης, για παράδειγμα, ο κ. Σκυλακάκης μιλά για την εκδίκηση του Κέυνς, καταλαβαίνουμε ότι στις δύσκολες συνθήκες τα ιδεολογήματα καταρρέουν. Η συλλογική δράση και η παρέμβαση του κράτους ήταν πάντα και εξακολουθούν να είναι ο πυρήνας κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Ακόμα και ο Τραμπ το κατάλαβε, υιοθετώντας την πιο ακραία πρόταση του Κέυνς, να δοθούν απευθείας χρήματα στους πολίτες. Λεφτά από το ελικόπτερο, είναι η προσφιλής έκφραση.  Όσο για τα εθνικά συστήματα υγείας, ποιος θα αμφισβητήσει σήμερα όχι μόνο ότι το δημόσιο πρέπει να έχει τον πρώτο ρόλο στον σχεδιασμό της πολιτικής αλλά και ότι η υγεία όλων μας εξαρτάται από το αν όλοι μας έχουμε πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας;