Αλέξης Τσίπρας VS Αντόνιο Κόστα

Στην Πορτογαλία την Κυριακή έχουν ευρωεκλογές. Τον Οκτώβριο έχουν βουλευτικές εκλογές. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα απέρριψε το αίτημα των εκπαιδευτικών για αυξήσεις. Το αίτημα υποστήριζε η αντιπολίτευση και τα δύο αριστερά κόμματα (κομμουνιστικό και Αριστερό Μπλοκ) που συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Απείλησε, μάλιστα, με παραίτηση αν η Βουλή ενέκρινε τις αυξήσεις.

Σε διάγγελμά του στις 3 Μαΐου ο Πορτογάλος πρωθυπουργός είπε μεταξύ άλλων: «Αυτές οι μισθολογικές αυξήσεις δεν συνάδουν με τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει ως χώρα έναντι των Ευρωπαίων εταίρων και των αγορών. Γι’ αυτό δεν τις αποδέχομαι. Αν υλοποιηθούν (όπως προτείνουν δύο από τα κόμματα που μετέχουν στην κυβέρνηση και η αντιπολίτευση) θα απειληθεί η διεθνής αξιοπιστία της χώρας. Δεν πρόκειται να το επιτρέψω. Θα ήταν μεγάλη έλλειψη σεβασμού προς τους Πορτογάλους, τώρα, καθώς πλησιάζουμε στο τέλος της κυβερνητικής 4ετίας μας και σε εκλογές, να καταστρέψουμε όσα με δικό τους πολύ μεγάλο κόστος επιτεύχθηκαν. Η διεθνής αξιοπιστία της χώρας μας είναι αδιαπραγμάτευτη. Γι’ αυτό, αν οι κυβερνητικοί εταίροι επιμείνουν, η κυβέρνησή μου θα παραιτηθεί».

Στην Ελλάδα έχουμε επίσης ευρωεκλογές και μέχρι τον Οκτώβριο θα έχουμε και βουλευτικές εκλογές. Κάθε μέρα ο Έλληνας πρωθυπουργός μοιράζει και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια και η αντιπολίτευση σπεύδει να υποστηρίξει τις παροχές. Για να μην έχει κανείς αμφιβολία ο Αλέξης Τσίπρας συνέδεσε άμεσα τα χρήματα που δίνει με την ψήφο των αποδεκτών της γενναιοδωρίας του:

«Η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι ψήφος εμπιστοσύνης στα μέτρα ελάφρυνσης και ο συνταξιούχος πρέπει να ξέρει πως η σύνταξή του θα είναι στο ψηφοδέλτιο που θα πάρει την Κυριακή και θα βάλει στην κάλπη», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας στον τηλεοπτικό σταθμό Kontra channel.

Και πρόσθεσε: «Εάν οι συσχετισμοί που θα διαμορφωθούν στην κάλπη δεν είναι συντριπτικά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, που έρχεται να δώσει αυτές τις ανάσες κοινωνικής στήριξης και ελάφρυνσης, τότε θα έχει ευθύνη και ο πολίτης για την επόμενη μέρα».

Στην Πορτογαλία τα τέσσερα τελευταία χρόνια η ανεργία έχει πέσει στο μισό και βρίσκεται στο 6,8%. Το 2018 οι εξαγωγές έφθασαν τα 89 δισ. ευρώ. Τα αγροτικά προϊόντα, τα αθλητικά παπούτσια και κλάδος της υφαντουργίας πρωταγωνιστούν στις εξαγωγές. Η Volkswagen υπερδιπλασίασε την παραγωγή αυτοκινήτων στο εργοστάσιο Autoeuropa και οι εξαγωγές αυτοκινήτων προσέθεσαν 1,6% στο ΑΕΠ της χώρας την περασμένη χρονιά.

Οι δύο χώρες έχουν περίπου τον ίδιο πληθυσμό και παρόμοιο μέγεθος οικονομίας. Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εξαγωγών κατά το 2018 ήταν στα 33,5 δισ. ευρώ, κοντά στο ένα τρίτο των πορτογαλικών, ενώ οι εισαγωγές έφτασαν τα 55 δισ. .

Όσο και αν οι τωρινές οικονομικές επιδόσεις της Ελλάδας υστερούν σε σύγκριση με αυτές της Πορτογαλίας, η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις δύο χώρες είναι πολιτική. Στην Πορτογαλία δεν είδαν την οικονομική κρίση σαν μια προσπάθεια των ξένων να υποδουλώσουν τη χώρα. Κανείς εκεί δεν μιλούσε για γερμανοτσολιάδες, προδότες, μερκελιστες και κρεμάλες.

Πολιτική αντιπαράθεση φυσικά και υπήρξε, αλλά τα βασικά κόμματα συμφώνησαν στην αποδοχή του μνημονίου. Η Πορτογαλία ολοκλήρωσε το δικό της μνημόνιο της στον προβλεπόμενο χρόνο και με την ανάπτυξη που ακολούθησε ανέκτησε τον πλούτο που της στέρησε η κρίση.

Στην Πορτογαλία η διαφθορά δεν χρησιμοποιήθηκε σαν άλλοθι για να αποδοθεί σε αυτή η κρίση και για να κρυφτούν τα πραγματικά της αίτια. Γιατί και εκεί είχαμε φαινόμενα διαφθοράς. Ο πρώην πρωθυπουργός των σοσιαλιστών Ζοσέ Σόκρατες οδηγήθηκε στη φυλακή λόγω ενός μεγάλου οικονομικού σκανδάλου. Όμως η ευθύνη για τη διαφθορά βάρυνε τα συγκεκριμένα πρόσωπα και όχι όλο το πολιτικό σύστημα.

Στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες η επικοινωνία ανάμεσα στα κόμματα και τους πολίτες τείνει να περιοριστεί στην διεκδίκηση και την εξαγγελία παροχών. Το 2009 και το 2105 κόμματα και ψηφοφόροι συζητούσαν για τις παροχές, ενώ η χώρα βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. Ο ΣΥΡΙΖΑ –και σε αυτό– ξεπέρασε τις χειρότερες πρακτικές του παλιού πολιτικού συστήματος και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την ανάγκη των πολιτών και να εξαγοράσει την ψήφο τους με τον πιο χυδαίο τρόπο.

Ο Αλέξης Τσίπρας υπονόμευσε την ανάπτυξη με την υπερφορολόγιση και την περικοπή των δημοσίων επενδύσεων για να μπορεί να δίνει παροχές. Εξαγγέλλει, μάλιστα, παροχές και για την επόμενη χρονιά –χωρίς να υπάρχουν τα χρήματα– και για χρόνο που οι πολίτες θα έχουν εκλέξει νέα κυβέρνηση με εντολή να ασκήσει την πολιτική της.

Η σύγκριση του ελληνικού πολιτικού συστήματος με το πορτογαλικό και του Πορτογάλου πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα μάς αφήνει πικρή γεύση. Όμως στις δημοκρατίες την τελική ευθύνη την έχουν οι πολίτες. Γιατί εδώ ίσως ισχύουν οι στίχοι του Διονύση Σαββόπουλου:

Φταίνε τα τραγούδια του, φταίει κι ο λυράρης
μα φταίει κι ο ίδιος του ο λαός γιατί είναι μαραζιάρης