Η ωρίμανση των αντιθέσεων στον κομματικό κορμό του ΣΥΡΙΖΑ χρειάστηκε δύο μόλις χρόνια για να ολοκληρωθεί. Πιστό στην παράδοση της Αριστεράς, το κυβερνητικό κόμμα ακολούθησε το δρόμο της ανάλωσης σε εσωτερικές αναμετρήσεις θυλάκων κομματικής εξουσίας και σύγκρουσης. Ήταν αναπόφευκτο. Το ζήτημα δεν αφορά μόνο τη νομή της εξουσίας, όπως ανιστόρητα διατείνονται οι αντίπαλοι της Κουμουνδούρου. Αφορά κυρίως την πατροπαράδοτη μάχη επιβολής πολιτικής άποψης και της διαμόρφωσης στεγανών μεταξύ φραξιών. Η διαμόρφωση της εσωκομματικής γεωγραφίας καταλήγει στην κατανομή κομματικών φέουδων και άρα στη νομιμοποίηση προσώπων και μηχανισμών που εκπροσωπούν την κατανομή των ρόλων σε αυτή την ιδιότυπη κομματική φεουδαρχία. Σε κόμματα της δομής του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η εσωστρεφής κομματική ζωή αποτελεί και γονιδιακό στίγμα της ύπαρξής του.
Το ολέθριο και, κατά πολλούς παρατηρητές της εσωκομματικής γεωγραφίας στην Κουμουνδούρου, νομοτελειακό σφάλμα της ομάδας εξουσίας του Μαξίμου ήταν να εγκαταλείψει στα χέρια άλλων το κόμμα. Αυτό συνέβη όχι μόνον λόγω αδυναμίας της «ομάδας Τσίπρα» στο Μαξίμου. Αλλά και για λόγους «ιστορικού αναπόφευκτου». Έχουν συσσωρευθεί πλέον τόσες αντιθέσεις και τόσες αμφισημίες ως προς την πολιτική προσέγγιση της διαχείρισης των προβλημάτων. Θα ήταν πρωτοφανές οι αντιθέσεις αυτές να μην εκφράζονταν ομαδικά ή διά αντιπροσώπου.
Η προσωπική διαβούλευση μεταξύ Νίκου Φίλη και Τσακαλώτου εν μέσω «αφωνίας» του δεύτερου και πολιτικής κριτικής του πρώτου σε πολύ κρίσιμα ζητήματα (στρατηγικές επιλογές, εξοπλισμοί, συμμαχίες) ενίσχυσε την αίσθηση ότι στην Κουμουνδούρου οικοδομείται μηχανισμός ελέγχου του Μαξίμου. Αν κανείς προσθέσει το αίτημα Τσακαλώτου περί κομματικής επιτροπείας επί της κυβέρνησης της οποίας είναι σημαίνον στέλεχος, τότε το ζήτημα προσλαμβάνει ιδιαίτερα σοβαρές διαστάσεις.
Ορισμένοι επιμένουν να εξηγούν την πολιτική συμπεριφορά του Νίκου Φίλη ως εκδικητική. Θέλουν να πιστεύουν πως η προσωπική πικρία του εκ της αποπομπής του προσανατολίζει και τη συμπεριφορά του. Καθόλου πειστική αυτή προσέγγιση. Άλλωστε ως εξήγηση αδικεί την ίδια την ιστορία της Αριστεράς όπου ποτέ δεν έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο οι προσωπικές ψυχολογίες. Αντίθετα. Το μοτέρ της κομματικής δυναμικής ήταν πάντα οι μηχανισμοί και οι ομαδικές συσπειρώσεις γύρω από αυτούς.
Ο Αλέξης Τσίπρας παρά τις προσπάθειές του αντελήφθη κατά το πρόσφατο συνέδριο και στη συνέχεια κατά τη συγκρότηση της Κεντρικής Επιτροπής πως κόμμα και Μαξίμου αποτελούν διαφορετικές και εν δυνάμει αντιθετικές οντότητες. Όπως υποστηρίζουν οι Κασσάνδρες, ο Αλέξης υπέπεσε στο σφάλμα να αφήσει το κόμμα στον Φίλη. Δυστυχώς για τον Αλέξη ο έμπειρος επί των κομματικών Νίκος ξέρει πολύ καλά αυτή τη δουλειά. Ίσως να είναι και η μοναδική δουλειά που την ξέρει τόσο καλά. Ο Αλέξης υπέπεσε και σε ένα δεύτερο σφάλμα. Φρόντισε να περιβάλει τον Νίκο Φίλη με πλήρη αριστερή νομιμοποίηση αποδεχόμενος την αποπομπή του λόγω απαίτησης Καμμένου και κατόπιν της εξύφανσης της πολιτικής εκτέλεσης διά της πολυκρότου και αποτελεσματικότατης συνέντευξης του Αρχιεπισκόπου. Πρόκειται για εκτέλεση πολιτικού συμβολαίου.
Η υπόθεση Τσακαλώτου έπεται μεν αλλά επί της ουσίας διαθέτει ανάλογα χαρακτηριστικά. Δεν αποπέμφθηκε, πλην όμως «κουρεύτηκε» και μάλιστα δημοσίως. Η υπόθεση του τελευταίου Eurogroup δεν αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνειών. Το Μαξίμου διά του Χουλιαράκη διαχειρίζεται το μείζον αφήνοντας στον Τσακαλώτο να διαχειριστεί μόνος τη φθορά του.
Προηγήθηκαν δύο συμβάντα. Η ερώτηση στη Βουλή από τους «53» για το Ελληνικό με συμβαλλόμενο τον Νίκο Φίλη και η ατυχέστατη ως προς τη διαχείρισή της ερώτηση του Φίλη για τα εξοπλιστικά του Καμμένου. Έμεινε τελικά μόνο η «λαλίστατη» φωτογραφία των Τσίπρα - Τσακαλώτου στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το από Βουλής «άδειασμα» του Τσακαλώτου από τον πρωθυπουργό του με τη δημοσιοποίηση της πρωθυπουργικής πικρίας για εκείνο το περίφημο «Ούτε ένα ευρώ επιπλέον μέτρα». Υπό διαφορετικές συνθήκες ο κ. Τσκαλώτος θα έπρεπε να είχε υποβάλει την παραίτησή του. Αυτά όμως συμβαίνουν σε αστικά κόμματα (αν συμβαίνουν). Προτίμησε να προσφύγει στην αγκαλιά της κομματικής (Φίλιας) θαλπωρής.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν κινδυνεύει ούτε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη μετά και την πολύ πρόσφατη συσπείρωση των Καραμανλικών, αλλά και την ιδιαίτερη, οψίμως δυναμική επανάκαμψη του Σαμαρά. Δεν κινδυνεύει ούτε από τους δανειστές, πόσω δε μάλλον από τον Σόιμπλε. Δεν κινδυνεύει ούτε από τους Αμερικανούς. Ο Αλέξης Τσίπρας αντιλαμβάνεται πως ο σοβαρός κίνδυνος προέρχεται από την Κουμουνδούρου. Ακόμη αναλογίζεται κάθιδρος το πόσο εύκολα ανετράπη ο Γιώργος Παπανδρέου εν μία νυκτί από ομάδα βουλευτών του. Το πόσο κανείς δεν «έκλαψε» για την απώλεια του γιου του ιδρυτή. Ο Τσίπρας ακόμη αναλογίζεται το πόσο εύκολα απέπεμψε από την εξουσία τον Αντώνη Σαμαρά. Πόσο «γλυκά» ανάτρεψε τον Αλαβάνο. Πόσο αποτελεσματικά άλλαξε το «Όχι» σε «Ναι». Διαισθάνεται λοιπόν το πόσο εφικτή είναι και η δική του ανατροπή αλλά και πόσο «γυμνή» είναι η αυτοδύναμη κυριαρχία του στο Μαξίμου.
Έμεινε για το τέλος και μία τρίτη σύνθετη περίπτωση. Αυτή του υπουργού Εξωτερικών. Δύσκολα μπορεί να κρυφτεί πια η αντίθεσή του με το Μαξίμου ως προς τη διαχείριση της υπόθεσης των «8» αλλά και των υπολοίπων «2» στην Ορεστιάδα. Ή τη διαχείριση της υπόθεσης των δύο Μουφτήδων στη Θράκη. Θα πρόσθετε κανείς και την αδυναμία του κ. Κοτζιά να παρακολουθήσει την κλιμακούμενη αμετροέπεια του Πάνου Καμμένου ως προς τα ελληνοτουρκικά. Ο Νίκος Κοτζιάς δεν διαθέτει κομματικά ερείσματα ανάλογα των Φίλη και Τσακαλώτου. Ιδιαίτερα ως προς τον πρώτο. Διαθέτει, όμως, κάτι άλλο. Τη δυναμική της σωρευτικής διαδικασίας. Μία δυναμική που θα παίξει καταλυτικό ρόλο κατά την ημερομηνία λήξης του μορφώματος «ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ». Η Αριστερά τελικά δεν είναι σε θέση να διαχειρίζεται εξουσίες. Είναι εξαιρετικά ικανή να διαχειρίζεται αντιπολιτεύσεις.
Πιθανόν μάλιστα τα στελέχη της να είναι ευτυχέστερα ως αντιπολιτευόμενοι μηχανισμοί παρά ως συμπολιτευόμενοι ψηφοφόροι στη Βουλή σε ρόλο αχθοφόρου.
«Βλέποντας τη σπουδαία δουλειά που γίνεται σε αυτές δομές, θα έλεγα ότι αυτή η επίσκεψη ήταν για μένα ένα δώρο Χριστουγέννων» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας
11°
