«Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής».
Θυμήθηκα σε μια φιλική συζήτηση αυτή τη φράση του Καμύ και με προειδοποίησε ο συνομιλητής μου να μην την πω παραέξω γιατί οπωσδήποτε σηκώνει καζούρα έτσι όπως γίνεται η σχετική συζήτηση. Αλλά πώς γίνεται; Όπως γινόταν πάντα, αλλά με ακόμη μεγαλύτερες δόσεις φανατισμού, μίσους, ανοησίας και αγριότητας.
Αρκετοί «γερμανοτσολιάδες» βγήκαν μπροστά για να υπερασπιστούν τον Νίκο Φίλη στις επιθέσεις που δέχτηκε για την άποψή του περί εθνοκάθαρσης και όχι γενοκτονίας των Ποντίων. «Μερκελιστές» και «φιλοτροϊκανοί» που λοιδωρήθηκαν από συντρόφους του υπουργού Παιδείας τον καιρό των «Αγανακτισμένων» είχαν το θάρρος και την αξιοπρέπεια να μιλήσουν και για την ορθότητα της συγκεκριμένης επιστημονικής άποψης και για το δικαίωμα καθενός να διαφοροποιείται από το κυριάρχο εθνικό δόγμα χωρίς να τιμωρείται, να προπηλακίζεται και να κανιβαλίζεται. Από την άλλη, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που θα περίμενε κανείς να δώσουν μάχη στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης κρύφτηκαν, σιώπησαν, αδιαφόρησαν. Ένας μάλιστα βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος πήγε στη διαδήλωση των ποντιακών σωματείων για να εκφράσει την αλληλεγγύη του, ένας υπουργός δήλωσε δημόσια τη διαφωνία του με τις θέσεις Φίλη, άλλος σκίστηκε στο παρασκήνιο για να εκφράσει την ενόχλησή του.
Μίλησα με κάποιους που ήθελαν να στηρίξουν τον υπουργό Παδείας αλλά δεν μπορούσαν να υπερβούν τα τραύματά τους από τις συκοφαντικές επιθέσεις που έχουν δεχτεί ως «μνημονιακοί» από τους πρώην αντιμνημονιακούς του ΣΥΡΙΖΑ. Στην περίπτωσή τους κυριάρχησε η δύναμη του συμψηφισμού: «Καταγγέλλετε αυτούς που παίζουν με τη φωτιά του εθνικισμού εσείς που κατηγορούσατε για ξενοδουλία όποιον ήθελε πάση θυσία συμφωνία με τους πιστωτές γιατί ήθελε πάση θυσία ευρώ;» Μίλησα και με άλλους που απόλαυσαν τα βάσανα του Φίλη, χαιρέκακα, θεωρώντας πώς έτσι παίρνουν το αίμα τους πίσω για όσες ρετσινιές τους κόλλησαν τα προηγούμενα χρόνια.
Είναι εντελώς λάθος. Ο διχασμός για να λειτουργήσει χρειάζεται δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Αν δεν βρεθεί αντίπαλος που να αποδέχεται να μπει στη μάχη, αν δεν υπάρξει αντεπίθεση, τότε η φωτιά θα κρατήσει λιγότερο και θα είναι πιο μικρή. Αυτό κάποιος θα το πει υποχώρηση, άλλος δειλία, θα μπουν ίσως στη μέση και μετρήσεις αξιοπρέπειας, αλλά δεν υπάρχει μεγαλύτερη νίκη για τις δυνάμεις του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας από το να κάνουν τον εχθρό τους όμοιό τους, να τον φέρουν στα δικά τους θολά νερά, να τον αναγκάσουν να ουρλιάζει και να χτυπιέται όπως οι ίδιοι.
Η δύναμη του Λόγου είναι ανώτερη από εκείνη της βίας. Το στέρεο επιχείρημα έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από την κραυγή. Το μέτρο έχει σημαντικότερη αξία από την πόλωση. Και η εθνική συνείδηση ούτε φωνάζει, ούτε κλαίει ούτε δέρνει. Απορρέει λιγότερο από το συναίσθημα και περισσότερο από τη σκέψη - εφόσον υπάρχει σκέψη, κάτι που δεν είναι καθόλου αυτονόητο όταν πρόκειται για εμπόρους του πατριωτισμού.
