Ελλαδα

Εθνική Πινακοθήκη: Homo neanderthalensis και Τέχνη

Η ελευθερία της έκφρασης δεν σημαίνει ελευθερία στη βία

alexandra-mprountzaki.jpg
Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Εθνική Πινακοθήκη: Homo neanderthalensis και Τέχνη
© Γιάννης Παναγόπουλος / Eurokinissi

Εθνική Πινακοθήκη: Όταν η πολιτική γίνεται ιεροεξεταστής της τέχνης

Ο Νίκος Παπαδόπουλος, βουλευτής της ΝΙΚΗΣ, όπως όλοι ξέρουμε πήγε στην Εθνική Πινακοθήκη τη Δευτέρα στην έκθεση «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος» για να κάνει την προσωπική του ψυχοθεραπεία ή μάλλον να μετατρέψει την Πινακοθήκη σε rage room, όπως πολύ εύστοχα διάβασα κάπου. Και γιατί όχι άλλωστε έτσι κι αλλιώς ζούμε σε μια εποχή παραφροσύνης όπου κόμματα σαν της Νίκης βρίσκονται στην Βουλή.

Κι όπως με κάθε τι που συμβαίνει στην Ελλάδα έτσι και με αυτό το περιστατικό το έχουμε κάνει mortal kombat στα social media. Σήμερα και χτες όποιος έχει περιηγηθεί στα social media βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση ανάμεσα σε συντακτικά λάθη, λάθος γένη και στη χειρότερη έχει να αντιμετωπίσει τους «οργισμένους Έλληνες». Όπως η Κατερίνα Καινούργιου η οποία τόλμησε να πει πως δεν είναι οκέι να σπάμε πίνακες και της εύχονται από στειρότητα μέχρι θάνατο. Ψύχραιμοι χριστιανοί της αγάπης και της προσευχής. Αμήν!

Κάτι το οποίο έχουμε ξεχάσει είναι πως η Ελλάδα ανήκει στον δυτικό κόσμο – δεν είναι παράρτημα του Αγίου Όρους. Με την ευκαιρία ούτε του Περισσού που δεν επιτρέπει την προβολή της ταινίας του Γκατζογιάννη «Ελένη» γιατί δεν ανταποκρίνεται στις αισθητικές απαιτήσεις του Κουτσούμπα. Είναι ένα κοσμικό κράτος, με Σύνταγμα, με κοινοβουλευτική δημοκρατία , ελευθερίες όπως αυτή της έκφρασης η οποία λειτουργεί both ways. Και τι εννοώ με αυτό. Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης μπορεί να ζωγραφίσει ό,τι στο λύκο θέλει κι εγώ αν διαφωνώ, για παράδειγμα, ή αισθάνομαι ότι προσβάλλει τη θρησκεία μου, την αισθητική μου μπορώ να το εκφράσω εξίσου ελεύθερα. Αυτό που δεν μπορώ να κάνω είναι να απαιτήσω να αποσυρθεί η έκθεση, να καούν τα έργα ως βλάσφημα και να κρεμάσουμε τον καλλιτέχνη στο Σύνταγμα. Έχει βγει λίγο αυτό το φλογερό craziness των Χριστιανών!

Θυμάμαι όταν έγινε η επίθεση στο Charlie Hebdo όλοι «ήμασταν Charlie» γιατί είναι απαράδεκτο να γίνονται επιθέσεις με στόχο τη λογοκρισία (για να το θέσω ευγενικά) σε μια δημοκρατική χώρα – ακόμα κι αν ένα κείμενο ή ένα έργο τέχνης για παράδειγμα θίγει έναν θεσμό ή μια θρησκεία. «Θα το έκαναν αυτό σε μια μουσουλμανική χώρα;», επιχειρηματολογούν κάποιοι «φιλότεχνοι». ΔΕ ΖΟΥΜΕ σε μουσουλμανική χώρα Σέρλοκ. Χίλια συγγνώμη που το μαθαίνεις από μένα αλλά ζούμε στην Ελλάδα όπου μπορείς να εκφράσεις την αντίθεσή σου με πολλούς τρόπους – ένας από αυτούς είναι να διαμαρτυρηθείς ειρηνικά έξω από την Εθνική Πινακοθήκη. Ένας άλλος είναι να στείλεις επιστολή διαμαρτυρίας στη Λίνα Μενδώνη. Σίγουρα πάντως δεν είναι να σπάσεις τέσσερις – πέντε πίνακες επειδή είσαι μάγκας και καραμπουζουκλής με βουλευτική ασυλία.

Με κίνδυνο να γίνω γραφική ας θυμηθούμε λίγο τη ρήση του Βολταίρου ή του Βίσμαρκ ή μάλλον του Καντ (όποιος τέλος πάντων πιστεύουν ότι το είπε these days) «Η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζουν να θίγονται τα όρια της ελευθερίας των άλλων» δεν είμαστε ούτε Νεάντερνταλ ούτε ισλαμοφασίστες να δέρνουμε, να σπάμε και να καταστρέφουμε ότι είναι πέρα από τις διανοητικές μας δυνατότητες. Η τέχνη είναι ελεύθερη και δεν ρωτάει κανέναν. Δεν έχει όρια όπως η σάτιρα. Τα όρια μπαίνουν από τον καλλιτέχνη.

Δεν είναι δουλειά ούτε της εκκλησίας ούτε κάποιου Βουλευτή να μας πουν τι επιτρέπεται να γράφουμε και τι όχι, τι επιτρέπεται να ζωγραφίζουμε και τι όχι ή τι επιτρέπεται να σκεφτόμαστε. Η καλλιτεχνική έκφραση – για να γίνουμε συγκεκριμένοι – είναι κατοχυρωμένο συνταγματικό δικαίωμα κύριε Παπαδόπουλε, όπως και το δικαίωμά σου σε κάποια βοήθεια για τα νεύρα. Επιπλέον, σε ένα μεγάλο κομμάτι της δημοκρατικής Ελλάδας δεν άρεσε η εκλογή του κόμματος σας αλλά δεν ήρθαμε να σπάμε τα γραφεία σας στη Βουλή.

Σας ανεχόμαστε. Ξέρετε γιατί; Γιατί έχουμε δημοκρατία.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.