Τρία χρόνια από τον πόλεμο στην Ουκρανία: Γράφει η δημοσιογράφος Ολένα Μπαρσουκόβα.
Είμαι η Ολένα Μπαρσουκόβα. Γεννήθηκα στο Κίεβο πριν από 22 χρόνια - μόλις πήρα το μεταπτυχιακό μου στη δημοσιογραφία στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Taras Shevchenko του Κιέβου. Αρραβωνιάστηκα τη δεύτερη μέρα της πλήρους εισβολής και παντρεύτηκα τον σύζυγό μου την ίδια χρονιά.
Πολλοί άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν την ουσία του πολέμου μας. Οι ξένοι προσπαθούν διαρκώς να τον παρουσιάσουν ως μια σύγκρουση πολιτικών, αλλά δεν είναι έτσι. Η Ρωσία διαπράττει γενοκτονία εναντίον της Ουκρανίας. Μας επιτίθεται καθημερινά, ψάχνοντας υποκριτικά νέες δικαιολογίες. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να πολεμήσουμε. Το θηρίο που το έχουν στριμώξει μάχεται λυσσαλέα. Και πιστεύω πως έχουμε τη δύναμη να νικήσουμε.
Αυτό που με πονάει βαθιά είναι το τίμημα της νίκης. Ενώ κάποιοι παίζουν τα παιχνίδια τους στα γραφεία τους, οι γενναιότεροι και οι πιο όμορφοι άνθρωποι πεθαίνουν στην πρώτη γραμμή, υπερασπίζοντας ολόκληρη την Ευρώπη και τις αξίες της.
Νιώθω οργή που ο Τραμπ το εκμεταλλεύεται, λέγοντας πως θέλει να σταματήσει τον θάνατο αθώων. Δεν έχει κανένα δικαίωμα να μιλά για αυτούς. Δεν έχει δικαίωμα να εξισώνει τους ουκρανούς υπερασπιστές με τους ρώσους δολοφόνους.
Τι θα έλεγε στους ανθρώπους που κάηκαν ζωντανοί στα σπίτια τους στη Μαριούπολη, κάτω από τον ασταμάτητο ρωσικό βομβαρδισμό; Τι θα έλεγε στους χιλιάδες αιχμαλώτους που βασανίστηκαν, ανάμεσά τους και δημοσιογράφοι, συνάδελφοί μας; Τι θα έλεγε σε εκείνον τον άντρα με το ποδήλατο στην Μπούτσα, στη γυναίκα με τα κόκκινα νύχια, στον άντρα που έπεσαν οι πατάτες από τη σακούλα του όταν τον δολοφόνησαν εν ψυχρώ; Τους θυμάστε από τις φωτογραφίες που έγιναν viral, σωστά; Αλλά δεν ήταν απλώς εικόνες. Ήταν αληθινοί άνθρωποι, με οικογένειες, με ζωή μπροστά τους. Και τώρα είναι όλοι νεκροί. Και γι’ αυτό φταίει η Ρωσία.
Τι θα έλεγε στους ανθρώπους που σκοτώθηκαν στη Χερσώνα, στην Αβντιίβκα, στο Ποκρόφσκ, στο Κραματόρσκ, στο Χάρκοβο, στην Οδησσό, στη Μικολάιβ, στο Τσερνίχιβ, στο Κίεβο, στο Λβιβ;
Κάθε περιοχή της Ουκρανίας θρηνεί καθημερινά τους νεκρούς της… Οι φίλες μου, μόλις 20 χρονών, γίνονται χήρες. Επισκεπτόμαστε νεκροταφεία και μνημεία πιο συχνά από ό,τι γενέθλια και γάμους.
Και τι θα έλεγε σε αυτούς που εξακολουθούν να βασανίζονται στις ρωσικές φυλακές, περιμένοντας μια ανταλλαγή; Ή στα χιλιάδες απαχθέντα παιδιά που υφίστανται πλύση εγκεφάλου και ξυλοδαρμούς στα ρωσικά ορφανοτροφεία;
Όλες αυτές είναι ρητορικές ερωτήσεις. Ο κόσμος δεν έχει απαντήσεις για αυτές. Μόνο εμείς και οι ηρωικοί υπερασπιστές μας έχουμε. Δεν μπορούμε να τα παρατήσουμε.
Δεν έχετε ιδέα τι σημαίνει ρωσική κατοχή και αιχμαλωσία. Οποιοσδήποτε θάνατος είναι προτιμότερος από τον θάνατο στα χέρια των Ρώσων.
Ως δημοσιογράφος καλύπτω πολλά κοινωνικά και ιατρικά θέματα, αλλά ένα από τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά μου είναι η αιχμαλωσία και η απώλεια. Γράφω για αιχμάλωτους πολέμου, παράνομα φυλακισμένους πολίτες, θύματα βασανιστηρίων και σεξουαλικής βίας.
Μετά τον θάνατο του φίλου μου, ενός γενναίου 23χρονου στρατιώτη, του Ολέξαντρ, ξεκίνησα το πρότζεκτ «Πόλεμος και Απώλεια», όπου δίνω φωνή σε όσους θρηνούν. Μεταφέρω τον πόνο τους για να μπορέσουν να εκφράσουν τη θλίψη τους και να μάθει η κοινωνία πώς να τους αντιμετωπίζει με σεβασμό. Κουβαλάω μέσα μου κομμάτια από τον πόνο διαφόρων ανθρώπων. Αλλά αυτή δεν είναι η δική μου ιστορία.
Δεν χρειάζεται να νιώθετε λύπηση για μένα – ο πόνος που βιώνω ως δημοσιογράφος δεν είναι ούτε το 1% αυτού που ζουν οι ήρωές μου. Οι αιχμάλωτοι πολέμου και οι οικογένειές τους. Οι άνθρωποι που περιμένουν να μάθουν νέα για τους αγνοούμενους αγαπημένους τους. Αυτοί που έχασαν τους πιο δικούς τους στον πόλεμο.
Κι όμως, υπάρχουν ακόμα ανόητοι που μιλούν για κατάπαυση του πυρός, για «πάγωμα» του πολέμου. Να σας θυμίσω ότι είμαστε σε πόλεμο από το 2014. Είχαμε εκεχειρία για χρόνια. Η Ρωσία την παραβίαζε καθημερινά, δεκάδες φορές – και αυτό δεν είναι υπερβολή. Η Ρωσία δεν τήρησε ποτέ καμία συμφωνία. Οποιαδήποτε ειρήνη με τους δικούς της όρους απλώς θα σημαίνει ότι θα προετοιμαστεί καλύτερα και θα επιτεθεί ξανά με νέες δυνάμεις. Και στο μεταξύ, οι άνθρωποί μας θα πεθαίνουν αργά στα ρωσικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και στις φυλακές.
Σήμερα έπεσα τυχαία σε ένα παλιό άρθρο για τα ρωσικά βασανιστήρια στον δεύτερο πόλεμο της Τσετσενίας. Δημοσιεύτηκε το 2000, όταν εγώ δεν είχα καν γεννηθεί. Τώρα είμαι ενήλικη, δουλεύω ως δημοσιογράφος, καλύπτω αιχμαλωσίες και βασανιστήρια, και ακούω τις ίδιες ιστορίες – μόνο που αυτή τη φορά πρόκειται για ρωσικά στρατόπεδα συγκέντρωσης για Ουκρανούς.
Αν σας έλεγα έστω το 10% όσων μου έχουν περιγράψει off the record οι πηγές μου, θα γκριζάριζαν τα μαλλιά σας. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς κάποιος μπορεί να επινοήσει τέτοια απάνθρωπα, απολύτως διαβολικά και διεστραμμένα βασανιστήρια.
Έχουν περάσει 25 χρόνια από τη δημοσίευση εκείνου του άρθρου, και κανείς από τη Ρωσία δεν έχει τιμωρηθεί για εκείνα τα εγκλήματα. Ο κόσμος συγχώρεσε τη Ρωσία για τις δολοφονίες και τα βασανιστήρια στην Τσετσενία, τη Γεωργία, τη Συρία. Εμείς δεν θα επιτρέψουμε στον κόσμο να ξεχάσει την Ουκρανία.
Την τελευταία εβδομάδα γράφω ασταμάτητα για βασανιστήρια σε ρωσική αιχμαλωσία, για έναν νεκρό υπερασπιστή της Μαριούπολης γεννημένο το 2003, για τις πρώτες μέρες της πλήρους κλίμακας εισβολής μέσα από τα μάτια ανθρώπων από διαφορετικές περιοχές. Πριν από αυτό, πήρα συνεντεύξεις από δεκάδες γυναίκες που ψάχνουν τους αγνοούμενους αγαπημένους τους. Σχεδιάζω να καλύψω κι άλλες ιστορίες για τη ζωή υπό κατοχή. Καπνίζω ένα πακέτο τη μέρα.
Προχθές περπατούσα στη χιονισμένη Χρεσάτικ (σ.σ.: κεντρικός δρόμος του Κιέβου), μπροστά από το πορτρέτο του καλύτερού μου φίλου, που σκοτώθηκε στη μάχη στα 23 του. Σε τέτοιες στιγμές, ποιος νοιάζεται για τις δηλώσεις του Τραμπ; Σκέφτεσαι μόνο πώς θα τελειώσεις τα κείμενά σου και πότε θα ξεκινήσεις τον επόμενο έρανο για τις στρατιωτικές μονάδες των φίλων σου.
Μπορεί να μην είμαστε τόσο ισχυροί υλικά, αλλά είμαστε ισχυροί πνευματικά. Και θα συνεχίσουμε να χτίζουμε τη δύναμή μας. Ό,τι κι αν λέει ο Τραμπ ή οποιοσδήποτε άλλος, δεν θα παραδοθούμε.
13°
