Explainer: Τι γυρεύει στην Ευρώπη ο Κινέζος ηγέτης μετά από πέντε χρόνια

Ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, ξεκίνησε περιοδεία σε τρεις χώρες της Ευρώπης -την πρώτη του κρατική επίσκεψη στην ήπειρο εδώ και πέντε χρόνια- σε μια εποχή που οι σχέσεις Κίνας-ΕΕ βρίσκονται υπό πίεση λόγω των εμπορικών διαφορών και του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ποιες χώρες επισκέπτεται ο Σι και ποιους θα συναντήσει;

Η επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη αρχίζει τη Δευτέρα στο Παρίσι, όπου θα συναντηθεί με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, για μια ημέρα συνομιλιών που θα περιλαμβάνει τριμερή συνάντηση με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και δείπνο στο Μέγαρο των Ηλυσίων το βράδυ.

Την Τρίτη, ο Μακρόν θα συνοδεύσει τον Σι στο πέρασμα Tourmalet, σε υψόμετρο 2.000 μέτρων στα βουνά Hautes-Pyrénées, μια περιοχή όπου ο Γάλλος πρόεδρος πέρασε τις παιδικές του διακοπές, για μια ημέρα λιγότερο επίσημων συζητήσεων. Οι δύο τους συναντήθηκαν για τελευταία φορά τον Απρίλιο του 2023 κατά τη διάρκεια τριήμερης επίσκεψης του Μακρόν στην Κίνα.

Την Τετάρτη, ο Σι θα μεταβεί στο Βελιγράδι για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, και την Πέμπτη θα μεταβεί στη Βουδαπέστη, όπου θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν. Και οι δύο χώρες είναι φιλορωσικές και μεγάλοι αποδέκτες κινεζικών επενδύσεων.

Ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψής του;

Επισήμως, η επίσκεψη του Σι στο Παρίσι γίνεται με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Γαλλίας και Κίνας: Η Γαλλία ήταν η πρώτη δυτική χώρα που αναγνώρισε επίσημα τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, στις 27 Ιανουαρίου 1964.

Η επίσκεψή του στο Βελιγράδι συμπίπτει με την 25η επέτειο του βομβαρδισμού της κινεζικής πρεσβείας στη Σερβία, όταν τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά από αμερικανική επίθεση που έπληξε κατά λάθος το κτίριο κατά τη διάρκεια της αεροπορικής εκστρατείας του ΝΑΤΟ κατά των σερβικών δυνάμεων που κατείχαν το Κοσσυφοπέδιο.

Αναλυτές ανέφεραν ότι στις συναντήσεις του με τον Μακρόν και τη φον ντερ Λάιεν, μακριά από τις τελετές, ο Σι θα έχει ως κύριο στόχο να ασκήσει πιέσεις κατά των ερευνών της ΕΕ κατά των επιδοτήσεων, ιδίως για τα ηλεκτρικά οχήματα, και για τη σταθεροποίηση των διπλωματικών σχέσεων.

Στη Σερβία, όπου η Κίνα είναι η μεγαλύτερη πηγή εισερχόμενων επενδύσεων, θα ελπίζει να αναδείξει την αντι-αμερικανική και αντι-νατοϊκή ατζέντα του Πεκίνου - ένας λόγος για τον οποίο η Κίνα διατηρεί την υποστήριξή της προς τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.

Στην Ουγγαρία, ο Σι θα υπογραμμίσει τους στενούς οικονομικούς και διπλωματικούς δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας, και θα συζητήσει την πρόοδο της σιδηροδρομικής σύνδεσης υψηλής ταχύτητας Βουδαπέστης-Βελιγραδίου. Η Ουγγαρία, η οποία υποστηρίζει δυναμικά την Κίνα και έχει μπλοκάρει ορισμένες κινήσεις της ΕΕ που επικρίνουν το Πεκίνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, διαθέτει τη μεγαλύτερη βάση της Huawei εκτός Κίνας και σύντομα θα φιλοξενήσει το πρώτο ευρωπαϊκό εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας BYD.

Ποια μεγάλα ζητήματα θα τεθούν επί τάπητος;

Την επίσκεψη επισκιάζουν οι ανησυχίες της ΕΕ για την υποστήριξη της Κίνας προς τη Ρωσία δύο χρόνια μετά τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας και οι ανησυχίες του Πεκίνου για την ατζέντα οικονομικής ασφάλειας του μπλοκ, συμπεριλαμβανομένης της απειλής  δασμών στις κινεζικές εισαγωγές.

Ο Μακρόν και η φον ντερ Λάιεν θα καλέσουν την Κίνα να σταματήσει τις εξαγωγές προς τη Ρωσία. Το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι είναι ουδέτερο στη σύγκρουση, αλλά το εμπόριο Κίνας-Ρωσίας έχει συμβάλει στην αντιστάθμιση των δυτικών κυρώσεων κατά της Μόσχας.

Το Πεκίνο, από την πλευρά του, στοχεύει να αποτρέψει την απειλή ευρωπαϊκών δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα μετά από έρευνα της ΕΕ για την κρατική στήριξη της βιομηχανίας στην Κίνα. Μελέτες εκτιμούν ότι οι επιδοτήσεις της Κίνας είναι τρεις έως εννέα φορές μεγαλύτερες από εκείνες άλλων μεγάλων οικονομιών.

Ποιο είναι το πιθανό αποτέλεσμα;

Οι περισσότεροι αναλυτές αμφιβάλλουν ότι η ΕΕ και τα μηνύματά της σχετικά με τη διαφαινόμενη εμπορική διαμάχη και την κινεζική υποστήριξη προς τη Ρωσία για την Ουκρανία θα σημειώσουν πρόοδο.

Η οικονομία της Κίνας αντιμετωπίζει κάποιες δυσκολίες και οι ΗΠΑ είναι όλο και πιο επιφυλακτικές όσον αφορά το άνοιγμα στις κινεζικές εταιρείες, πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΕ θα μπορούσε να έχει κάποια επιρροή, αλλά τα 27 μέλη της δεν είναι πλήρως ευθυγραμμισμένα.

Ο Μακρόν επιθυμεί μια πιο επιθετική στάση της ΕΕ όσον αφορά τις επιδοτήσεις και έχει προειδοποιήσει ότι το μπλοκ κινδυνεύει να μείνει πίσω χωρίς αυτή, αλλά άλλοι ηγέτες, όπως ο καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, τονίζουν τη σημασία της κινεζικής αγοράς για τους δικούς τους εξαγωγείς.

Πηγή: Guardian