Γκάμπριελ Μπόριτς, ο νέος πρόεδρος της Χιλής - Η πολιτική που θα ακολουθήσει και οι στόχοι του
Μήνυμα ανανέωσης όχι μόνο για τη χώρα του αλλά και για την Αριστερά ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής έστειλε ο 36χρονος Γκάμπριελ Μπόριτς στην ορκωμοσία του ως πρόεδρος της Χιλής την περασμένη εβδομάδα. Πέρα απο το νεαρό της ηλικίας του νέου προέδρου και των στενών συνεργατών του, ένα άλλο καθοριστικό στοιχείο είναι ότι η κυβέρνηση που διόρισε έχει περισσότερες γυναίκες από άνδρες (10 άνδρες και 14 γυναίκες). Ο νέος πρόεδρος έρχεται στην εξουσία υποστηριζόμενος από έναν συνασπισμό νέων αριστερών κινημάτων, παραδοσιακών αριστερών κομμάτων όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα, οικολογικών και φεμινιστικών κινημάτων κ.λπ. Το αν θα καταφέρει να διατηρήσει την ενότητα αυτής της πολύχρωμης πολιτικής οντότητας είναι ένα ενδιαφέρον στοίχημα που καλείται να κερδίσει.
Γκάμπριελ Μπόριτς: Τι πολιτική πρόκειται να ακολουθήσει; Ποιοι είναι οι στόχοι του;
O Μπόριτς είναι γέννημα θρέμμα της λεγόμενης «κοινωνικής έκρηξης του 2019» η οποία στρεφόταν εναντίον του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου που κληροδότησε στη χώρα ο δικτάτορας Πινοσέτ. Επρόκειτο για ένα μοντέλο που, σύμφωνα με τους οικονομικούς δείκτες, ήταν απο τα πιο επιτυχημένα της Λατινικής Αμερικής όμως φαίνεται ότι άφηνε έξω μεγάλα πληθυσμιακά τμήματα τα οποία πρωτοστάτησαν στα γεγονότα του 2019. Ήταν επίσης ένα οικονομικό μοντέλο που αποθάρρυνε τον ρόλο του κράτους όσον αφορά στη «διόρθωση» ορισμένων προβληματικών καταστάσεων (π.χ. οικονομικών ανισοτήτων) αναμένοντας από την αγορά να τα λύσει. Ο Μπόριτς έχει υποσχεθεί ότι θα αποκαταστήσει τον κεντρικό ρόλο του κράτους, ιδιαίτερα στους τομείς της υγείας και της παιδείας.
Μια άλλη αλλαγή που αναμένεται να κάνει ο νέος ηγέτης της χώρας είναι να διορθώσει ή να καταργήσει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα συνταξιοδότησης το οποίο είχε καθιερώσει η δικτατορία Πινοσέτ, που στην εποχή του θεωρήθηκε πολύ καινοτόμο και πρωτοποριακό. Όμως αργότερο παρουσίασε σοβαρά προβλήματα, το κυριότερο των οποίων ήταν ότι, αντίθετα με τις προβλέψεις, έδινε πολύ χαμηλές συντάξεις. Προκειμένου να βρει χρήματα ο Μπόριτς έχει υποσχεθεί μία φορολογική μεταρρύθμιση που θα στοχεύει στην αύξηση των πόρων του κράτους μέσω της αύξησης των φόρων στα πιο εύπορα κοινωνικά στρώματα. Τι αποτελέσματα θα φέρει αυτό σε μια οικονομία που πλήττεται από έναν ετήσιο πληθωρισμό του 8% και από τις στρεβλώσεις που επέφερε η πανδημία είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Όπως είναι δύσκολο να προβλεφθούν οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Μπόριτς θέλει να βλέπει τις ρίζες του κινήματος στο οποίο ανήκει να πηγαίνουν πίσω στον μαρξιστή πρόεδρο Σαλβαδόρ Αλιέντε που δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος που έφερε στην εξουσία τον Πινοσέτ. Γνωρίζει ότι θα πρέπει να πάει με αργά βήματα και να μην δημιουργήσει ρήξεις στην κοινωνία τις οποίες θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν ορισμένοι για να αποσταθεροποιήσουν την κατάσταση, όπως έγινε στο παρελθόν. Γι' αυτό το σύνθημά του είναι «Πάμε σιγά για να φτάσουμε μακριά!»
Παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις, συνεχίζει τις εργασίες της η Συνταγματική Συνέλευση που θα πρέπει να έχει τελειώσει με το νέο Σύνταγμα μέχρι τον Ιούλιο. Το νέο αυτό Σύνταγμα θα πρέπει μετά να υποβληθεί σε δημοψήφισμα. Σύμφωνα με τους αναλυτές, αν το νέο Σύνταγμα καταψηφισθεί από τον λαό ή αν ψηφισθεί με μικρή διαφορά, ο Μπόριτς θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα όχι μόνο διότι ήταν αυτός που το 2019 εισηγήθηκε τη δημιουργία του, αλλά επίσης διότι θα πρέπει να συνεχίσει να κυβερνά στη βάση του Συντάγματος του 1980 που ήταν δημιούργημα της χούντας του Πινοσέτ και το οποίο δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια για τις ριζικές αλλαγές που ονειρεύεται ο νεαρός ηγέτης της Χιλής.
Παρά το γεγονός ότι για τα ΜΜΕ το νεαρό της ηλικίας είναι το πιο ελκυστικό στοιχείο της προεδρίας του Μπόριτς, ο ίδιος δεν δίνει τόση σημασία. Όπως έγραψε πρόσφατα: «Η αλαζονεία των γενεών δεν είναι καλή σύμβουλος διότι δεν υπάρχει αρετή αυτή καθ' εαυτή ούτε στη νιότη ούτε στην καινοτομία. Ένα πολιτικό εγχείρημα θα πρέπει να κρίνεται απο τις αξίες, τις αρχές και την συνέπειά του».
16°
